Sosyal Güvenlik Kurumu’nun açığı düşük seviyelerde kalırken, sosyal güvenlik sistemine kamunun katkısı artmaya devam ediyor. Ocak-eylül döneminde bütçe transferleri ilk kez 1 trilyon 103 milyar TL’yi aşarken, 385,7 milyar TL olarak öngörülen açık sadece 17,6 milyar TL oldu. Bütçe transferlerinin büyük bölümü ek ödemeler ve devlet katkısından oluştu.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) mali performansı 2023’ün ocak-eylül dönemi itibarıyla dikkat çekici verilerle şekillendi. SGK’nın açığı, hedeflerin çok altında gerçekleşirken, sosyal güvenlik sistemine bütçeden yapılan transferlerde rekor artış yaşandı. Enflasyonun etkisiyle bütçeden SGK’ya yapılan toplam transfer tutarı ilk kez 1 trilyon TL’yi aşarak 1 trilyon 103 milyar TL’ye ulaştı. Aynı dönemde SGK açığı ise yalnızca 17,6 milyar TL oldu ve bütçede öngörülen 385,7 milyar TL’nin oldukça altında kaldı.
BÜTÇE TRANSFERLERİNDE REKOR ARTIŞ
Ocak-eylül döneminde bütçeden SGK’ya yapılan toplam transferler, bir önceki yılın tamamında gerçekleşen 849,8 milyar TL’lik seviyeyi aşarak 1 trilyon 102,9 milyar TL’ye ulaştı. Bu artışın önemli bir kısmı, sosyal güvenlik sistemine yönelik transferlerin yanı sıra enflasyonun sayıların şişmesine neden olmasından kaynaklanıyor. Ancak artışın dikkat çekici bir boyutunun, bütçe kaynaklı sosyal güvenlik harcamalarının yükselmesinden ileri geldiği ifade ediliyor.
Bütçe transferleri; emeklilere yapılan ek ödemeler, prim karşılığı olmadan çeşitli kesimlere yapılan faturalı ödemeler, devletin sosyal güvenlik sistemine yaptığı katkılar, genel sağlık sigortası kapsamında yapılan aktarımlar ve teşvik ödemeleri gibi çeşitli kalemlerden oluşuyor.
EK ÖDEMELER VE DEVLET KATKILARI
Yılın ilk dokuz ayında bütçe transferlerinin büyük bir kısmı ek ödemeler ve devlet katkısı kalemlerinden oluştu. Emeklilere yönelik ek ödemeler için aktarılan tutar 244,5 milyar TL olurken, devlet katkısı ise 457,3 milyar TL’ye ulaştı. Bu iki kalem, bütçe transferlerinin toplamda yaklaşık yüzde 63’ünü oluşturdu.
GELİRLER VE GİDERLER DENGESİ
Ekonomim'den Mehmet Kaya'nın haberine göre; ocak-eylül dönemi itibarıyla SGK’nın toplam gelirleri 2 trilyon 861,7 milyon TL’ye ulaşırken, prim gelirleri 1 trilyon 997,8 milyon TL oldu. Aynı dönemde SGK’nın toplam giderleri ise 2 trilyon 879,2 milyar TL olarak kaydedildi. Bu giderlerin içinde en büyük payı, 1 trilyon 992,2 milyar TL ile emekli aylığı ödemeleri oluşturdu. Bütçe transferleri dahil edildiğinde SGK’nın gelir-gider dengesinde önemli bir iyileşme görüldü ve gelirlerin giderleri karşılama oranı yüzde 99,4’e yükseldi. Bu oran, bir önceki yılın seviyesinin üzerinde gerçekleşti.
BÜTÇE FAZLASI VE PRİM GELİRLERİNİN GÜCÜ
SGK, bu yıl bazı aylarda bütçe fazlası vererek mali performansındaki iyileşmeyi ortaya koydu. Ocak-Eylül döneminde prim gelirlerinin emekli aylığı giderlerini karşılama oranı yüzde 76,9 olarak gerçekleşti. Bu oran, 2013 yılından bu yana yüzde 70’in üzerinde seyrediyor ve SGK’nın mali yapısında olumlu bir eğilim olduğunu gösteriyor. 2023 yılı sonunda bu oran yüzde 76,4 düzeyinde kaydedilmişti.
