Belçika’da bulunan bir şirketin, fipronil adlı böcek ilacını Dega-16 isimli temizlik ürünlerine karıştırmasından sonra başlayan zehirli yumurta krizi, Belçika ve Hollanda’nın ardından neredeyse tüm Avrupa’yı gezdi. Şirketin bu temizlik ürününü ilk olarak Belçika ve Hollanda’da tavuk çiftliklerine bakım hizmeti sağlayan Chickfriend’e satması sonucunda yumurtalara böcek ilacı bulaştığı iddia edildi. Hızla büyüyen yumurta krizi sonucu milyonlarca yumurta süpermarket rafları ve depolardan alınarak imha edildi. Skandalın sadece Hollanda’da 150 milyon euroluk zarara yol açtığı, Avrupa genelinde ise 150 çiftliğin geçici kapatıldığı belirtiliyor. Geleneksel olarak tavuklarda bit ve keneleri yok etmek için kullanılan fipronil adlı böcek ilacının yumurtalarda tespit edilmesinin ardından ilk inceleme başlatan ülke Hollanda oldu. Böcek ilaçlı yumurtaları süpermarket raflarından kaldırtan Hollandalı yetkililer, krizden sorumlu tuttuğu şirketin iki yöneticisini gözaltına alarak banka hesaplarını ve mal varlıklarını dondurdu. Krize neden olan şirkete ev sahipliği yapan Belçika, sorundan haziran ayında haberdar olmasına rağmen temmuz sonuna kadar kamuoyuna açıklama yapmaması nedeniyle bilgi saklamakla suçlandı. Belçika’da da yumurtalar raflardan kaldırıldı ve bazı besi çiftliklerinin faaliyetleri durduruldu. Belçikalı yetkililer, Hollandalı muhataplarıyla ortak soruşturma çerçevesinde birçok yere baskınlar düzenledi. Yumurta ihracatı nedeniyle yumurta krizi hızlı şekilde Fransa, İngiltere, Avusturya, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya, İsveç, İsviçre ve Danimarka’nın ardından Asya’ya da yayıldı.
ALMANYA 28 MİLYON ADET İHRAÇ ETTİ
Avrupa’nın önde gelen yumurta üreticisi Hollanda’nın ihracatları sonucu kriz öncelikli Almanya’ya sıçradı. Alman Tarım Bakanlığı Hollanda’dan Almanya’ya yaklaşık 28 milyon fipronilli yumurtanın ihraç edildiğini ve bunların da bir kısmının tüketicilere ulaştığını kaydetti. Hollanda’dan ihraç edilen yumurtaların raflardan indirildiğini aktaran yetkililer, bazı besi çiftliklerinin de faaliyetlerini durdurdu. Macaristan da Almanya’dan ihraç ettiği yumurtalarda fipronil bulunmasının ardından ilaçlı yumurta krizinin çıktığı ülkeler listesine girdi. Yetkililer, yerli yumurta üretimine ağırlık vereceğini, bu vesileyle de yerli Macar üreticilerin durumdan faydalanabileceğini açıkladı.
G.KORE ÇİFTLİKLERİNDE FIPRONIL
Avrupa’daki ilaçlı yumurta krizi Asya’ya da sıçradı. Hong Kong’da yetkililer, Hollanda’dan ithalat sonucu ilaçlı yumurtaların Hong Kong’a ulaştığını teyit etti. Hong Kong’un Sağlık Bakanı Sophia Chan, Avrupa’dan gelen yumurtaları daha sıkı incelemeden geçirileceğini bildirdi. Kriz, Hong Kong’un ardından Güney Kore’de böcek ilaçlı yumurtaların tespit edilmesiyle derinleşiyor. Güney Kore Tarım, Gıda ve Kırsal İşler Bakanlığı başkent Seul’ün doğusunda Namyangju’da 80 bin tavuğun bulunduğu bir çiftlikte bazı yumurtalarda fipronil tespit edildiğini açıkladı. Bakanlık, konuyla ilgili soruşturmanın yürütülebilmesi için ülkede 3 binden fazla tavuğun yer aldığı çiftliklerde yumurta üretimini yasakladı.
AB Komisyonu ilk etapta konuya ilişkin net açıklama yapmaktan kaçındı. Krizin boyutlarının büyümesinin ardından AB Komisyonu Sağlık ve Gıda Güvenliği Komiseri Vytenis Andriukaitis, “konu soğuduktan sonra” AB Komisyonu’nun 26 Eylül’de krizi görüşmek için toplanacağını bildirdi. Diğer yandan yumurta krizi, AB’nin gıda güvenliğine ilişkin inşa ettiği sistemin zayıflığını ortaya çıkardı. Üye ülkeler, AB kanalını kullanarak yumurta krizinin büyümesini engelleyemedi. AB de yumurta krizinin bazı zaafiyetleri ortaya çıkardığını kabul etti.