Hava kalitesi izleme istasyonlarının verilerini analiz eden Greenpeace Akdeniz, Türkiye’de hava kirliliğinin en yoğun olduğu 20 bölgeyi belirledi. Havası en kirli kent İskenderun olurken bunu Kadıköy ve Iğdır takip etti. Verilerde, Türkiye’de DSÖ standartlarına göre havası temiz şehrin olmadığı görüldü. Hava kirliliğinde temel sebebin fosil yakıt kullanımının olduğunu belirten İklim Uzmanı Ersoy, “Fosil yakıt merkezli politikalar kentlerimizi kirlilik kapanına çeviriyor." dedi.
Greenpeace Akdeniz, hava kirliliğiyle mücadele için yürüttüğü çalışmalar kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ulusal hava kalitesi izleme ağında yer alan istasyonlardan 2023 yılı boyunca elde edilen Partikül Madde (PM) 10 verilerini analiz etti.
Bu kapsamda Türkiye’de hava kirliliğinin en yüksek olduğu 20 bölge sırasıyla şöyle; İskenderun (Hatay), Kadıköy-Göztepe (İstanbul), Iğdır Merkez, Osmaniye Merkez, Elbistan (Kahramanmaraş), Kadirli (Osmaniye), Karatay (Konya), Nazilli (Aydın), Nilüfer (Bursa), Kestel (Bursa), Merkez Ulupark (Manisa), Karatay-Karkent (Konya), Akdeniz-İstiklal (Mersin), Muş Merkez, Şahinbey-Beydilli (Gaziantep), Hakkari Merkez, Aydın Merkez, Batman Merkez, Şahinbey-GaskiD6 (Gaziantep), Denizli Merkez.
Analiz sonuçlarına göre, ilk sırada yer alan Hatay’ın İskenderun ilçesindeki ölçüm istasyonu, 2023 yılında Türkiye’nin en kirli havasını kayıtlara geçirdi. İlçede 235 gün boyunca PM 10 limit değerinin aşıldığı kirli hava solundu. Bakanlığın 2023 yılına ait verilerinin analizi sonrası ortaya çıkan çarpıcı sonuçlardan bazıları şöyle açıklandı:
“2023 yılına PM 10 kirleticisi açısından bakıldığında Türkiye’de, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına göre havası temiz şehir olmadığı görüldü. İstanbul’un en kirli 10 ilçesinde yaşayan yaklaşık 4,6 milyon insan ulusal standartlara göre 2023 yılında kirli hava soludu. İstanbul’un havası en kirli semti Göztepe’de ulusal yönetmeliğe göre 222 gün boyunca kirli hava solundu. Ankara’nın havası en kirli ilçesi Altındağ. İlçede Siteler bölgesinde yaşayanlar 172 gün, Ulus bölgesinde yaşayanlar ise 135 gün boyunca PM 10 limitinin aşıldığı kirli havaya maruz kaldı.”
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre hava kirliliğinin dünya genelinde dakikada 13 insanın ölümüne yol açtığına dikkati çeken Greenpeace İklim ve Enerji Uzmanı Gökhan Ersoy, Türkiye’de ise ölüme yol açan risklerde tütün, aşırı kilo, hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve hipergliseminin (yüksek kan şekeri) ardından hava kirliliğinin 5’inci sırada yer aldığını söyledi.
Hava kirliliğinin sorumlusu olarak fosil yakıtlara dikkati çeken Gökhan Ersoy, şunları söyledi:
“Fosil yakıt merkezinde şekil alan ısınma, ulaşım ve sanayi politikalarımız kentlerimizi kirlilik kapanına çeviriyor ve temiz hava hakkımızı gasbetmeye devam ediyor. Son üç yıldaki bölge sıralamalarına baktığımızda, kentlerin kirlilik oranında radikal bir değişim olmazken sadece birkaç basamak ile yerlerinin değiştiğini ve hala yönetmelikte belirtilen yıllık ortalama limit değerin aşıldığını görüyoruz.”
