Dünyanın ve Ukraynalı çiftçilerin gözü bugün İstanbul'da. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğinde Dolmabahçe Sarayı'nda Rusya, Ukrayna yetkilileri ve BM Genel Genel Sekreteri Antonio Guterres'in katılımıyla 'tahıl sevkiyatı anlaşması' imzalanacak. Anlaşma hem dünyanın beklediği tahıl krizini çözecek hem de Ukraynalı çiftçilerin ürettiği buğdayı satmasının yolunu açacak.
KARAR HABER MERKEZİ
Ukrayna'da çiftçiler, Rusya'nın limanlardaki ablukasını kaldırmaya yönelik Birleşmiş Milletler destekli bir planın hayata geçirilmesi için Ukrayna, Rusya ve Türkiye arasında bugün imzalanacağı açıklanan anlaşmaya odaklandı. İstanbul'dan olumlu bir kararın çıkmasını sabırsızlıkla bekleyen çiftçiler, depolamaya yer bulamadıkları mahsullerini çürümeden satmayı umuyor.
Küresel çapta yaşanan tahıl krizini de bir nebze sonlandırması beklenen anlaşma ile Rusya ablukası altındaki Ukrayna limanlarından yük gemilerinin çıkmasının önü açılmış olacak.
Rusya'nın Batı yanlısı komşusunu 24 Şubat'ta işgal edip limanlarını abluka altına alması, bu verimli bölgeden aylar önce dünyanın dört bir yanına gönderilmesi gereken 25 milyon tondan fazla tahılın depolarda kalmasına neden oldu.
"MOSKOVA SON ANDA CAYARSA TAHILI ÇÖPE ATMAK ZORUNDA KALIRIZ”
Ukrayna'nın güneyindeki cephe hattından yaklaşık 60 kilometre uzaklıkta çiftliği bulunan Rahman Mirzoyev de hasat ettiği tahılı satamayan çok sayıdaki Ukraynalı çiftçiden biri. 30 yıl önce Tacikistan'dan gelerek çiftliğini kuran Mirzoyev, silolarda yer kalmadığını ve düşük yerel fiyatlar nedeniyle hasadını ne yapacağını bilemediğini belirtiyor.
AFP'ye "Tahılı depolayacak yer ve satacak kimse yok" diyerek durumunu özetleyen çiftçi, İstanbul'dan olumlu bir haber gelmesini umuyor. "Başka seçeneğimiz yok. Bir şeylerin işe yaramasını ummak zorundayız" diyen Mirzoyev, yine de Moskova yönetiminin son anda anlaşmadan caymasından endişeli. Kişisel olarak anlaşmanın imzalanmasını beklemediğini belirten çiftçi, böyle bir durumda tahılını çöpe atmaktan korkuyor.
“RUS FÜZELERİ BUĞDAY TARLALARINI YAKIYOR”
Ürününün çürüme riski ise çiftçinin karşı karşıya kaldığı tehlikelerden sadece biri. Zira Mirzoyev gibi birçok çiftçi olası bir anlaşma nedeniyle hasat tarihini geriye attı. Ancak son birkaç haftadır kavurucu güneş ve neredeyse hiç yağmur yağmaması, Rusya'nın uzun menzilli roketlerinin tehdidi altındaki bu bölgede yangın tehdidini artırdı.
Yakındaki bir çiftliğin üzerindeki dumanlı pusu işaret eden Mirzoyev "Oraya bir füze düştü ve tarlalar üç gün boyunca yandı" diyor.
ANLAŞMADA NELER VAR?
Anlaşma kapsamında ilk olarak Karadeniz'de Odessa başta olmak üzere limanlardan mayınlar nedeniyle ayrılamayan gemiler için koridor oluşturulması hedefleniyor. Buna göre, Pivdennyi ve Chornomorsk limanlarının da aralarında olduğu bölgelerden yaklaşık 80 geminin milyonlarca ton tahılı rehber gemiler aracılığıyla belirlenen güzergahtan çıkarması planlanıyor.
Anlaşmaya göre, taraflar söz konusu limanlardan anlaşma kapsamında ayrılacak gemilere herhangi bir saldırı yapılmayacağını taahhüt ederken Rus gemilerinin de gıda ürünleri ve gübresini Karadeniz'den çıkarırken saldırıya uğramasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Ukrayna ise bunun için Rusya gemilerinin Ukrayna kara sularına girmemesi şartı koşuyor.
Ukrayna limanlarından ayrılan gemilerin kargolarının denetlenmesininin ise Türkiye'nin oluşturacağı noktalarda Rusya'nın da dahil olduğu ekipler tarafından yapılması öngörülüyor. Anlaşma şartlarının uygulanıp uygulanmadığının İstanbul'da Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM heyetlerinden oluşan koordinasyon merkezi tarafından gözlemlenmesi amaçlanıyor.
