SALİHA SULTAN / KARAR
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat İstanbul’un en görkemli tarihi eserlerinden Yerebatan Sarnıcı’nın sütunlarının olası bir depreme dayanamayacak durumda olduğunu açıkladı.
Sosyal medya hesabından risk altındaki sarnıç sütunlarını gösteren fotoğraflar paylaşan Polat “Yerebatan Sarnıcı restorasyonunda sütunları birbirine bağlayan gergilerin perişan halde olduğunu, sütunları tutamadığını gördük. Koruma Kurulu’na hazırlayıp sunduğumuz projeleri vakit kaybetmeksizin uygulamamız gerekiyor. Yerebatan Sarnıcı bir an bile bekleyecek durumda değil!” dedi.
İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Oktay Özel de, Polat’ın paylaşımına ek olarak “Yerebatan Sarnıcı, büyük İstanbul depremine direnemez halde! Sürekliliği olmayan gergi demirleri yeni gergilerle değiştirilerek Yerebatan Sarnıcı’nın deprem güvenliği sağlanacak. İstanbul Depremi için bekleyecek zamanımız yok. Hemen önlemlerimizi almalıyız!” ifadelerini kullandı.
Yerebatan Sarnıcı’ndan yansıyan görüntüler kamuoyunda tepkilere neden oldu. Fotoğraflarda, sütunları birbirine bağlayan gergi sisteminin olmadığı, sütunların statik açıdan oldukça riskli durumda olduğu görüldü. Bir süredir Yerebatan Sarnıcı’nın restore eden İBB’nin sütunların acilen korunma altına alınması için hazırladığı projeyi Koruma Kurulu’na sunduğu biliniyor. Koruma Kurulu ise sütunların sağlamlaştırılmasını ve güvenli hale gelmesini sağlayacak projeye henüz onay vermedi.
YEREBATAN SARNICI
Bizans İmparatoru 1. Jüstinyen tarafından 6'ncı yüzyılda yaptırılan ve bilinen en eski su sarnıcı olan, yaklaşık 100 ton su depolama kapasitesine sahip Yerebatan Sarnıcı’nda her biri 9 metre yüksekliğinde 336 sütun bulunuyor.
Osmanlı'nın İstanbul'u fethetmesiyle birlikte unutulan ancak 16. yüzyılda Hollandalı bir gezgin tarafından yeniden keşfedilen Bizans sarnıcı, tarih boyunca birden fazla kez restorasyona alındı. Yerebatan'da Osmanlı döneminde yürütülen en büyük restorasyonun, 2. Abdülhamit döneminde, Cumhuriyet Döneminde ise 1950'li yıllarda olduğu biliniyor. 7 bin 648 metrekarelik kısmı açık olan sarnıç, bin 30 metrekarelik kısmı kapalı alanda olmak üzere 8 bin 678 metrekarelik bir alanı kaplıyor.
Müze olmasının yanı sıra milli ve milletlerarası birçok etkinliğe ev sahipliği yapan sarnıç, 1987'de İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından bakımı ve bir gezi platformu yapılmak suretiyle ziyarete açıldı. Sarnıç, 1994'te yeniden büyük bir temizlik ve bakımdan geçirildi.