Türkiye Erzincan’ın şokunu yaşarken bu kez Elazığ’da maden çöktü. 4 işçi toprak altından saatler sonra çıkarıldı ancak aynı ocakta son üç yıldaki kazalarda üç işçinin can vermesi kuralsızlığın, denetimsizliğin ‘Türk standardına’ dönüştüğünü ortaya koydu. 15 günde yaşanan ikinci felaket asıl sorunun madencilik faaliyetinde değil, insan hayatını önemsemeyen anlayışta olduğunu gösterdi.
İliç’te 9 işçi hâlâ toprak altındayken Elazığ Palu’daki özel bir krom madeninde göçük meydana geldi. Toprak altında kalan dört işçi saatler süren çalışmayla kurtarıldı. Aynı madende 2021’de meydana gelen asansör kazasında iki işçinin, geçen yılki göçükte ise bir işçinin hayatını kaybettiği ortaya çıktı. Alakaya Belediye Başkanı Başaran Yaşlı “Ne kadar önlem alınsa da madende göçükler oluşuyor. Tamamıyla önüne geçilemez ama minimize edildi” dedi.
ABD VE KANADA GİBİ ÜLKELERDE NEDEN BUNLAR YAŞANMIYOR?
Bu sözler ‘ABD ve Kanada gibi madencilikte gelişmiş ülkelerde felaketler nasıl önlenebiliyor?’ sorusunu akıllara getirdi. Türkiye’de acılardan ders alınarak hataların giderilmediği, bu nedenle benzer felaketlerin yaşandığı belirtildi. Bir tehlike noktasına da CHP’li Zeliha Aksaz Şahbaz dikkat çekti. Şahbaz, Simav’da açılması planlanan altın madeni için “Burası 1. derece deprem bölgesi. Siyanürlü atıklar Susurluk Havzası’nı zehirleyecek” uyarısında bulundu.
FATSA’DA ‘PAYDOS’ DENMİŞTİ ANCAK ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR: NERESİNİ DURDURDUNUZ
İliç faciası sonrası Ordu Valiliği, ruhsat iptali kararına istinaden Fatsa’daki siyanürlü altın madeninde faaliyetlerin durdurulduğunu açıklamıştı. Ancak bölgedeki çevre örgütleri ve aktivistler ocakta çalışmalara ara verilmediğini ileri sürdü. Fatsa Doğa ve Çevre Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Cevat Atar, devam eden faaliyetlerin hem çevre hem de insan sağlığı üzerinde ciddi tehditler oluşturduğunu dile getirdi.
ZEHİR DAĞI’NDA BAKAN İMZASI VAR
Erzincan’da zehirli toprağın yığılmasıyla oluşan liç sahasının standartların üstünde olduğu madencilik örgütleri tarafından ifade edilmişti. CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, yığın liçi onay belgelerinin eski Çevre Bakanı Murat Kurum döneminde verildiğini savundu. Eylül 2022 tarihli resmi belgeleri de paylaşan Yavuzyılmaz “Anagold’un işlettiği madendeki liç sahasının çamur olarak akan 4. fazına ait yığın onay belgeleri Kurum imzasıyla verildi” dedi.
Türkiye, Erzincan İliç’te 9 işçinin toprak altında kaldığı faciayı konuşurken bu kez Elazığ’da maden çöktü. Palu ilçesi Kayaönü köyü yakınında Bedri Aydın’a ait krom madeninde dün sabah meydana gelen göçükte 4 işçi mahsur kaldı. Bölgeye jandarma, 112 Acil Sağlık ve AFAD ekipleri sevk edildi. İsmi öğrenilemeyen bir işçi, kendi imkanlarıyla dışarı çıkmayı başarırken Yunus Yaral, Ahmet Çelik, Zülfü Aydın ekiplerce sağ kurtarıldı. Yaralıların hayati tehlikesinin bulunmadığını belirten Elazığ Valisi Ömer Toraman “Gerekli tedavi ve tetkikleri Fethi Sekin Şehir Hastanemizde yürütülüyor. Olayla ilgili adli ve idari tahkikat başlatıldı. İlk tespitler bir tahkimat göçüğü olduğu şeklinde. Bu bir krom madeni ocağı, dolayısıyla kömür ocaklarıyla karıştırmamak lazım” dedi.
