[Karar]
YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN GÜREL
Kanaat kavramı, ahlaki bir terim olarak “kişinin azla yetinip elindekine rıza göstermesi, kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin gereksinimlerini asgari ölçüde karşılayabileceği maddî imkânlarla iktifa edip başkalarına ait şeylere göz koymaması, aşırı derecede dünyaya bağlanma ve elde etme tutkusundan uzaklaşması” olarak tarif edilmiştir. Kur’an-ı Kerîm’de kanaat kelimesi geçmemekle birlikte birçok ayette dünyaya ve mala karşı aşırı düşkünlük yerilmiş, elindekilerin kıymetini bilerek helallere kanaat gösterenlerden sitayişle bahsedilmiştir.
Maddiyata aşırı bağlılık, kendini dünyaya kaptırma, zevklerin peşinden gitme ve hiç ölmeyecekmiş gibi bir yaşam sürme gibi sebeplerle gönüller manen kararır ve kirlenir.
TEMBELLİK ETMEK DEĞİLDİR
Bu olumsuzlukların kalpten silinmesinde kanaat değeri önemli bir yerde durur. Kanaat sahibi birey, Allah yolunda ciddi fedakârlığa her zaman hazırdır. Allah’ın rızasını elde etmek için sürekli olarak hayır ve helal elde etme peşindedir.
Bu yüzden mala karşı asla hırslı ve açgözlü değildir, kendisine verilenden hoşnut olup Allah’a şükreder. Ahirete gönülden inanan, ölümü daima hatırlayan kanaatkâr kişi bu dünyada ebedî kalma arzusuna asla boyun eğmez. Rabbinin kendisine ihsan ettiği kadarıyla yetinmeyi bilen, bu farkındalığı sağlamış kişi en küçük şeylerle mutlu olmayı başarır.
Hemen belirtmek gerekir ki kanaatkâr olmak, tembel olmak ya da çalışmadan başkasından bir şeyler beklemek değildir. Tam aksine bütün gayretini ortaya koymak ve başarmaya odaklanmak, bu değerin adeta temel anlayışını oluşturur.
İnsan, aklının, duygularının ve vicdanının yönlendirmesiyle, daima aksiyon ve eylem halindedir. Her zaman bilgisini ve görgüsünü geliştirecek, zamana uyacak, teknolojik gelişmeleri takip edecek ve kendisini geliştirecektir. Bu noktada kanaat değeri, gelişim ve değişim hususunda yetinmeyi içermemektedir. Din ve ahlak eğitimine dair proje ve uygulamalar kanaat değerini ancak bu esaslar çerçevesinde insanların gönüllerine ve şahsiyetlerine yerleştirebilecektir.