TL karşısında her gün yıl içi zirvesini yenileyen doları frenlemek için ekonomi kurumlarından peş peşe açıklamalar geldi. Önce Hazine Türkiye Ekonomi Modeli çerçevesindeki yeni adımlar silsilesinin geleceğini daha sonra da GES ihraç edileceğini duyurdu. Ardından BDDK, SPK ve Merkez Bankası açıklamaları ile 7 önlem paylaşıldı.
Ekonomi yönetimi, doların ateşini düşürmek için bir gecede yedi önlem birden açıkladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın dün akşam, 'Hızlı ve çözüm odaklı' atacağımız adımları bu gece duyuracağız açıklamasının ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), tüketici kredilerine kısıtlama getirdiklerini açıkladı.
Üçüncü açıklamayı yapan Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ise, şirketlerin fon temin etmelerini teşvik etmek amacıyla tahsil edilen ücretlerde indirime gidildiğini ilan etti. Son olarak da Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), TL cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık oranının yüzde 20’ye yükseltildiğini duyurdu.
İŞTE ALINAN ÖNLEMLER
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hafta başında “Faizi düşürdük, daha da düşüreceğiz” demesi sonrası hareketlenen ve dün 17,37 seviyesine kadar yükselen dolar fiyatı ciddi bir endişeye neden oldu. Bu endişeler üzerine Hazine Bakanlığı dün akşam piyasaların kapanışının ardından uzun bir açıklama yapıp “Hızlı ve çözüm odaklı adımlar” geleceğini duyurdu. Bu duyuru üzerine doların fiyatı 16,76’ya kadar geriledi. Ama gecenin ilerleyen saatlerinde sözü edilen “hızlı ve çözüm odaklı” adımlar açıklanmaya başlandıkça dolar yeniden yükselişe geçti.
Ekonomi kurumlarının ardı ardına yaptığı açıklamalarda 7 yeni önlem duyuruldu. Bunlardan bir tanesi KİT gelirlerine dayalı, doğrudan vatandaşa satılacak “Gelire Endeksli Senet (GES)” Hazine, TL'yi teşvik etmek için GES ihraç edecek. Yeni ürün, getirileri güçlü olan KİT'lerin gelirlerine endeksli olacak. Sadece gerçek kişilere sunulacak GES için 15 Haziran'dan itibaren talep toplanacak. Ayrıntılar daha sonra duyurulacak.
BDDK kredi büyümesini yavaşlatmak için tüketici kredisine vade sınırı getirdi, kredi kartında asgari tutarı artırdı. 100 bin liranın üzerindeki bireysel kredilerin geri ödeme süresi 12 aya indi. 50 bin liradan 100 bin liraya kadar olan krediler için ödeme süresi 24 ay. Limiti 25 bin lira ve altı olan kredi kartlarında aylık minimum ödeme tutarı, aylık bakiyenin yüzde 20'si olacak. Daha yüksek limitli kartlar için minimum limit, aylık faturanın yüzde 40'ı olarak belirlenecek.
Yine BDDK yabancı yatırımcıya tahsisli swap imkanı sunmak için çalışma yapıyor. Daha önce yabancıların Türk Lirası'na erişimine getirilen sınırlama, belli kurallara bağlı olarak esnetilecek.
Borsa İstanbul bünyesinde Emtia Borsası kuruldu. Böylece emtia yatırımı için yurt dışına gitmek zorunda kalan yatırımcılar, işlemlerini yurt içinde yapabilecek. Altın sertifikası ihracı için de çalışmalara başladı.
Halka arzlarda komisyon indirimi geldi. Yurt dışı borsalarda halka arz için başvuran şirketler artık SPK'ya ihraç ücreti ödemeyecek. Yurt içinde halka arz olacak şirketler ise yabancı yatırımcıdan kaynak sağlarlarsa, SPK'ye ödeyecekleri kayıt ücretinde yüzde 90’a varan indirim alacak.
Ticari kredilere yüzde 10 oranında uygulanan zorunlu karşılık oranı ise yüzde 20'ye çıkarıldı.
Ve bankalar, döviz hesabına karşılık ilave olarak Türk Lirası cinsinden uzun vadeli sabit faizli menkul kıymet tesis edecekler.
