Kiev’den püskürtülünce ikinci cepheyi doğuda açan Moskova ‘köprübaşı’ konumundaki stratejik Harkov’dan da çıkarıldı. Putin’in askeri planlarını çökerten Ukrayna, Rusya’nın veto yediği Eurovision’da en az cephedeki kadar büyük moral veren zafer elde etti. Hem sahada hem sahnede kaybeden Kremlin’in içeriye dönük propaganda silahı ise artık fayda etmiyor.
Ukrayna’ya saldırıda 81 gün geride kalırken Moskova savaş alanında gerilemeye devam ediyor. Rus güçlerinin, başkentin ardından Ukrayna’nın ikinci büyük kenti olan Harkov’dan da büyük oranda itildiği belirtildi. ‘Gerekçesiz savaşın’ işgal askerleri arasında çöküntü yarattığı kamuoyuna yansırken Kiev’e en büyük moral sahneden geldi. Rusya’nın alınmadığı Eurovision’da Ukrayna temsilcisi büyük oy farkıyla birinci oldu.
‘BÜTÜN YOLLAR YIKILSA BİLE EVİMİN YOLUNU BULACAĞIM’
Kaluş Orkestrası’nın seslendirdiği ‘Stefania’ şarkısının sözlerindeki ‘Bütün yollar yıkılsa bile her zaman evimin yolunu bulacağım’ ifadeleri dikkat çekti. Solist Oleh Psiuk, ödül töreninde dünyaya ‘Bize yardım edin’ çağrısında bulundu. Büyük coşku yaratan başarının ardından Zelenskiy “Zaferin uzakta olmadığına eminim” açıklaması yaptı. Rusya ise askeri başarısızlığın ardından ‘moral cephesinde’ de kaybetti.
BERLİN'DE UZLAŞI YOK
Finlandiya ve İsveç’in üyeliğine karşı açık kapı bırakan Ankara, tutumunu Berlin’deki NATO Dışişleri Bakanları zirvesinde de sürdürdü. PKK’ya destek ve silah kısıtlamasına dikkat çeken Çavuşoğlu, güvenlik garantisi istedi. İsveç Dışişleri Bakanı çözüme ulaşılamadığını, görüşmelerin süreceğini söyledi. NATO ve ABD iyimser.
Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlenen NATO Dışişleri Bakanları Gayrıresmi Toplantısı’nda Ukrayna-Rusya savaşının yanı sıra Finlandiya ve İsveç’in üyelik talepleri gündemdeydi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin iki ülkenin üyeliğine ilişkin olumlu görüş içinde olmadığını bildirmesinin ardından Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın “Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılması konusunda kapıyı kapatmadı, İskandinav ülkelerindeki terörist faaliyetlerine ilişkin kısıtlama istiyor. Kapıyı kapatmıyoruz. Ama temelde bu Türkiye için bir milli güvenlik meselesidir” dedi. Kalın “Terör örgütü PKK, ABD ve AB tarafından fon topluyor, Avrupa’da özellikle İsveç’te güçlü ve kabul görmüş bir varlığı var” diye ekledi.
Berlin’de mevkidaşlarıyla görüşen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, toplantı sonrası konuştu ‘özellikle İsveç’ vurgusu dikkat çekti: “Bu iki ülkenin PKK/YPG terör örgütleri ve mensuplarıyla yaptığı görüşmeler ve özellikle de İsveç’in yaptığı silah yardımı dahil tüm rahatsız olduğumuz konuları, neden karşı olduğumuzu gayet açık şekilde sergiledik. Tabii yanımızda derlediğimiz fotoğraf ve diğer belgelerle bunu müttefiklere gayet güzel şekilde anlattık. Bu ülkelerden ve NATO üyesi olan ve yine halihazırda bu terör örgütleriyle görüşen ve destek veren ve Türkiye üzerinde özellikle ihracat, savunma sanayi ürünleri konusunda ihracat kısıtlaması yapan ülkelerin de bu tutumlarından vazgeçmeleri gerektiğini, bunun müttefiklik ruhuna aykırı olduğunu anlattık.”
