Türkiye İstatistik Kurumu’na göre Ekim 2020’de önceki yıla göre işsizlik 0.7 puan düşerek yüzde 12.7’ye geriledi. İşsiz sayısı 391 bin kişi azalarak, 4 milyon 5 bin kişi oldu.
Aynı dönemde çalışan sayısı da 896 bin azaldı. Genç işsizlik oranı da 0,4 puan düşüşle yüzde 24.9 oldu. Bu dönemde 15 yaş üstü nüfusa 1 milyon 179 bin kişi daha eklendi. Ancak bu 1.1 milyon kişi iş gücüne katılamadı. İş gücünün de 1.2 milyon kişi azaldığı görüldü.
1.5 MİLYON KİŞİ UMUDUNU KESTİ
Ekonomist Fatih Sezer “İstihdamı azaltırken işsizliği de azaltabilen nadir ülkelerden biriyiz” derken, Mustafa Sönmez “TÜİK elinde bilgi olmasına rağmen gerçeği gizliyor. Dar tanımlı işsizlik yüzde 12.7 gerçeği yüzde 27” ifadesini kullandı.
DİSK Araştırma Merkezi de geniş tanımlı işsiz sayısının 9 milyon 681 bin olduğunu belirtti. İş aramaktan umudunu kesenlerin sayısı ise 1.5 milyonu geçti. Genç işsizlerin sayısı da 2.5 milyona dayandı.
YOK DEMEKLE İŞSİZLİK BİTMİYOR
TÜİK’in işsizlik verileri yine dikkat çekti. Son 1 yılda çalışabilir nüfus sayısının 1.1 milyon kişi arttığı görülürken çalışanların sayısı 896 bin kişi geriledi. İşsiz sayısı da 391 bin düştü. Hem çalışan azalırken hem de işsiz sayısının düştüğü görülüyor. Bu dönemde iş gücünün de 1.2 milyon kişi azaldığı görüldü.
Türkiye’nin Ekim 2020 yılına ait işsizlik karnesi belli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsizlik sayısı azaldı. Geçen yılın ayını dönemine göre, işsizlik 391 bin kişi azalarak 4 milyon 5 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,7 puanlık azalış ile yüzde 12,7 seviyesinde gerçekleşti.
Ekim döneminde genç işsizlik yüzde 24,9 ve tarım dışı işsizlik yüzde 14,8 olarak kayıtlara geçti. Verilere göre hem istihdam hem de işsizlik azaldı. Ekim 2018’de çalışan sayısı 28 milyon 870 bin kişi iken, 2019’un aynı döneminde bu sayı 28 milyon 343 bine geriledi. Ekim 2020’de ise 27 milyon 447 bine düştü. TÜİK verilerine göre son 2 yılda çalışan sayısı 1 milyon 423 bin kişi azalırken, işsiz sayısı sadece 217 bin kişilik artış kaydetti.
Ekim 2019’a göre ise çalışan sayısı 896 bin azaldı fakat, işsiz sayısı da 391 bin düştü. Hem çalışan azalırken hem de işsiz sayısının düştüğü görülüyor. Yine bu dönemde 15 yaş üstü nüfusa 1 milyon 179 bin kişi daha eklendi. Ama bu 1.1 milyon kişi iş gücüne katılamadı. Bu dönemde iş gücünün de 1.2 milyon kişi azaldığı görüldü.
Ekonomist Fatih Sezer de verileri doğruladı. Sezer “Son 1 yılda çalışabilir nüfus 1.1 milyon artarken, çalışmak isteyenler 1.2 milyon azalmış. Çalışanlar 896 bin geriledi. İşsiz sayılanlar 391 bin düştü. Buna rağmen işsizlik oranı azaldı. İstihdamı azaltırken işsizliği de azaltabilen nadir ülkelerden biriyizdir” dedi.
Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 242 bin, sanayi sektöründe 82 bin, hizmet sektöründe 684 bin kişi azalırken inşaat sektöründe ise 110 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 17,6’sı tarım, yüzde 20,3’ü sanayi, yüzde 6,4’ü inşaat, yüzde 55,7’si ise hizmet sektöründe yer aldı.
İŞGÜCÜNE KATILIM ORANI YARI YARIYA
İşgücü 2020 yılı Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 288 bin kişi azalarak 31 milyon 452 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 3,0 puanlık azalış ile yüzde 50,0 olarak gerçekleşti. Ekim 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,9 puan azalarak yüzde 31,0 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,6 puan azalarak yüzde 19,9 oldu.
NE EĞİTİMDE NE DE İŞTE YOKLAR
15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,7 puanlık azalışla yüzde 13,0, tarım dışı işsizlik oranı ise 0,9 puanlık azalışla yüzde 14,9 oldu. Bu yaş grubunda istihdam oranı 2,0 puanlık azalışla yüzde 48,5, işgücüne katılma oranı ise 2,9 puanlık azalışla yüzde 55,7 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puanlık azalışla yüzde 24,9, istihdam oranı ise 2,2 puan azalarak yüzde 30,6 oldu.
Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 3,0 puanlık azalışla yüzde 40,8 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,6 puanlık artışla yüzde 27,6 seviyesinde gerçekleşti.
