İhracat yeni yıla kötü başladı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, ihracat Ocak ayında yüzde 14.4 azalarak 9 milyar 208 milyon dolar oldu.
12 aylık ihracat yüzde 9,8 gerileyerek 140 milyar 635 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, İran’ın dünyaya açılmasından en olumlu etkilenecek ülkelerin başında Türkiye'nin geleceğini belirterek, "Yaptırımların kalkması ve Tercihli Ticaret Anlaşması sonrasında Türkiye ihracatına yüzde 8-10 arasında ek katkı yapacağını değerlendiriyoruz" ifadelerini kullandı.
"82 milyonluk nüfusu ve 417 milyar dolarlık gayri safi yurt içi hasılasıyla İran, bundan sonraki süreçte istikrarlı bir pazar olma kimliğiyle ön planda yer alacak" değerlendirmesinde bulunan Büyükekşi, İran'ın dünyaya açılmasından en olumlu etkilenecek ülkelerin başında Türkiye'nin geleceğine işaret etti.
Büyükekşi, İran'a yönelik 1 Ocak 2015'te yürürlüğe giren ve her yıl 125 gümrük tarifesinin sıfırlanmasını sağlayan "Tercihli Ticaret Anlaşması"nın da ihracata ekstra ivme kazandıracağına değinerek şunları kaydetti:
"Burada en kritik konu, yaptırımların kalkması ve TTA sonrasında yabancı firmaların, Orta Asya ülkelerine Türkiye ile el ele vererek açılacak olması. Tüm bu gelişmelerin, Türkiye ihracatına yüzde 8-10 arasında ek katkı yapacağını değerlendiriyoruz. Türkiye olarak atacağımız adımların planlı olması gerektiğinin farkındayız. Bu doğrultuda, İran'da bir 'Türk Ticaret Merkezi' açacağız.
Ekonomi Bakanlığımızın destekleri ve DEİK işbirliğiyle de 'Ambargo Sonrası İran Ekonomisi Etki Analizi' yürütüyoruz. Mart ayında çalışmanın sonuçlarını İhracatçılarımızla paylaşarak, ihracatçılarımıza bir yol haritası sunmanın memnuniyetini yaşayacağız. İhracatçımızın bu pazarda çok daha etkin olmalarını sağlayacağız."
2016 yılı fırsat yılı olabilir
Büyükekşi, OVP kapsamında Türkiye'nin ihracat odaklı büyüme stratejisiyle büyük atılımlar gerçekleştireceğini, ayrıca Ar-Ge Reform Paketi ile 2016 yılının bir dönüşüm, atılım ve fırsat yılı olacağını dile getirerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Ülkemiz, gerek yapısal reformlar, gerek sanayi dönüşümü, gerekse büyüme için çok önemli bir fırsat yılına girmiş durumda. Bu fırsatın değerlendirilmesi için, iş gücü, enerji, sermaye ve bankacılık piyasalarında, vergilerde ve kamuda gerçekleştirilecek yapısal reformların ülkemiz açısından son derece önemli olduğunu düşünüyoruz.
Ayrıca Ar-Ge Reform Paketi ile desteklerin etkin koordinasyonunun sağlanması hedefleniyor. Şüphesiz ki, bu reformlar ekonomimizin bütününde olduğu gibi 2016 yılı ihracatımızda da ciddi atılım gerçekleştirmemizi sağlayacak."
En fazla ihracat yapan sektör 1,5 milyar dolarla otomotiv endüstrisi
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, bu yılın ilk ayında 1 milyar 515 milyon 479 bin dolarlık ihracata imza atan otomotiv endüstrisi, bu sonuçla en fazla ihracatın gerçekleştirildiği sektör oldu. Bu sektörü 1 milyar 340 milyon dolar ile hazır giyim ve 1 milyar dolar ile kimyevi maddeler ve mamulleri sektörleri takip etti.
Ocak ayında en fazla ihracat artışı yakalayan sektör yüzde 19,4 ile "savunma ve havacılık sanayii" olurken, "süs bitkileri ve mamulleri" sektörünün ihracatı yüzde 0,9, "tütün" sektörünün ihracatı ise yüzde 0,7 artış gösterdi.
Geçen ay ihracatı en fazla daralan sektör ise yüzde 40,5'le "mücevher" sektörü oldu. Bu sektörü yüzde 39,2 ile "zeytin ve zeytin yağı" sektörü ve yüzde 38,6 ile "yaş meyve ve sebze" sektörü izledi.
