Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) sepetini kullanarak size bir hesap yapayım.
2021 yılının Mart ayına geri dönelim ama önce. O dönemde TÜİK’in enflasyon sepetindeki mallardan 100 TL’lik almış olalım. Bu sepetin fiyatı bu yıl Mart’ta 161,1 TL olduğu için TÜİK’e göre yıllık enflasyon yüzde 61,1 olmuş.
Tabloda da gördüğünüz üzere ürünün fiyatı ay ay sürekli artmış. Ancak özellikle son dört ayda uçuşa geçmiş. Bu tablodaki aylık ve yıllık fiyat artışlarına neden olan unsurları özellikle de döviz kurlarının rekor seviyelere yükselmesine neden olan politikaları defalarca yazdık, anlattık.
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin enflasyonla ilgili yeni açıklamasını görünce biraz bu tabloyla size durumu aktarmak istedim. Ne dedi Bakan Nebati?
Artık yaz geliyor. Aralık ayından itibaren her ay enflasyonun nasıl düştüğünü hep beraber göreceğiz!
Aynı Bakanın daha önce tutmayan birçok tahmini de var tabii. Ancak bu sefer tutturma ihtimali oldukça yüksek. Neden diyeceksiniz onu kısaca anlatayım.
Tablonun birinci satırı 2021 Nisan – 2022 Mart dönemindeki aylık enflasyon oranlarını veriyor. İkinci satır ise 2018-2021 yılları arasındaki aylık ortalama enflasyonunu.
Kasım ayından itibaren farkındaysanız enflasyonun görece yüksek seyrettiği 2018-2021 ortalamasından sapmalar 10 puana yaklaşmış. Önümüzdeki yıl Kasım ayından itibaren enflasyon verileri hesaplanırken bu yüksek sapmanın olduğu ayların yerine 2022 Kasım enflasyonu, 2022 Aralık enflasyonu, 2023 Ocak enflasyonu vs. gelmeye başlayacak.
Yani eğer döviz kurlarında yeniden sert sıçramalar olmaz, emtia fiyatları bu şekilde yüksek oranlı artışlar görmezse enflasyonda da yeniden ortalamalara doğru geri dönme imkânımız olabilir.
Yani Bakan Nebati’nin söylediği gibi enflasyon düşebilir.
Ama işte tam o noktada başka bir soru daha çıkıyor ortaya.
2021 Mart’ında 100 TL’ye bu yıl Mart’ta ise 161 TL’ye aldığımız malı seneye kaç TL’ye alabileceğiz?
Onun hesabını da tam bu ortalamalarla yapalım mı?
O da aşağıdaki, ikinci tabloda!
Yani gördüğünüz gibi enflasyon düşüyor ama fiyatlarda bir düşüş olmuyor!
Yani gördüğünüz gibi bir yıl önce 100 TL’ye aldığımız malı, her şey yolunda gitse dahi bir yıl sonra en iyi ihtimalle 194 TL’ye alıyoruz.
Enflasyon yüzde 20’lere dahi gelse ürün fiyatları can yakmaya devam ediyor.
İşte tam da o noktada can alıcı soru geliyor.
Enflasyon bu seviyelere çıktıktan sonra düşürsen ne yazar, düşürmesen ne yazar?
Ya da ya her şey yolunda gitmezse o ürünleri kaça alırız?
Düşünmek bile istemiyorum!!!