GENİŞ TANIMLI İŞSİZ SAYISI 10 MİLYON
DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), geniş tanımlı işsizliğin yüzde 27, geniş tanımlı işsiz sayısının ise 9 milyon 681 bin olduğunu belirtti. DİSK-AR’dan yapılan açıklamada “TÜİK Ekim 2020 Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarını açıkladı. TÜİK’e göre dar tanımlı işsiz sayısı 2020 yılı Ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 391 bin kişi azalarak 4 milyon 5 bin kişi oldu.
Dar işsizlik oranı 0,7 puanlık azalış ile yüzde 12,7 seviyesinde gerçekleşti” denildi. “Ancak işten çıkarma yasağı ve TÜİK hesaplama metodu nedeniyle dar işsizlik verileri gerçek durumu yansıtmıyor” ifadelerine yer verilen açıklamada, TÜİK’in dar tanımlı işsizlik hesaplamasının salgın döneminde iş kaybı yaşayanları yansıtmadığı vurgulandı.
24 MİLYON GENCİN YARISI BİLE ÇALIŞMIYOR
Genç İşsizler Platformu, Türkiye İstatistik Kurumu’nun son açıkladığı veriler ile İŞKUR’a dayanarak 15-34 yaş grubunda işsiz sayısının 2 milyon 426 bine yükseldiğini açıkladı. Genç İşsizler Platformu’nun raporunda, “Finansal istikrarsızlıkla başlayan ve Nisan 2018’den itibaren etkisi belirginleşen ekonomik kriz sürecinden itibaren 15-34 yaş grubu genç çalışan sayısı 1 milyon 73 bin kişi azalmıştır” denildi.
964 bin üniversite mezunu işsize ek olarak 1 milyon 260 bin mezunun iş bulma ümidini kaybetme, eğitime devam etme, ev işleriyle meşgul olma gibi nedenlerle işgücünde yer almadığına dikkat çekilen raporda şu değerlendirmeler yapıldı: “15-34 yaş grubundaki işsizlerin yanı sıra 11 milyon 2 bin genç işgücünün dahi içinde yer almamaktadır. 24.2 milyon gençten yalnızca yüzde 44,4’ü çalışmaktadır. Çalışan her genç en az 1 gencin daha ekonomik sorumluluğunu taşıyor gözükmektedir. 15-29 yaş grubunda ne eğitim alan ne de çalışan/staj gören genç oranı yüzde 31,2’ye ulaşmış; toplam sayı 5 milyon 586 bine çıkmıştır.
Bu sayı Ankara il nüfusu kadardır.” Genç kadınların istihdam dışında kalmasına dikkat çekilen raporda şu ifadeler yer aldı: “Üniversite mezunu 950 bin kadın yüksek eğitim düzeylerine rağmen iş aramamakta ve işsiz sayılmamaktadır. İlköğretim ve altındaki eğitim düzeyindeki 4 milyon 441 bin kadın iş gücünde dahi yer almamaktadır.
Genç kadınların arasında eğitime ve istihdama dâhil olmayanların sayısı 3 milyon 723 bin olup bu oran yüzde 42,2’dir ve erkeklerin yüzde 20,5 oranının çok üstündedir.” Raporda, işsizlik sayı ve oranlarındaki artışa ek olarak işsizlik süresinin de uzadığı, 1 yıldan fazla süredir iş arayan 15-34 yaş arası genç sayısı son 1 yılda 478 binden 510 bine çıktığı kaydedildi.
DAHİL OLMAYANLARIN SAYISI 2.5 MİLYON KİŞİ
Ekonomist Mustafa Sönmez “TÜİK, elinde bilgi olmasına rağmen gerçeği gizliyor. TÜİK’e göre Ekim’de dar tanımlı işsiz 4 milyon, gerçek işsiz sayısı ise 9.7 milyonun üstünde 4.4 milyon kişi iş aramayan var, yetersiz istihdamı ekleyince 9.6 milyona çıkıyor.
Dar tanımlı işsizlik yüzde 12,7 gerçeği ise yüzde 27” dedi. İktisatçı Dr. Orhan karaca ise “Bu dönemde işsizlik oranına değil istihdama bakılması gerektiğini söylemiştik. İstihdam hala geçen yılın altında ve üstelik yaz aylarındaki açılımla yaşanan toparlanma da ekimde durmuş. Muhtemelen şu anda özellikle kayıt dışı istihdamda yine ciddi düşüş var. Gelir desteği şart” açıklamasını yaptı.
Ekonomist Zafer Yükseler ise şu yorumu yaptı: “Ekim döneminde işsizlik oranı, bir önceki dönem seviyesinde kalmış, ancak geçen yıla göre 0,7 puan düşüş göstermiştir. İşgücü 1.3 milyon kişi azalırken, işgücüne dahil olmayanlar 2.5 milyon kişi artmıştır. Alternatif işsizlik oranları yükseliş göstermiştir.”
Ekonomist Zafer Yükseler “Salgın öncesinde 26.2 milyon kişi olan “fiilen iş başında çalışanlar” Nisan döneminde salgının etkisiyle 20.5 milyon kişiye gerilemişti. Bu sayı Eylül’de 25.7 milyon, Ekim’de ise 25.8 milyon kişi olmuştur. Ekim’de resmi işsizlik oranı yüzde 12,7, atıl işsizlik oranı ise yüzde 28,1 oldu” açıklamasını yaptı.