Finlandiya ve İsveç’in, Türkiye’ye yönelik savunma sanayi ihracat izinleri konusunda kısıtlamaları devam ettirdiğini belirten Çavuşoğlu “NATO’ya üye olacak bir ülkenin, bir NATO müttefiki ülke üzerinde kısıtlamaya gitmesi ya da izin vermemesi kabul edebilir değil” dedi. Görüşmede, Türkiye’nin bu konudaki rahatsızlıkları ve beklentilerini dile getirdiklerini söyleyen Çavuşoğlu, bu iki ülkenin, Türkiye’nin endişelerinin giderilmesi noktasında önerilerinin olduğunu anlattı. Çavuşoğlu, Türkiye’nin endişelerinin açık ve ortada olduğunu belirterek “Sadece PKK terör listesinde diye bir geçiştirmeyi kabul etmeyeceğimizi söyledik. Diğer konularda da ‘O zaman sizin endişelerinizi gidermek için bir çalışma yapalım’ önerisi geldi” açıklamasında bulundu.
Çavuşoğlu, ilerleyen süreçte nasıl garantilerin verileceğini göreceklerini belirtti. Çavuşoğlu, İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde’nin açıklamalarının sorulması üzerine şunları söyledi: “İsveç Dışişleri Bakanı’nın bugüne kadarki açıklamaları da maalesef yapıcı değil, tam tersine provoke edici açıklamalara devam ediyor ama Finlandiya Dışişleri Bakanı’nın açıklamaları gayet temkinli.”
Çavuşoğlu, Finlandiya ve İsveç’in terör örgütlerine desteğe son vermesi gerektiğinin altını çizerek “Tüm bu yaptıklarından sonra halkımız güvenmiyor. Bunu özellikle İsveç için söylüyorum. Burada kesin güvenlik garantilerinin olması lazım ve bu sadece bu iki aday için de geçerli değil, müttefikler için de geçerli ve terör örgütlerine desteği kesinlikle sonlandırmaları gerekiyor. Türkiye gibi bir müttefike yönelik savunma sanayileri kısıtlaması ya da ihracat izinleriyle ilgili yasakların da kesinlikle kalkması lazım. Bunu bu süreçte pazarlık unsuru olarak söylemiyorum, müttefikliğin gereği olarak söylüyorum ama bu iki ülke ile ilgili güvensizlik ve endişe ortada. Özellikle de İsveç’le ilgili” dedi.
ERDOĞAN’LA YENİ GÖRÜŞME
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde ise çözüme ulaşamadıklarını ve diplomatik müzakerelere devam etme kararı aldıklarını söyledi. Türk tarafı ile “Suriye’nin kuzeyindeki oluşumdan dolayı” anlaşamadıklarını kaydeden Linde “Biz PKK’nın terör örgütü olduğunu kabul ediyoruz. Kuzey Suriye’deki oluşum için aynı şeyi düşünmüyoruz, birçok NATO ülkesi de düşünmüyor. ABD ve diğer NATO ülkeleri gibi biz de Kuzey Suriye’deki Kürt örgütleri ile görüştük” dedi. Linde “Avrupa Birliği gibi biz de PKK’nın terör örgütü olduğuna inanıyoruz” ifadesini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de Çavuşoğlu ile görüştüğünü, iki ülkenin üyeliğinin bir süreç olduğunu ve en sonunda konsensusa ulaşacaklarından emin olduğunu söyledi. Blinken “Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasındaki farklılıklar konusunda halen devam eden görüşmeler var. Sonuç olarak bu iki ülkenin üyeliği konusunda bir konsensusa ulaşacağımızdan eminim” ifadelerini kullandı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise “Türkiye, niyetinin üyeliği engellemek olmadığını açıkça belirtti. Türkiye’nin dile getirdiği endişeleri, üyelik sürecini geciktirmeyecek şekilde ele alabileceğimizden eminim. NATO’ya katılmak Finlandiya, İsveç ve Avrupa için tarihi bir an olacak” dedi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ise “NATO üyeliğimize Türkiye’nin olumsuz bakması karşısında şaşkınız, şimdi çok net bir cevaba ihtiyacımız var, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile gündeme getirdiği sorunlar hakkında yeni bir görüşmeye hazırım” diye konuştu. Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto da farklılıkların üstesinden gelebileceklerini umduklarını kaydetti.