Bu yılın ocak ayında en fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke Almanya, İngiltere, İtalya, Amerika ve Irak oldu. Almanya'ya ihracat yüzde 1,5 azalışla 1 milyar 70 milyon dolar, İngiltere’ye ihracat yüzde 15,9 azalışla 631 milyon dolar, İtalya'ya ihracat yüzde 2 azalışla 558 milyon dolar, Amerika'ya ihracat yüzde 6,6 azalışla 449 milyon dolar ve Irak'a ihracat yüzde 47,9 azalışla 441 milyon dolar oldu.
Ocak ayında en fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında, en yüksek ihracat artışı yakalanan ülke yüzde 30,5 ile Suudi Arabistan oldu. Mısır'a ihracat yüzde 15,1 ve İsrail’e ihracat yüzde 9 arttı.
İhracat artışında öne çıkan ülkelere bakıldığında ise Letonya'ya ihracat yüzde 180 artarken, Gana'ya yüzde 120, Etiyopya’ya yüzde 106, Endonezya’ya yüzde 89 ve Singapur’a yüzde 45 artış gösterdi.
Ocak ayında 220 ülke ve bölgeye ihracat gerçekleştirilirken, ülke grupları bazında, AB’ye ihracat yüzde 6,4, Orta Doğu’ya yüzde 25,7, Afrika’ya yüzde 5,2, Kuzey Amerika’ya ihracat yüzde 7 ve Bağımsız Devletler Topluluğu'na ihracat yüzde 46 geriledi.
En fazla ihracat yapan ilk 5 ile bakıldığında, ocak ayında İstanbul’un ihracatı yüzde 13,1, Bursa’nın yüzde 14,4, Kocaeli’nin yüzde 19,6, İzmir’in yüzde 4,6 Ankara’nın ihracatı ise yüzde 7,4 geriledi.
İhracat rakamları
TİM verilerine göre, 2015 ve 2016 yılı ocak ayı ile 12 aylık ihracat rakamlarının aldığı değerler, yüzde değişimleri ve toplam içindeki aldıkları paylar şöyle (bin dolar):
SEKTÖRLER | 2015 Ocak | 2016 Ocak | Değişim ('16/'15) | Pay(2016) (%) | 2014-2015 | 2015-2016 | Değişim ('16/'15) | Pay(2016) (%) |
I. TARIM | 1.817.946 | 1.459.004 | -19,7 | 15,8 | 22.367.418 | 20.429.548 | -8,7 | 14,5 |
A. BİTKİSEL ÜRÜNLER | 1.328.879 | 1.051.503 | -20,9 | 11,4 | 15.656.408 | 14.621.401 | -6,6 | 10,4 |
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mam. | 566.121 | 461.428 | -18,5 | 5,0 | 6.666.874 | 6.026.133 | -9,6 | 4,3 |
Yaş Meyve ve Sebze | 218.482 | 134.097 | -38,6 | 1,5 | 2.393.424 | 2.002.190 | -16,3 | 1,4 |
Meyve Sebze Mamulleri | 93.040 | 82.634 | -11,2 | 0,9 | 1.397.157 | 1.308.888 | -6,3 | 0,9 |
Kuru Meyve ve Mamulleri | 97.813 | 91.312 | -6,6 | 1,0 | 1.440.440 | 1.339.394 | -7,0 | 1,0 |
Fındık ve Mamulleri | 245.721 | 180.241 | -26,6 | 2,0 | 2.405.162 | 2.765.211 | 15,0 | 2,0 |
Zeytin ve Zeytinyağı | 16.792 | 10.206 | -39,2 | 0,1 | 220.395 | 182.905 | -17,0 | 0,1 |
Tütün ve Mamulleri | 84.587 | 85.207 | 0,7 | 0,9 | 1.050.958 | 918.958 | -12,6 | 0,7 |
Süs Bitkileri | 6.323 | 6.380 | 0,9 | 0,1 | 81.999 | 77.723 | -5,2 | 0,1 |
B. HAYVANSAL ÜRÜNLER | 172.544 | 134.764 | -21,9 | 1,5 | 2.237.629 | 1.775.892 | -20,6 | 1,3 |
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller | 172.544 | 134.764 | -21,9 | 1,5 | 2.237.629 | 1.775.892 | -20,6 | 1,3 |
