Koç Üniversitesi ve KONDA’nın Kasım 2024 Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi, TÜİK’in açıkladığı resmi enflasyon verilerinin iki katı beklentilere işaret etti. Yıllık enflasyon beklentisi yüzde 104, yıl sonu beklentisi yüzde 92, gelecek 12 ay için ise yüzde 99 olarak ölçüldü.
BERFU KARGI
Koç Üniversitesi ve KONDA’nın Kasım 2024 Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi, ekonomiye dair çarpıcı bir tablo ortaya koydu. TÜİK tarafından açıklanan resmi verilerin yaklaşık iki katına işaret eden yıllık enflasyon beklentisi, tüketicilerin gelecek döneme yönelik kaygılarını gözler önüne seriyor.
Ankete göre, Kasım 2024 itibarıyla yıllık enflasyon beklentisi %104 seviyesinde. 2024 yıl sonu enflasyon beklentisi %92 olarak belirtilirken, Kasım 2025’e kadar olan 12 aylık dönemde fiyat artışlarının %99 düzeyinde gerçekleşeceği öngörülüyor. Bu oranlar, resmi enflasyon verilerinin çok üzerinde bir seyir izliyor ve tüketicilerin yüksek enflasyona karşı giderek daha hazırlıksız ve endişeli bir tutum geliştirdiğini gösteriyor.
Çalışmayı yürüten ekibin başındaki isim KOÇ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, anket sonuçlarını sosyal medya hesabından paylaştı.
Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi (TEBA)'nin Kasım ayına ait ölçümlerimiz hanehalkı enflasyon beklentilerindeki katılığın devam ettiğine işaret ediyor:
— Selva Demiralp (@SelvaDemiralp) November 29, 2024
Detaylı rapora https://t.co/mDjZdDGDFc adresinden ulaşabilirsiniz. pic.twitter.com/rYI9zjmRSa
BEKLENTİLERİN DAĞILIMI: GÜVENSİZLİK VE ÇEŞİTLİLİK
Yıllık enflasyon beklentisinde ortalama değer %104 iken, medyan değer %80 seviyesinde. Bu fark, beklentilerde sağa çarpık bir dağılım olduğunu ve bazı katılımcıların çok yüksek enflasyon tahminleriyle genel ortalamayı yukarı çektiğini ortaya koyuyor. Aynı şekilde, yıl sonu enflasyon beklentisi için ortalama değer %92 iken medyan %74, 12 ay ileriye yönelik beklentilerde ise ortalama %99’a karşılık medyan %74 olarak ölçüldü. Bu durum, katılımcıların arasında büyük bir fikir ayrılığı olduğuna işaret ediyor.
HANEHALKI DAVRANIŞLARINA ETKİSİ
Enflasyon beklentilerinin yükselmesi, tüketicilerin harcama alışkanlıklarını doğrudan etkiliyor. Geçmiş anketlerde olduğu gibi, tüketiciler dayanıklı tüketim mallarını ve bozulmayan ürünleri stoklama, kredi kartı veya taksitle ödeme yöntemlerini artırma eğiliminde. Bu davranışlar, enflasyonist baskılar nedeniyle alım gücünü koruma çabasını yansıtıyor.
EKONOMİK GÜVEN ZAYIFLIYOR
Kasım 2024 sonuçları, ekonomik güvenin hala düşük seviyelerde olduğunu gösteriyor. TÜİK’in açıkladığı resmi verilerle bu denli büyük bir farkın olması, hanehalklarının hükümetin ekonomi politikalarına olan inancının zayıfladığını ortaya koyuyor.