SABIKALI BÖLGE
Aynı köyde 2021 ile 2023 tarihlerinde de işçi ölümleri yaşanmıştı. 2021’de kuzenler Salih Yıldırım (29) ile Adem Yıldız (30), asansör olarak kullanılan vagondaki demirin kopması sonucu 25 metreden düşerek hayatını kaybetti. 2023’te yine farklı bir krom madeninde yaşanan patlama sonucu göçük altında kalan 2 işçiden Remzi Tahtacı yaşamını yitirdi.
1,5. YILDIR FAALİYETTE
Olay yerinde konuşan Alakaya Belediye Başkanı Başaran Yaşlı “Ne kadar önlem alınsa da madende göçükler oluşuyor. Tamamıyla önüne geçilemez ama minimize edildi” şeklindeki sözleri tepki çekti. Bu sözler “ABD ve Kanada gibi madencilikte gelişmiş ülkelerde felaketler nasıl önlenebiliyor?” sorusunu akıllara getirdi. Maden Mühendisleri Odası Elazığ Temsilcisi Mehmet Rojbin Bingöl ise “Ocak, 1,5 yıl önce faaliyetlerine başlamış. Bölgedeki maden ocaklarının denetimleri her zaman en üst düzeyde tutulmalı. Bunun yanı sıra işçilere emeklerinin karşılığı verilmeli. Kazaların bir sebebi de bu” ifadelerini kullandı. 15 günde yaşanan ikinci felaket, asıl sorunun madencilik faaliyetinde değil insan hayatını önemsemeyen anlayışta olduğunu bir defa daha gösterdi.
SİMAV’A DİKKAT
Öte yandan CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, Kütahya Simav’da açılması planlanan Zenith Altın Madeni’ne dair uyarılarda bulundu.
Sahayı ziyaret eden Şahbaz, şunları kaydetti:
“Burası Akşehir-Simav fay zonu üzerinde birinci derece deprem bölgesi. Fay hattının üzerinde, siyanürle ve ayrıştırılan ağır metallerle dolu milyonlarca tonluk maden atıkları biriktirilmek isteniyor. Aynı zamanda alan, Susurluk Havzası’nın su kaynağı. Ağır metaller sulara karıştığında sadece Kütahya değil bütün Güney Marmara Bölgesi zehirlenecek. Köylülerimiz ÇED raporunun iptali için dava açtı fakat siyasallaşmış yargı eliyle reddedildi.”
YAVUZYILMAZ: KURUM’UN BİR İMZASI DAHA VAR
CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, X hesabından yeni iddialarda bulundu. Erzincan İliç’te yaşanan maden faciasıyla ilgili belge paylaşan Yavuzyılmaz “Felaketin gerçekleştiği yığın liç sahasının çamur olarak akan 4. fazına ait onay belgelerinin dönemin Çevre Bakanı Murat Kurum imzasıyla verildiğini tespit ettik. Kaynak: 13.09.2022 tarihli Çevre Bakanlığı resmi belgesi” ifadelerini kullandı. Bu arada, Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğü, Yavuzyılmaz’ın “İliç’ten geçen fay, madene ruhsat vermek için 2023 yılında haritalardan silindi” iddiasını yalanladı. Açıklamada “Bugün kullanılan Türkiye Diri Fay Haritası, farklı ölçeklerde 2012 ve 2013 yıllarında basılmıştır. Daha sonra yeniden basım yapılmamıştır” denildi.
“FATSA’DA KAPATILMA KARARINA UYULMUYOR”
Mahkeme, Ordu’nun Fatsa ilçesinde faaliyet gösteren Altıntepe Madencilik’in ruhsat yenileme işlemini iptal etmiş; valilik de siyanürlü altın madeninin faaliyetlerini durdurmuştu. Ancak maden sahasında inceleme yapan çevreciler, çalışmaların aynen sürdüğünü iddia etti. Evrensel’e konuşan Ordu Çevre Derneği Başkanı Ertuğrul Gazi Gönül “Şirket yeniden başvurarak çalışma izni alabilir. Bergama’da 41 kez başvuru yapılarak çalışmasını sürdüren maden şirketi var” dedi. Fatsa Doğa ve Çevre Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Cevat Atar ise “Evim maden sahasına 500 metre mesafede. 10 yıldır mücadele veriyorum. Devam eden faaliyetler, hem çevre hem de insan sağlığı üzerinde ciddi tehditler oluşturuyor” dedi.
