Her geçen gün üretimi artıyor tohum olarak toprakla buluşup altın olarak toplanıyor. Fiyatı ne dolara ne de altına eşdeğer görülüyor, 100 metrekarelik alandan 20 dönüm fındığa bedel ürün alınıyor.
Trabzon'da fındık ve çaya alternatif olarak ekilen o ürün son yılların gözde ürünleri arasında yer alıyor. Doğu Karadeniz Bölgesi'nin geçim kaynağı olarak görülen fındık ve çaydan sağlanan gelirleri çok daha fazlasıyla sağlayan o ürün herkesin almak isteyip de ulaşamadığı o değeri veriyor. Sahil kesimlerinden Yüksek Tepelere kadar her alanda üretimi yapılıyor yüksek verim ve fiyatı ile üreticinin yüzünü güldürüyor. Üretime her geçen gün Katlanıyor kilosu 1500 TL'den satılıyor.
YALNIZCA SERTİFİKA İLE ÜRETİLİYOR
Türkiye'de yalnızca devlet tarafından alınan izin sertifikası ile üretilen salep Trabzon'da 45 üreticinin geçim kapısı oldu. Tıbbi ve aromatik bitkiler arasında yer alan talep üretimi Trabzon'da özel bir firma tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı sertifikalı 15 dönümlük çiftliklerde yetiştiriliyor.
Trabzon'da salep danışmanlığı yapan İlyas Altun, Gürcistan'da başlayan salep hikayesinin Trabzon'a kadar uzandığını söyledi. Salep ekme işinin ilk olarak dağlardan sökülüp yapıldığını dile getiren Altun, ufak ufak başladı üretimin büyük bir hikayeye dönüştüğünü aktardı. Talep üretimi için toprak yapısının önemini vurgulayan Altun, toprağın ağır olması durumunda yumuşatıldığını söyledi.
“ÜRETİME BAŞLAMALARINI İSTİYORUZ”
Oldukça büyük kazanç sağlayan salep üretiminin az miktarda olsa da üretimini artması için teşviklerde bulunduğunu dile getiren Altun, “İmkanı olan herkesin, 10 kilogramla da olsa üretime başlamalarını istiyoruz. Toprakta yaşayan ve kendini üreten bir ürün. Bölgemiz bu ürün için çok uygun.” dedi. 45 üreticinin sahil kesimlerinde bile salep üretimi yaptığına dikkat çeken Altun, talebe sadece bir çiçek olarak bakmamak gerektiğini ifade ederek kökünün altın değerinde olduğunu vurguladı. Bugünlerde salebin kilosunun 1500 TL'ye kadar ulaştığını dile getiren Altun, 1 metrekare yere dikilen ürünlerin 3-4.000 lira kazanç sağladığını belirterek 100 metrekarelik bir bahçesi olan kişilerin 20 dönüm fındığa bedel bir kazanç sağladığını da vurguladı.
POTANSİYELİ ARTIYOR
Patates toprağı adı verilen kumlu topraklarda yetiştirilen salebin daha verimli olduğuna değinen Altun, takviyelerle birlikte olsa dahi deneme amaçlı üretime başlanması gerektiğini vurguladı. Maria gıda olarak her üretici 10 yıllık alım garantisi verildiğini söyleyen İlyas Altun, “Satma sorununuz yoksa, dikim için toprağınız varsa ve hamallık yapmak istemiyorsanız salep ekmelisiniz. Salep, dondurma, kozmetik ve ilaç sanayisinde kullanılıyor. Kullanım alanları çok fazla. Geçen yılın rakamlarına göre Türkiye, 1 milyon ton salebi ithal ediyor. 2012'den bu yana 237 bin ton ürettik. Salep ağaçta mı, toprağın üstünde mi, altında mı yetişiyor kimse bilmiyor. Bunu öğrenmemiz lazım” dedi.
YÜKSEK GETİRİ SAĞLIYOR
Salep üretiminin her geçen gün arttığını dile getiren Altun, verimin rakıma göre değişiklik gösterdiğini belirterek aşağı rakımlarda daha erken yetişen ürünlerin yukarı çıktıkça daha geç olgunlaştığını belirtti. Ege Bölgesi’nin sıcak iklim olması nedeniyle şu anda söküm çalışmalarının devam ettiğini söyleyen Altun, nem ve rutubet olması nedeniyle Karadeniz bölgesinde yüksek rakımlarda dikim yapılan ürünlerin bir ay daha geç yetiştiğini ifade etti. Bugün 1500 liralık salep dikimi yapıldığını aktaran Altun, 4.500 TL kazanç sağlayacağını ve 1500'ünün yeniden dikileceğini dile getirdi.
Talep yetiştiriciliğinin yüksek verim ve yüksek kar sağlayan bir iş olduğunu dile getiren Altun, 100 metrekare bir yerde başlayan kişinin 400 bin TL kazanç sağlayacağını aktardı. Bir dönümlük alanda 4 milyon TL kazanç sağlanacağını aktaran İlyas Altun, 15 dönüm arazide salep dikimi yapıldığını da söyledi. İlyas Altun, kendi emekleriyle yaptıkları çalışmalara devlet desteği beklediğini de vurguladı.
NEMLİ TOPRAKTA YETİŞİYOR
Ürünleri topraktan sattıklarını ve ürün kıtlığı olduğunu aktaran Altun, “Salep nemli toprağı sever. Sulamasını ve nemini eksik etmeyeceksiniz. Eğer o hafta yağmur yağıyorsa sulamaya gerek yok. Kurak geçiyorsa, 2-3 günde bir su vererek toprağı nemlendirmeliyiz. 2 senedir üreticilerimiz çoğunlukla üretim amaçlı ürünler aldı. Kimse satmadı. 100 kilogramla başlayan kişinin tarlasında bugün 400 kilogram ürün var. Bu sene 400 kilosunu sökecek ve tekrar 400 kilosunu dikecek. Bugün 1 ton salep 1,5 milyon lira” açıklamalarında bulunduğu.
SALEP YETİŞTİRMENİN AVANTAJLARI NELERDİR?
İmkanı olması durumunda ne de yüze ne de dolara yatırım yapmayacağını dile getiren İlyas Altun, salep yatırımına dikkat çektim. Karadeniz Bölgesi'nde Samsun'dan sonra Trabzon'un ikinci sırada yer aldığını dile getiren Altun, Küçük çapta da olsa insanların deneme yaptığını belirterek “O kadar para veremiyorsanız, 5-10 kilogram alıp bir köşede çoğaltarak bahçe yapabilirsiniz.” dedi.
Paranın toprakta olduğunu dile getiren Altun, 12 ay boyunca orada kalan ürünleri hiç sökülmese bile 24 ay toprakta durduğunu ve çoğaldığını aktardı. Tekrar söküm yapıldıktan sonra ilk dikilen fideyi tekrar diktiklerini aktara talep Seneye yeniden ürün alabildiklerinin vurguladı. Salep yetiştirmenin lafından ne de çaya benzemediğine dikkat çeken Altun hamallık işi olmadığını dile getirdi.
