Google ürünleri hayatımızda öylesine yer etmiş ki, gözü bir an seyiren okurlarımız yazı başlığını "Google olmadan asla!" şeklinde okumuş olabilirler.
Hayır efendim, aksine Google olmadan da olabilir pekâlâ!
Geçtiğimiz hafta haber bültenlerinde Google ve Huawei firmalarına ilişkin pek çok haber görmüşsünüzdür. Aslında Google değil Alphabet denmeli ama, Google deyince herkes meramımın ne olduğunu anlayacağı için, yazı boyunca böyle anacağım müsadenizle.
Amerika Birleşik Devletleri geçtiğimiz hafta kırmızı bayrak kaldırıp, 70 firmayı kara listeye aldığını duyurdu.
Bunun uzantısı olarak bir ABD şirketi olan Google da güvenlik güncellemeleri hariç, Huawei cihazların Google ürünlerinden istifade edemeyeceğini; Google Play Store başta olmak üzere Google servislerinin Huawei telefonlara kapalı olacağını duyurdu.
Benim şahsi yorumumu soracak olursanız ABD ve Google uyuyan devi uyandırdı. Çok geçmeden bu servisleri ikame edecek ürünlerle Huawei macerasına kaldığı yerden devam edecek; ibret-i alem olan bu manzara sebebiyle de Türkiye'nin de içinde bulunduğu pek çok ülke teknoloji ve yazılım bağımlılığı konusunda bin nasihattan daha evla olan bu musibetten gerekli dersleri çıkartacaklardır.
Peki Google'a bu kadar mahkum muyuz? Google olmasaydı olmaz mıydık yani?
Tabii ki değil!
Google'ın en başat ürünlerinden biri olan arama motoru ile başlayalım.
Gizliliğinize saygı gösteren pek çok alternatif ile, Google arama motorunu ikame edebilirsiniz. Örneğin Duckduckgo.com. Tüm dünyada gizlilik endişesi olan ve Google'dan yaka silkmiş kullanıcıların rağbet ettiği "popüler" arama motoru. Pek çok ekstra özellik de sunuyor.
Ben Google arama sonuçlarından vazgeçemem diyorsanız, buyrun Startpage.com!
Google'da sizin yerinize arama yaparak bir nevi vekillik görevi gören; arama esnasında Google sunucularından gerçek IP'nizi gizleyen, böylece Google'ın sizi profillemesine engel olan site! Üstelik arama sonuçlarında engelli sitelere, örneğin Wikipedia'ya erişmeniz için hazır bir proxy fonksiyonu da sunuyor. Startpage.com 'u mutlaka denemelisiniz.
Arama motoru işini hallettik. Ama sorun daha derinlerde bir yerde. Google'ın ürettiği Chrome tarayıcısını kullanıyorsunuz. Bunun da bir hal çaresi olsa gerek. Evet var!
Mozilla vakfının ürettiği "halk için geliştirilen" Firefox tarayıcıyı kullanabilirsiniz. Yahut Brave gibi gizlilik konusunda daha katı bir politika izleyen tarayıcıları kullanabilirsiniz.
Günlük internet maceramızın önemli başka bir kalemi de e-postalar. İlk çıktığı 2000'li yılların başlarında her saniye artan e-posta kutusu boyutu ile aklımızı başımızdan alan GMail, bugün dünyanın en yaygın e-posta servis sağlayıcısı. Fakat onun da alternatifi var. Üstelik gizliliğinize gerçekten saygı gösteren, e-postalarınızı okumayan, kendi sunucularında dahi şifreli halde saklayan servisler. Protonmail ve Tutanota bu servislerden bazıları.
Google Play Store. Android işletim sistemi yüklü mobil cihazların soluk borusu. Google Play Store'un sunduğu uygulama ekosistemi olmasa telefonlarımız neredeyse bir hiç! Peki gerçekten öyle mi? Elbette ki hayır! Uygulamaları tek yükleyebileceğiniz yer Google Play Store değil! Güvenilir bir kaynaktan edindiğiniz uygulama dosyasını (APK) doğrudan telefonunuza kurabilirsiniz. Sıkı durun! Google Play Store benzeri, özgür başka bir market daha var: F-Droid yani Free Droid.
Youtube! İşte şimdi fena yakalandım. Dünyanın en büyük video portalı olan Youtube'u ne yapacağız? Bizatihi kendisi Google'a yani Alphabet Inc'e ait. Haydi, konuş da görelim!
Youtube'u kullanmaya devam edebilirsiniz. Yani videolarınızı Youtube'da host edebilir, barındırabilir; tüm nimetlerinden faydalanabilirsiniz. Fakat söz konusu telefonunuz ya da izleyicilerinizin telefonları, tabletleri olduğunda Google'ın resmi Youtube uygulamasını kullanmak zorunda değilsiniz. Pek çok kısıt barındıran, örneğin üye girişi yapılması zorunlu olan resmi Youtube uygulaması yerine NewPipe isimli uygulamayı kullanabilirsiniz.
Resmi Youtube uygulamasından çok daha fazla seçenek sunan NewPipe tüm ihtiyaçlarınızı karşılayacak.
Bizatihi Google'ın ürettiği kütüphanelerin ayrılmaz bir parçası olduğu Android işletim sisteminden dahi vazgeçebilir; bunun yerine telefonunuza LineageOS gibi daha özgür bir işletim sistemi kurabilirsiniz.
Google ürünleri yerine ikâme edebileceğiniz daha fazla seçenek için No More Google isimli siteyi (https://nomoregoogle.com/) ziyaret edebilirsiniz.
Bu alternatif uygulamalar her zaman ücretsiz olmak zorunda değil. Kimi seçeneklerde ücret ödeyebilir ve böylece gizlilik, güvenlik ve geleceğinizden feragat etmek zorunda kalmazsınız.
Hem ne diyordu bir atasözü?
"Bedava peynir sadece fare kapanında olur."