Bundan iki yıl önce YÖK başkanı değişitiğinde “YÖK’de bir şeyler oluyor” diye bir yazı yazmıştım. O yazıdı “bekleyin hem öğrenciler, hem üniversiteler için güzel işler yapılacak” demiştim. İşte o söylediğim konulardan birisi gerçekleşti. YÖK, öğrenciler için çok başarılı bir çalışma yaparak YÖK Atlas adı altında harika bir çalışma yapıp yayınladı. Bu çalışma yıllardır yapılması gereken ancak yapılmayan bir çalışmaydı.
***
Peki bu yapılan çalışma ne ve ne işimize yarayacak? Şöyle söyleyeyim; çağımızda iki kavram var birincisi data yani veri toplamak, ikincisi ise bu toplanan veriyi yorumlamak ve kullanıma sunmak. Önemli olan veri toplamak değil çünkü dijital çağda veri çok, her yerden veri yağıyor ama önemli olan bu verinin doğru işlenerek kullanıma sunulmasıdır. Buna Big Data yani veri mühendisliği de diyebiliriz. İşte YÖK’ün yaptığı bu atlas tam bu tanıma uyuyor. Düşünün ki milyonlarca öğrenci sınava giriyor, bu öğrencilerin okul verileri, başarı durumları, yaşadıkları yerler, okul durumları yani her tür kişisel sosyal veri geliyor. Sonra sınava giriyorlar ve sınav sonucunda oluşan veriler var, her öğrenci için, her test için, her soru için, her puan için. Sonra tercih ve yerleştirme verileri var, milyonlarca tercih, milyonlarca yerleştirme verisi. Şimdi bir bu verinin toplamını düşünün milyarlarca veri. Bu veri orada bilgisayarlarda duruyordu. Yıllarca bizler bu verilerden bir şeyler üretmeye çalıştık. Bazen doğru bazen yanlış ama çoğu zaman eksik sonuçlar çıkardık. İşte YÖK bu verileri YÖK Atlası ile o kadar güzel toplamış ve sunmuş ki çok çok başarılı bir iş olmuş.
***
Neler yapabiliyorsunuz? Çalışma ister üniversite bazında isterseniz bölüm bazında size çok fazla veri sunuyor. Önce okumak istediğiniz üniversiteyi veya bölümü seçiyorsunuz sonra slalom başlıyor. İstediğiniz her sorunun cevabı mevcut; kimler yerleşmiş, nereden yerleşmiş, yerleşenlerin tercih sırası, yerleşme sırası, yerleşenlerin başarı durumu, bölümün tercih edilme sayısı, tercih edilme oranı, yerleşenlerin mezun oldukları bölge, il ve okul bilgileri, yerleşenlerin sınavlardaki başarıları var. Bütün bu verileri alıp ona göre bölüm ile ilgili bilgi sahibi olabiliyorsunuz. Sanıyorum bu çalışmanın zirve noktası süpriz olacak çünkü YÖK tüm bu verileri kullanabileceğiniz tercih robotunu da yapıyor. Bu da sizin tercih döneminde daha bilinçli seçim yapmanızı sağlayacak.
***
YÖK Başkanı Sayın Yekta Saraç bu işe çok emek verdi, çok uğraştı ve ortaya çok güzel bir iş çıktı. YÖK Atlas 10 Mart-22 Mart arasındaki 13 günlük süre zarfında 297 bin 701 farklı kişi tarafından kullanılmış. Her ziyaret ortalama 7 dakika 45 saniye sürmüş. Her ziyaretçi ortalamada 10 farklı üniversiteyi/programı incelemiş. YÖK; Atlas’ta en çok incelenen üniversiteler ve programlarda; devlet üniversitesi olarak; İstanbul, Boğaziçi, Ankara vakıf üniversitelerinde Koç, Bilkent, TOBB ve Bahçeşehir üniversiteleri olmuş, en çok incelenen programlar ise hukuk, tıp ve diş hekimliği olmuş. Son olarak sisteme, “YÖK Başarı Sırası Sihirbazı” eklenmiş.
***
YÖK Başkanı Saraç’ın YÖK Atlası’nın tanıtım toplantısındaki şu ifadelerine değinmek gerekiyor: “YÖK, yıllar yılı, gençlerin gözünde soğuk, uzak, sevimsiz bir kurum hüviyetinde idi. Geçmişin kötü algısını artık sırtımızda taşımak istemiyoruz. Yeni ve yenilikçi YÖK olarak gençlerimizin gözünde onları kucaklayan, fayda sağlayan, yol gösteren bir yere gelmeyi hedefliyoruz… YÖK olarak, adaylar yanlış kapıları çalmasınlar, yanlış arayışlara girmesinler, ‘bilinçli tercihler’ yaparak gerçekten istedikleri programlara yerleşsinler istiyoruz. Yerleştirildikleri programlara hatalı tercih nedeniyle kaydını yaptırmayan öğrencilerden kaynaklanan ‘kontenjanların yanması’ hadisesinin yaşanmamasını arzu etmekteyiz.” Ben bir ek daha yapayım bu çalışma boş kontenjan sorununa da bir nebze katkı sağlayacaktır. Ne diyelim başta Sayın Başkan olmak üzere emeği geçenleri kutluyorum..