Terörle mücadelede aktif olarak kullanılan ve başarılarıyla göz dolduran İHA'lar Türkiye için yakın bir zaman öncesine kadar büyük bir sorundu. Güvenlik, maliyet ve kullanılabilirlik konusunda geçmiş dönemlerde pek çok kez ‘arıza’ çıkaran Heron krizleri, ‘milli ve yerli savunma’ hedefiyle ortaya çıkarılan ‘Bayraktar’ ile tarihe karıştı.
122
Türkiye'nin milli savunma yatırımlarının en önemli ürünlerinden biri olan insansız hava araçları (İHA) son dönemde terörle mücadeledeki başarısıyla göz dolduruyor.
222
Bugün sadece gözlem amaçlı değil, yüzde yüz yerli silahlarla da donatılabilen ve Türkiye'ye kendi İHA'sını üretebilen dünyanın 6 ülkesinden biri olma özelliğini kazandıran Bayraktar, ülkemiz için büyük önem taşıyan operasyonların en önemli unsuru olarak dikkati çekiyor. Bayraktar İHA'ların TSK envanterine giriş tarihi 2007.
322
HERONLAR ELİMİZDE KALDI
Yerli İHA'lardan önce Türkiye'nin elinde İsrail'den temin edilen Heronlar bulunuyordu. PKK ile mücadelede özellikle kırsalda çok ihtiyaç olan İHA'ların temini için İsrail ile 2005'te anlaşma imzalandı. Anlaşmaya göre Türkiye İsrail'e 183 milyon dolar ödeyecekti, İsrail de üç yıl içerisinde 10 adet İHA'yı Türkiye'ye teslim edecekti.
422
Ancak İsrail çeşitli bahanelerle İHA'ları teslim etmedi. Bunun üzerine Türkiye İsrail'den Heron kiralamak zorunda kaldı.
522
Kiralık Heronların iniş ve kalkışını ise İsrailli pilotlar yapıyordu. Türk pilotlar ise eğitim almamıştı. Mavi Marmara krizinden sonra İsrailli Heron pilotları Türkiye'yi terk etti ve TSK bu araçları kullanamaz oldu.
622
İLK TESLİM 2010'DA
Uzun görüşmeler neticesinde Ocak 2010'da Heron'ların test işlemlerine başlandı ve 6 Heron, Türkiye'ye teslim edildi.
722
Takip eden aylarda da kalan 4 Heron İsrail'den alındı. 'Son teknoloji ürün' olarak sunulan Heron'lardan 5'inin motorunun kısa süre sonra arızalı olduğu ortaya çıktı.
822
3 TANESİ KULLANILDI
PKK'lı teröristlerin görüntülerini tespit etmesi gereken çipin, Heron'lara takılmadığı belirlenince Türkiye, Tel Aviv yönetimini ikaz etti.
922
Diğer iki Heron ise 'istenilen yüksekliğe çıkamaması' ve 'istenilen havada kalma süresini gerçekleştirememesi' nedeniyle ilk uçuşlarından sonra devre dışı bırakıldı.
1022
Böylece İsrail'den alınan 10 adet Heron'dan yalnızca 3'ü aynı anda kullanılabildi. İsrail, Türkiye'nin 'yer kontrol istasyonu' talebini de karşılamadı.
1122
ŞEHİDİN KANI VAR
İHA projesi 2000 yılının başında Şırnak 6. İç Güvenlik Tugayı'na yapılan bir ziyaretle başladı. Tugaydaki komutanlardan Yarbay Melih Gülova, Özdemir Bayraktar'a şehit kanlarını göstererek teröre karşı teknolojik bir çare bulmaya çalıştığını söyledi.
1222
Bunun üzerine Tugay'ın bulunduğu Gabar Dağı'nın eteklerinde atölye kuruldu. Bayraktar kardeşler ve mühendisler 2 yıl Gabar'daki atölyede kalarak ve bölgeyi inceleyerek Türk Ordusu'nun ihtiyacı olan Gözcü mini İHA'yı yerinde geliştirdi.
1322
Ancak Yarbay Melih Gülova, 2007 Haziran'ında Şırnak'ta teröristlerce uzaktan patlatılan bir bombayla şehit düştü.
1422
ÇOK İLERİ SEVİYEDE
Türkiye'nin yerli silahlı İHA çalışmaları neticesinde Bayraktar, teknolojik açıdan TSK envanterindeki Heron'dan çok daha ileri seviyede olan yerli İHA'yı üretti.
1522
İsrail yapımı Heron'lara rakip olarak Türk mühendisler tarafından imal edilen ve TSK ile Emniyet tarafından terörle mücadele için yoğun bir şekilde kullanılan Bayraktar ile Türkiye, dünyada IHA ve akıllı mühimmatı bir arada kendi üretebilen 6 ülkeden biri oldu.
1622
Kara Kuvvetleri Komutanlığının operasyonlarında kullanmayı planladığı 16 taarruzi taktik insansız hava aracıyla (İHA) ilgili, Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile Baykar Makine arasında sözleşme imzalandı.
1722
Bu kapsamda Kara Kuvvetleri Komutanlığına 8 İHA ve ilgili yer sistemlerinden oluşan ilk paket, 17 Ekim 2017'de teslim edilecek.
1822
Aynı şekilde ikinci paketin 17 Haziran 2018'de Kara Kuvvetleri Komutanlığının hizmetine sunulması planlanıyor.
1922
Böylece iki yıl içerisinde KKK'nın envanterine 16 yeni milli İHA eklenmiş olacak. 8 İHA, güçlendirilmiş kanat konfigürasyonu ile hazirandan bu yana terörle mücadele bölgesinde etkin kullanılıyor.
2022
Şimdiye kadar Emniyet Genel Müdürlüğüne 6 İHA teslim edilirken, 12'si de yolda önümüzdeki yıllarda verilecek.
2122
Jandarmaya da terörle mücadele için toplam 12 İHA ve ilgili yer sistemlerinin tedarik edilmesi planlanıyor.