C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ | 316.524 | 272.737 | -13,8 | 3,0 | 4.473.381 | 4.032.255 | -9,9 | 2,9 |
Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri | 316.524 | 272.737 | -13,8 | 3,0 | 4.473.381 | 4.032.255 | -9,9 | 2,9 |
II. SANAYİ | 8.662.974 | 7.513.375 | -13,3 | 81,6 | 123.007.751 | 107.767.010 | -12,4 | 76,6 |
A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER | 904.625 | 816.278 | -9,8 | 8,9 | 12.927.279 | 11.345.101 | -12,2 | 8,1 |
Tekstil ve Hammaddeleri | 648.202 | 597.955 | -7,8 | 6,5 | 8.765.339 | 7.905.534 | -9,8 | 5,6 |
Deri ve Deri Mamulleri | 112.830 | 88.660 | -21,4 | 1,0 | 1.842.163 | 1.437.499 | -22,0 | 1,0 |
Halı | 143.592 | 129.662 | -9,7 | 1,4 | 2.319.777 | 2.002.068 | -13,7 | 1,4 |
B. KİMYEVİ MADDELER VE MAM. | 1.197.775 | 1.002.484 | -16,3 | 10,9 | 17.542.619 | 15.207.954 | -13,3 | 10,8 |
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri | 1.197.775 | 1.002.484 | -16,3 | 10,9 | 17.542.619 | 15.207.954 | -13,3 | 10,8 |
C. SANAYİ MAMULLERİ | 6.560.575 | 5.694.614 | -13,2 | 61,8 | 92.537.854 | 81.213.955 | -12,2 | 57,7 |
Hazırgiyim ve Konfeksiyon | 1.383.372 | 1.339.926 | -3,1 | 14,6 | 18.525.953 | 16.921.208 | -8,7 | 12,0 |
Otomotiv Endüstrisi | 1.728.186 | 1.515.479 | -12,3 | 16,5 | 22.412.099 | 20.940.648 | -6,6 | 14,9 |
Gemi ve Yat | 43.976 | 41.426 | -5,8 | 0,4 | 1.261.370 | 1.027.314 | -18,6 | 0,7 |
Elektrik Elektronik ve Hizmet | 732.034 | 632.636 | -13,6 | 6,9 | 11.934.335 | 10.379.748 | -13,0 | 7,4 |
Makine ve Aksamları | 465.746 | 377.066 | -19,0 | 4,1 | 6.029.046 | 5.438.116 | -9,8 | 3,9 |
Demir ve Demir Dışı Metaller | 487.407 | 425.071 | -12,8 | 4,6 | 6.998.522 | 6.169.644 | -11,8 | 4,4 |
Çelik | 851.960 | 628.178 | -26,3 | 6,8 | 12.950.170 | 9.661.172 | -25,4 | 6,9 |
Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri | 201.065 | 186.083 | -7,5 | 2,0 | 3.113.707 | 2.741.570 | -12,0 | 1,9 |
Mücevher | 286.936 | 170.757 | -40,5 | 1,9 | 3.195.126 | 2.532.077 | -20,8 | 1,8 |
Savunma ve Havacılık Sanayii | 99.405 | 118.650 | 19,4 | 1,3 | 1.641.082 | 1.673.413 | 2,0 | 1,2 |
İklimlendirme Sanayii | 274.714 | 254.528 | -7,3 | 2,8 | 4.367.712 | 3.628.688 | -16,9 | 2,6 |
Diğer Sanayi Ürünleri | 5.774 | 4.812 | -16,7 | 0,1 | 108.733 | 100.355 | -7,7 | 0,1 |
III. MADENCİLİK | 275.911 | 235.771 | -14,5 | 2,6 | 4.516.584 | 3.860.162 | -14,5 | 2,7 |
Madencilik Ürünleri | 275.911 | 235.771 | -14,5 | 2,6 | 4.516.584 | 3.860.162 | -14,5 | 2,7 |
T O P L A M (TİM) | 10.756.831 | 9.208.150 | -14,4 | 100,0 | 149.891.754 | 132.056.719 | -11,9 | 93,9 |
İhracatçı Birlikleri Kaydından Muaf İhracat | 6.075.473 | 8.578.540 | 41,2 | 6,1 | ||||
T O P L A M (TİM+TUİK) | 10.756.831 | 9.208.150 | -14,4 | 100,0 | 155.967.227 | 140.635.260 | -9,8 | 100,0 |