Yunanistan’la ilişkilerin yeniden çok gerginleştiği bir konjonktürden geçiyoruz. Meseleler hem Ege hem Kıbrıs ve tüm doğu Akdeniz’le ilgilidir.
Türkiye’nin hangi ülkeyle ilişkileri bozulursa Yunanistan hızla ilişkiler geliştiriyor…
Türk ve Yunan dış politikalarının bu dönemdeki davranışlarını tahlil etmeden önce temel bir gerçeği tespit etmeliyiz: Bu gerçek Yunan kimliğindeki Türk düşmanlığıdır. Mora yarımadasındaki küçük Yunanistan, Osmanlı’dan topraklar alarak bugünkü sınırlarına ulaşmıştı... Hala bunun hamasetini yaşıyorlar…
YUNAN HAYALLERİ VE AKILCILIK
İnebahtı deniz savaşında Haçlı donanmasının Osmanlı donanmasını yakmasının 450. Yıldönümünü The Times’ın dikkatini çekecek bir tantanayla kutladılar. (11 Ekim 2021)
Yunan tarihçi Dimitri Pentzopoulos, 2002’de yayınlanan kitabında Yunan kimliğinde antik Atina’dan çok Bizans’in yer tuttuğunu, “her Yunanlının kalbinde Bizans’ın daha canlı olduğunu” yazıyor. (The Balkan Exchange of Minorities and its Impact on Greece, s. 26.)
Bu hayaller onları “Anadolu macerası”na, kendileri için felakete sürüklemişti. Bu konularda benim “Türk’ün Ateşle İmtihanı” kitabıma bakabilirsiniz.
Fakat Yunan milliyetçiliğinin ham hayallerine bakıp “İstanbul’u istiyorlar” gibi bir paranoyadan sakınmak, diplomasimizi akılcılıkla yürütmek zorundayız.
Bunun örnekleri, harp meydanlarından gelen Atatürk’le mağlup Yunan Başbakanı Venizelos arasında kurulan dostluktur; Faşist İtalya’ya karşı Balkan Paktı böyle inşa edilmişti. Diğer bir örnek Turgut Özal’ın barış taarruzlarıyla Yunan Başbakanı Andreas Papanadreu’yu köşeye sıkıştırmasıdır. Başka bir örnek Dişleri Bakanı İsmail Cem’in Yunan mevkidaşı Yorgo Papandreu ile kurduğu sıcak dostluktur ve bunun Türkiye’ye AB ile müzakere yolunu açmadaki katkısıdır.
YUNAN DİPLOMASİSİ
Bugün, Türkiye’yi yalnızlaştırmayı amaçlayan Yunan diplomasisi, bizim kavgalı olduğumuz Arap devletleriyle siyasi, iktisadi ve askeri ilişkiler geliştirdi.
Biz şimdi Araplarla ilişkileri düzeltmek için Kaşıkçı cinayetini azmettiren Prens’i Ankara’da ağırlayacağız!..
ABD öteden beri, NATO üyeleri Türkiye ile Yunanistan arasında “7’ye 10” oranını gözetirdi. Askeri bakımdan NATO çerçevesinde Türkiye’nin 10, Yunanistan’ın 7 gücünde olması… Hatta Obama, Yunanistan’a uğramadan Ankara’yı ziyaret etmiş, Türkiye’nin değerini vurgulayan gerçekçi konuşmalar yapmıştı.
Şimdi ise durum malum; Miçotakis Amerikan Kongresinde konuşuyor, Türkiye’ye saldırıyor, bizim elden kaçırdığımız F-35’leri istiyor, “Türkiye’ye F-16’ları vermeyin” diyor…
Bizim başkandan-başkana bir diyalogumuz yok, Kongre’deki eski dostlarımızı da kaybetmiş durumdayız. Halbuki ABD’nin terör örgütü YPG’ye desteğini kesmek için de Türkiye’nin ABD’deki eski dostlarını kazanması lazım.
MİÇOTAKİS’İN İMAJ SAVAŞI
Batı’yla ve de Araplarla ilişkileri geliştiren Miçotakis, Türkiye’ye karşı diyor ki:
“Güçlü müttefiklerimiz var!” (31 Mayıs)
Yunanistan buna güvenerek haddini aşan işlere girişiyor.
Miçotakis, Erdoğan’a “ilişkilerimize üçüncü ülkeleri karıştırmama” sözü verdiği halde, bunu çiğneyerek “müttefiklerimiz var” tavrından vazgeçmiyor… Erdoğan “dürüst olmayan Miçotakis benim için yok” diyerek tepki gösterdi. Yunanistan’la olan “Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Toplantısı da yapmayacağız” diye belirtti.
Miçotakis buna “Diplomatik sınırları aşan söylemlere sakin bir kararlılık ve soğukkanlılıkla her zaman karşı çıkacağız… diplomatik kanalları açık tutmamız gerekir” diye cevap verdi.
Miçotakis’in dünyaya nasıl bir Yunanistan, nasıl bir Türkiye imajı sunmak istediği açık!
CUMHURİYET DİPLOMASİSİ
Değerli tarihçi Esra Özsüer’in, Yunan belgelerine dayanan “Türkokratia” adlı eserini, herkese tavsiye ederim. “Eli kılıçlı Türk” imajını Yunanistan’ın nasıl kullandığını olaylarla, belgelerle anlatıyor.
Türkün elinde kılıç varken, dünyada herkesin elinde kılıç vardı. Tanklar, bombalar, füzeler ise daha çok Batı’nın elindedir. Cumhuriyet Türkiyesinin ilkesi “yurtta sulh, cihanda sulhtur.” Cumhuriyet hükümetleri Batıda ve Arap dünyasında dostlara sahip olmayı, güçlü ittifaklar kurmayı, Yunan diplomasisini sonuçsuz bırakmayı başarmışlardır.
Miçotakis yakaladığı konjonktrün kalıcı olacağı hayalinde, hayır… Megali idea’dan Türk dostluğuna evrilen Venizelos’u bir gün o da anlayacaktır.