Garantör ülkeler olarak Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin askeri üslerinin olduğu Kıbrıs’a bir devlet daha yerleşiyor. Fransa ile Rum yönetimi arasında adaya deniz üssü yapılması konusunda anlaşma sağlandı. Rum yönetiminin Fransa’ya deniz üssü verilmesini öngören askeri anlaşmayı, 6 ay içinde hayata geçireceği bildirildi.
Akdeniz’in yeni sıcak noktası Kıbrıs’ta bir sıcak adım daha geldi. Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin garantör devlet olarak asker bulundurduğu Ada’da İngilizlerin bir hava bir de deniz üssü bulunuyor. Kıbrıs’a şimdi de Fransız donanması çapa atmaya hazırlanıyor. Rum basının yansıyan haberlere göre Rum yönetimi ve Fransa arasında Ada’da bir Fransız deniz üssü kurulması konusunda anlaşmaya varıldı. Anlaşmaya göre Fransa donanması, Rum sözde parsellerindeki doğalgaz çalışmalarının güvenliğini de sağlayacak; çakışan alanlara yönelik muhtemel Türk müdahalelerini de göğüsleyecek.
Rum Savunma Bakanı Savvas Angelidis ile Fransa Savunma Bakanı Florence Parly arasında hafta içerisinde imzalanan deniz üssü ve savunma işbirliği anlaşmasının maddeleri de Rum medyasına sızdırıldı. 6 ay içinde hayata geçirilmesi planlanan askeri anlaşmanın ilk etabı için Fransız uzmanlar deniz üssünün inşa edileceği Vasiliko bölgesinde çalışmalara başlayacak.
Fransa ile Rum kesimi arasında imzalanan 9 maddelik askeri anlaşmada şu hususlar dikkat çekiyor:
1) Deniz üssü ileri operasyonel menzilli nitelikte olacak
2) Vasiliko deniz üssünün geliştirilmesiyle ilgili incelemeler ve planlar tamamlandıktan sonra üs altı ay içerisinde operasyonel olarak hazır olacak
3) PESCO işbirliği çerçevesinde Doğu Akdeniz’de operasyonda bulunacak Fransız Deniz Kuvvetlerinin gereksinimleri tamamıyla karşılanacak
4) Fransa’nın bölgedeki daimi ve sürekli varlığı garanti altına alınacak
5) Rum Yönetimi’nin operasyonel altyapısı, bölgede faaliyet gösteren Fransız Deniz Kuvvetleri tarafından kullanılacak
6) Fransa’nın üssün kurulma ve geliştirilmesine ekonomik olarak katkıda bulunacak
7) Fransız Deniz Kuvvetleri, Türkiye’nin Rum sözde parsellerinde faaliyet gösteren Fransız petrol şirketi Total’e yönelik olası müdahalelerini göğüsleyecek
8) Fransa Rum Yönetimi’nin deniz kuvvetlerinin modernizasyonu ve güçlendirilmesine yardımcı olacak
9) Avrupa veya ortak faaliyetler çerçevesinde iki ülke silahlı kuvvetlerinin işbirliği ve eğitimi sağlanacak.
Ege’de diyalog kapısı
Türkiye’nin dış politikadaki yüksek tansiyonlu alanlarından biri de Ege. Yunanistan ile uzun bir süreir yaşanan kıta sahanlığı konusunda sık sık hem denizde hem havada sürtüşmeler yaşanıyor. Özellikle son dönemlerde bu yönlü tartışmalar daha da artmış durumda. Avrupa’ya göçün de en önemli rotalarından biri haline gelen Ege’deki tansiyonu düşürmek ve soruna çözüm bulmak için iki ülke diyalog kapısını açtı. Türkiye ve Yunanistan Savunma Bakanlıkları heyetleri, dün Atina’da ilk kez bir araya geldi. Milli Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, heyetler arasında Ege Denizi’nde güven arttırıcı önlemler ve davranış kuralları başta olmak üzere iş birliğini geliştirmek maksadıyla teknik görüşmelerin 20-25 Mayıs’ta Atina’da gerçekleştirileceği bildirildi.
RUSLAR DA ÜS İSTİYOR
ABD’nin enerji devi ExxonMobil ve Katar Petrolium’un Kıbrıs açıklarında dünyanın en zengin doğalgaz yatağını bulmasının ardından Ada çevresinde halen sürdürülen arama çalışmaları daha da önemli hale geldi. Zengin petrol ve doğalgaz yataklarının haricinde Ada, Avrupa enerji nakil yolları için de stratejik bir konumda. Uzun süre Kıbrıs Rum yönetimiyle oldukça iyi ilişkileri bulunan Rusya da Kıbrısta deniz üssü hayali kuran ülkelerden. Moskova ile Lefkoşa arasındaki pazarlıklar NATO ve AB’nin sert uyarıları sonucu sonuçsuz kalmıştı. Rusya’dan son 20 yılda Kıbrıs Rum kesimine 30 milyar dolardan fazla para transfer edildiği bildiriliyor. Çok sayıda önemli Rus şirketinin hukuki merkezi de burada bulunuyor. Son dönemde Rusya’nın kara para aklamayla mücadele önlemleri ve off shore şirketlerine yönelik kıskacı, Rusların Rum kesimiyle ilişkilerini zayıflatmaya başlamıştı. 2013’te Kıbrıs Rum bankaları batarken, mevduatların üçte birinin Ruslara ait olduğu bildirilmişti.
