Dün Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan bir televizyon kanalında Türkiye’nin pandemi desteklerinin milli gelirinin %3’ü aşacağını söyledi. 2020 yılı milli geliri cari fiyatlarla 5 trilyon TL’nin çok az üzerinde.
Bu durumda Bakan Bey desteklerin 150 milyar TL’yi aşacağını söylemiş oldu.
Bu büyük bir müjde aslında!
Neden mi?
Salgın başladığından bu yana hükümetin bütçeden vatandaşa, esnafa, çalışana sağladığı desteğe baktığımızda müjdenin ne kadar büyük bir müjde olduğunu anlarız.
Bakan Elvan’ın 150 milyar TL’lik hesabı, bugüne kadar sadece 16 milyar TL bütçeden harcama yapan devletimizin 2021 yılı Haziran ayı itibariyle 134 milyar TL daha destek vereceği anlamına geliyor, öyle değil mi?
Havalara mı uçsam? Göklere mi ulaşsam?
Yok yok ben en iyisi yazayım. Neyi yazayım?
Bu müjdenin de bugüne kadarki tüm müjdeler gibi bizim inanmak istediğimizden çok farklı olduğunu yazayım.
Bakanın destek dediği ile bizim destekten anladığımız maalesef çok farklı. Mesela Bakan Elvan, bu 150 milyar TL’nin içine işçinin, çalışanın maaşından biriktirilen işsizlik fonundan ödenen parayı da ekliyor.
O zaman soralım bizim biriktirdiğimiz parayı bize geri vermeniz destek midir?
Değildir.
O zaman o tutarı düşelim hesaptan. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu tutarın (kısa çalışma ve ücretsiz izin için ödenen tutar) haziran sonu itibariyle 79 milyar TL olacağını açıklamıştı.
Bir de tabii yine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yılsonu itibariyle 100 milyar TL’yi aşacağını söylediği bir harcama tutarı var. Bakan Elvan bunu da dahil ediyor destek hesabına. Oysa ki bunun içerisinde yine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı üzere aşı alımı, ilaç alımı ve sağlık çalışanlarına ek ödemeler de var. Yani 100 milyarı aşkın bir destek yok. Harcama var!
Devletin sosyal devlet olması gereği yaptığı harcamalar ne zamandan beri destek oldu?
İşin aslı maalesef şu!
Şu ana kadar sosyal destek kalkanı adı altında vatandaşa 1000 TL›lik ödemeler yapıldı. Toplam 6,5 milyar TL bir destek sağlandı. Aralık ayında esnafa destek verileceği açıklandı. Toplam 5 milyar TL’lik bir destekten bahsediyoruz. Etti mi size 11,5 milyar TL? Son kapanma ile 4,5 milyar TL’lik bir desteğin daha esnafa verileceği açıklandı. Bunu da eklediğinizde tutar 16 milyar TL oluyor.
Türkiye Cumhuriyeti devletinin 2020 kesinleşen giderlerinin toplamı 1,18 trilyon ve 2021 yılı planlanan giderlerinin tutarı ise toplam 1,34 trilyon TL. İki yıllık toplam ise 2,5 trilyon TL .
Bu kadar harcamaya karşı bütçeden çıkan toplam nakit destek ise 16 milyar TL.
Yani devlet harcadığı her 10.000 TL’den sadece 64 TL’sini salgında vatandaşına destek olarak vermiş oldu.
Geriye kalan 9.936 TL’yi nereye harcadı?
Elbette kamu çalışanlarına, elbette malzeme alımlarına harcadı!
Bir de tabii harcadığı garanti ödemeleri var.
Tekrara düşmeyim.
Onları İbrahim Kahveci zaten her hafta en az bir kez yazıyor!