Yunanistan, 2009 yılından bu yana bitmek tükenmek bilmeyen bir krizin içinde bulunuyor. Son zamanlarda ekonomik krizin etkileri artarken bir de kreditörlerle uzun süre anlaşma sağlanamaması hem halkın ümidine hem de piyasalara büyük zarar verdi. Yunanistan’ın kreditörleriyle müzakere sürecinin tekrar başlaması umutları arttırırken Atina’nın kabul ettiği acı reçete büyük tepkilere sebep oldu.
Bu reçetedeki en önemli başlıklardan biri ülkedeki Katma Değer Vergisi’nin (KDV) yüzde 23’e çıkarılması oldu. Üçüncü kurtarma programını devreye almak için kabul edilen bu şart Yunan halkında büyük sıkıntıya yol açtı.
“Zamlı vergi uygulanabilir değil”
Deutsche Welle’nin haberine göre, lokantacı Yorgo Livanis de meslektaşları gibi turizm mevsiminin tam ortasında katma değer vergisine zam yapılmasına akıl erdiremiyor. Zamlı verginin uygulanabilir olmadığını söylüyor. Yazar kasasını yeni vergi oranına göre ayarlamış ama müşteriden fişteki fiyatı istemiyor. Bu hesabın tutamayacağını o da biliyor. Dondurmanın fiyatı çok az artmış olmasına rağmen dondurma bile satmaz olmuş.
Yorgo Livanis, “Dolaylı vergilerin artması turizmi olumsuz etkiliyor. Tabii genel olarak bütün hayatı da. Turizmde komşu ülkelerle rekabet edemeyiz. Diğer Akdeniz ülkelerinin katma değer vergisi çok daha düşük. Bizde her şeyin pahalanmasından çok memnunlar. Şimdilik vergi zammını fiyatlara yansıtmayacak ve fiyatları aynı düzeyde bırakacağım. Ama fiyatları yüzde 13'lük vergi oranına göre ayarlamıştık. Katma değer vergisi birden yüzde 23'e fırladı” diyor.
Köyde oturduğuna şükrediyor
İki çocuk annesi olan 50 yaşındaki Mari Vasilyadu köyde yaşadığına şükrediyor. ‘Şehirde otursaydım, kısa zamanda bir şey alacak maddi gücüm kalmazdı', diyor ve ekliyor: “Bütün ihtiyaçlarını parayla karşılamak zorunda olan şehirlilerin durumuna üzülüyorum. Biz köyde zor zamanlarda da hayatımızı idame ettirebiliyoruz. Zeytinimiz, zeytinyağımız, balığa çıkacak küçük bir kayığımız var. Bahçede sebze, salata yetiştirebiliyoruz.”
Müşterisiz kalmaktan korkuyor
Yunanistan'ın kuzey sahilinde pansiyon işleten Anna Karenu fiyatlara zam yaptığı takdirde müşterisiz kalmaktan korkuyor. Kahvaltılı geceleme fiyatını 70 Euro'nun üzerine çıkaramayacağını, yerli turistin de zaten çoktandır 14 odalı pansiyona uğramadığını anlatıyor. Şimdiye kadar indirimli vergi ödenen bu branşın katma değer vergisi oranı Ekim ayında yüzde 6'dan yüzde 13'e çıkacak.:
Anna Karenu, “Fiyatları arttırmazsam farkı cebimden öderim. Oda fiyatını arttırırsam turist vazgeçebilir” diyor.
Bu yılki oda fiyatları önceden belirlendiği için değiştirmek zor.. Önümüzdeki yıl ne olacağını kimse kestiremiyor. Karenu’nun son çaresi zamlı katma değer vergisini müşteri ile paylaşmak, yani kârdan vazgeçmek.
Kardan vazgeçti
Kahvehane işleten Stavros Drivas alkolsüz içeceklerin fiyatını değiştirmeyecek. Drivas'ta kahve 2, maden suyu ve limonata 2,50 Euro'ya içilebiliyor. Viski, şarap ve votka gibi sert içkilerin katma değer vergisi ise %23'e çıkacak. Drivas neden müşterinin keyfini kaçırmamak için kârdan vazgeçtiğini şöyle anlatıyor:
“Bizde önemli olan insanlıktır, duygularımızdır. Geçenlerde içtiğimiz su ayrı gitmeyen bir Alman dostum oğlunun aldığı hediyeliğe 5 Cent indirim yaptım diye bana kızdı. Bakın, biz bir, iki Cent'e bakmayız. Onun oğlundan hayatta 5 Cent isteyemezdim. Biz insani ilişkilerde paraya değil duygularımıza önem veririz.”