Ekonomi sahası son derece dinamik bir süreçtir. Sıradan bir ürünün pazarlaması, pazar payının korunması veya artırılması için de maliye politikalarının revizyonu için de dinamizme ihtiyaç vardır. Ekranlarda her gün en güvenilir bankalardan, en prestijli şirketlere kadar ülkenin en değerli markalarının arkası kesilmeyen kampanyalara ihtiyaç duyması bundandır.
***
Piyasalar olağan haliyle bile zaten rekabetçi ve yenilikçi olmak zorundayken yeni teknoloji, dijitalleşme ve tabii küreselleşmenin tesiriyle neredeyse panik halinde faaliyet gösterir duruma geldiler. Tüketicilerin zihnini geçilmez ve yenilmez kaleler olarak işgal eden büyük otomotiv, petrol ve endüstri markaları şimdilerde Google, Twitter, Facebook, Amazon, Ali Baba gibi yeni pazarın markaları tarafından yerle bir edilmiş durumdadır. Yenilenme ve yükseliş sadece internet dünyasının markalarında değil, teknolojiden finansa, gıdadan hizmet sektörüne kadar hemen her alanda yaşanıyor. Kurallarına göre oynayan, yeni pazarları keşfeden ve zihnini berrak tutan girişimciler yüzyıllık, iki yüzyıllık sermaye devlerini, kendilerine dokunulmazlık atfedilen aileleri yerle bir ediyor.
Yani, yeryüzünün en büyük komplo teorisi, geleneksel sermayenin yenilmezliği ve değişmezliği zannı yerle bir olmuş durumdadır. Küresel tabloda, 20, 10 hatta 5 yıl öncesinin ilk yüz, ilk beşyüz şirketi baş döndürücü hızla değişiyor.
***
Geçerli olanın komplo teorileri değil, iyi fikirler ve cesur girişimler olduğu anlaşılıyor. Geleneksel sermaye hala büyük güç ama oturup ağlaşacak, hayıflanacak kadar değil. Yarın da yeni başka fikirler bugünün değerli şirketlerini yerlerinden edecek.
Ekonomi kadar, siyaset ve dış politika da dinamik süreçlerdir. Büyük devletler vardır, büyük askeri güçler vardır ama özgüveni, fikri ve cesareti olan ülkeler için büyümek ve gelişmek imkansız değildir. Örnek, Türkiye’nin 2010’lara kadar sergilediği sıçrama gibi…
Eğer, işler yolunda gitmediğinde gizli güçler ve karanlık oyunlar bahanesine sığınırsanız da hayat zordur. Örnek, Türkiye’nin son dönemde girdiği kıskaç gibi…
Oyunda güçten düşer ve kural dışına çıkarsanız en küçük güçler bile gözünüzde büyür. Büyüdükçe de teoriden teoriye kulaç atarsınız.