Siyasi partiler ve medya 24 Haziran’da yapılacak seçimleri tarihi seçim olarak nitelendiriyor. Her siyasi açıklama ya da olay büyük bir kırılmaya neden olacakmışçasına olağanüstü bir ruh haliyle gözlemleniyor. Bunda ilk kez başkanlık seçimi yapılacak olmasının ve her liderlerin attığı adımların direk ya da endirekt sonuçlara etki edecek olmasının rolü çok büyük.
Zihinlerde karmaşa yaratan diğer konu da yeni uygulanacak sistemin nasıl olacağı konusunda yaşanan belirsizlik. Bakanlar kurulunun oluşturulamasından, hükümet meclis ilişkisine kadar hiç bilmediğimiz yeni bir sistemle karşı karşıyayız. Diğer seçimlere kıyasla seçmen tercihlerinin önceden tahmin edilememesinin en önemli nedeni de bu. Söz konusu olan başkanlık yarışı olduğu için bu yarış aynı zamanda başkanlık sistemini reddedenler ve kabul edenler arasında cereyan ediyor.
Başkanlık sistemine artık fiilen geçilecek olması, siyasi tercihlerin yanında, seçim öncesinde yaşanan heyecanın ana nedenlerinden biri. Ancak başkanlık sisteminin tek başına Türkiye’yi otoriter bir yapıya büründürmesi zannedildiği gibi mümkün değil. Toplumun tüm kesimlerinin ortak demokrasi kabiliyeti şimdi ne kadar varsa seçimden sonra da kadar olacak.
Liderlerin söyledikleri ve yaptıkları elbette Türkiye demokrasisinin rengini belirleyen önemli bir unsur. Ancak Türkiye’nin diğer batı demokrasilerinden o kadar da farkı olmayan önemli bir orta sınıfı var. Hem bir orta sınıf hem de orta sınıfa dahil olmak isteyen bir alt sınıftan söz etmek mümkün. Orta sınıfın tercihlerinde diğer demokrasilerde olduğu gibi demokratik özgürlükler ve ekonomik refah en önemli kriter.
Birazda eski alışkanlıklarla sürdürülen siyasi tartışmalar, bu temel taleplerin zaman zaman unutulmasına neden oluyor. Ancak seçimlere katılan hiç bir partinin bu temel toplumsal talepleri gözardı etmek gibi bir lüksü yok. Türkiye hızlı bir dönüşüm yaşıyor ve bu dönüşümün boyutlarını süreci yaşarken belirlemek mümkün olmuyor. Yaşanan dönüşümün en önemli dinamiği ise orta sınıf. Orta sınıf ve bu sınıfa dahil olmak isteyenler her partinin içinde var ve seçmenin çoğunluğunu oluşturuyorlar.
Türkiye’nin seçim sonrası gireceği yeni dönemi sadece siyasi partiler üzerinde okumak gibi bir hata yapıyoruz. Ancak yeni dönemde sadece siyasi partiler değil toplumun tüm aktörleri belirleyici olacak. Siyasi cephede karşıt olan taraflar birbirlerinin seçmenlerini, iradelerini parti liderlerine teslim etmiş güruh olarak tanımlamaya pek eğilimli. Gerçi bu resmi veren trollerin sayısı hiç de az değil. Ama siyasi yelpazesinin tümünde hamaset ve sloganla yönlendirilmesi mümkün olmayan bir orta sınıf bulunuyor. Seçmenin çoğunluğunu da etkileme kabiliyetine sahip bu orta sınıf seçimi ve seçim sonrası Türkiye’nin seyrini belirleyecek. Türkiye’nin orta sınıfı henüz susuyor. Belki de susarak bir mesaj vermeye çalışıyor. Neyi kasdettiklerini ise ancak seçim sonrası anlamış olacağız.