Hazine ve Maliye Bakanlığı, yüksek kazancını düşük beyan edenleri mercek altına aldı. Yeni düzenlemeyle beyan ettikleri gelir ile hasılatları arasında yüzde 20 fark olan mükellefler izaha davet edilecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, beyan ettikleri gelir ile gerçek hasılatları arasında yüzde 20’den fazla fark bulunan mükellefleri izaha davet edecek. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:326) ile bu uygulamanın ayrıntıları Resmi Gazete’de yayımlandı.
ÇALIŞANLARA HİSSE SENEDİ İSTİSNASI GELİYOR
Tebliğ ile hizmet erbabına ücret istisnası sağlayan önemli bir düzenleme de devreye girdi. Buna göre, teknogirişim şirketlerinde hizmet veren çalışanlar, belirli şartları yerine getirmeleri durumunda işverenlerinden bedelsiz veya indirimli pay senedi alabilecek. Bu hak, belirli süre işverene bağlı kalma ve performans kriterlerine uyma gibi koşullara bağlı olacak.
Bir başka düzenlemeyle de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre, teknogirişim şirketi niteliğini haiz işverenlerce, hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilen ve ücret niteliğinde kabul edilen pay senetlerinin verildiği tarihteki rayiç değerinin, hizmet erbabının o yıldaki bir yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna tutuldu.
İSTİSNADAN YARARLANMA ŞARTLARI NELER?
Söz konusu istisnalardan yararlanabilmek için, çalışanlarına pay senedi veren şirketin, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre "teknogirişim şirketi" niteliğini haiz olması gerekiyor.
Pay senetleri verilerek sağlanan menfaatin istisnaya konu edilecek kısmı, hizmet erbabının o yıldaki brüt ücret tutarını aşamayacak.
Söz konusu istisnanın hizmet erbabına pay senetlerinin verildiği tarihin içinde bulunduğu dönemde uygulanması esas olacak. Bu pay senetlerinin belirli bir süre elde tutulması gerekecek.
HİSSE SENETLERİNİN DAHA UZUN SÜRE ELDE TUTULMASI TEŞVİK EDİLİYOR
Hizmet erbabının ellerinde tuttukları hisse senetlerini daha uzun süre elde tutmalarını teşvik etmek amacıyla da yeni düzenlemeler yapıldı. Hizmet erbabı tarafından iktisap edilen pay senetlerinin, iktisap tarihinden itibaren 3 tam yıl içinde elden çıkarılması durumunda istisna edilen vergi tamamen tahsil edilecek. Bu süre 4-6 yıl arası ise yüzde 75’i, 7-10 yıl arasında ise yüzde 25’i vergi ziyaı cezası uygulanmadan gecikme faiziyle işverenden alınacak.
HASILATI EKSİK BİLDİREN MÜKELLEFE SIKI DENETİM
Ticari ve serbest meslek faaliyet yürüten mükelleflerin gerçek hasılatlarının tespit edilmesi amacıyla vergi güvenlik müessesi oluşturuldu. Günlük hasılatlar, belirli aralıklarla yapılacak yoklamalarla tespit edilecek ve beyan edilen gelir ile karşılaştırılacak. Eğer hasılat beyanıyla gerçek hasılat arasında yüzde 20’den fazla fark varsa, mükellef izaha çağrılacak.
HASILAT TUTARI NASIL BELİRLENECEK?
Bu kapsamda söz konusu mükelleflerin günlük hasılat tutarları, bir ayda 3'ten, bir takvim yılında ise 12'den az olmamak kaydıyla yapılacak yoklamalarla tespit edilebilecek.
Günlük hasılat tutarlarının tespiti için ilgili ayda, yoklama yapılan günlerde belirlenen günlük hasılat tutarlarının toplamı, yoklama yapılan gün sayısına bölünerek "günlük ortalama hasılat" tutarı belirlenecek. Bu hasılat, tespit yapılan ayda çalışılan gün sayısıyla çarpılarak, söz konusu ayın hasılat tutarı oluşacak.
Yoklama yapılan aylara ilişkin aylık tutarların toplamı, tespit yapılan ay sayısına bölünerek "aylık ortalama hasılat" hesaplanacak. Aylık ortalama hasılat da ilgili yılda faaliyette bulunulan ay sayısıyla çarpılarak mükelleflerin ilgili takvim yılı hasılat tutarları belirlenmiş olacak.
Yoklamalar sonucu, belirlenen hasılat tutarları mükelleflerin beyan ettikleriyle kıyaslanacak.
YOKLAMALAR 2025’TE BAŞLAYACAK
Yeni düzenleme 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek ve hem ticari faaliyet yürütenler hem de serbest meslek sahipleri bu kapsamda denetlenecek.
RİSK ANALİZLERİ İLE MÜKELLEFLER BELİRLENECEK
Yoklamaların hangi mükelleflere yapılacağı, risk analizleri, sistem kayıtları, beyan edilen gelir ile yapılan harcamalar arasında uyumsuzluk bulunması gibi kriterler dikkate alınarak belirlenecek.
Günlük hasılat tutarının tespitinden hareketle yıllık hasılat tutarının belirlenmesinde gerçek duruma yakın sonuçların elde edilebilmesi için, nezdinde yoklama yapılacak mükelleflerin, faaliyetinin niteliği, sezonluk çalışıp çalışmadığı, fiilen faaliyette bulundukları gün ve ay sayıları, hafta sonu ve hafta içi çalışmaları, tatil günleri gibi hususlar göz önünde bulundurulacak.
RESTORANLAR, KUYUMCULAR, GÜZELLİK SALONLARI, KUAFÖRLER...
Tebliğde istisna uygulamasına yönelik ayrıntılı açıklamalar yer aldı. Bu kapsamda restoran işletmecileri, kuyumcular, güzellik salonu işletenler, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi alanında hekimlik faaliyetinde bulunanlar, kuaförler, turizm amaçlı su sporları faaliyeti gerçekleştirenler, plaj işletmecileri, diş hekimleri, motorlu kara taşıtlarının periyodik bakımını yapanlar dahil çeşitli hizmetlerle iştigal eden mükelleflere yönelik hasılat tespitlerinin nasıl yapılacağına ilişkin örneklere de yer verildi.
