Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung‘un (FAS) ismini açıklamadığı kaynaklara dayandırdığı manşet haberine göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz Almanya ve Türkiye milli futbol takımları arasında Berlin Olimpiyat Stadı’nda 18 Kasım’da oynanacak maçı birlikte izleyecek. FAS’ın konuyu manşete taşımasının sebebi iki liderin vereceği dostluk mesajları değil, Erdoğan’ın İsrail’i koşulsuz destekleyen Almanya’ya yapacağı ziyaretin doğurabileceği sonuçlar.
FAS ‘’Erdoğan ziyaretinde huzursuzluklardan endişe” başlığı ile verdiği manşet haberinde, Nasyonal Sosyalizm döneminde kalma sembolik önemi olan Berlin Olimpiyat stadında Erdoğan taraftarlarının İsrail karşıtı sloganlar atmasının ağır sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti. Haberde, Türkiye tarafının da bu karşılaşmanın kontrolden çıkabileceği yönünde endişeler taşıdığı bilgisi veriliyor.
Ancak bu ziyaretin en önemli yönü İsrail’i koşulsuz destekleyen Berlin’de Erdoğan’ın vereceği mesajlar. Almanya’nın İsrail’e karşı duyduğu tarihi sorumluluk, hem eski Başbakan Angela Merkel ve hem de Olaf Scholz tarafından, İsrail’in güvenliği Alman devletinin ‘’Hikmet-i hükümeti/devletin yüce çıkarıdır (Staatsraeson)’’ şeklinde defaatle dile getirilmişti. Bunu İsrail’in güvenliği Almanya için milli meseledir şeklinde tercüme etmek aşırı bir yorum olmaz.
***
Hamas saldırılarının hemen ertesinde hem Başbakan Olaf Scholz’un, hem Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un ve hem de Alman Başbakan Yardımcısı Robert Habeck’in İsrail’e yaptığı dayanışma ziyaretleri Almanya’nın İsrail’in güvenliği konusundaki yaptığı açıklamaların sadece bir iyi niyet beyanı olmadığını göstermişti.
İsrail’in Gazze’ye yaptığı saldırıların nerdeyse bir ayını doldurduğu bir dönemde Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Robert Habeck’in X (eski Twitter) üzerinden Perşembe günü yaptığı yaklaşık 10 dakikalık bir paylaşım, Almanya’nın İsrail’e verdiği desteğin yeni bir kaliteye ulaştığını gösteriyor.
Bu yazının yazıldığı Cumartesi günü itibarıyla 10 milyon kişi tarafından izlenen paylaşım İsrail’e koşulsuz destek, İsrail’in kendini savunma hakkı, Antisemitizme karşı kararlı mücadele, mücadelede Alman solunun yeterli tepkiyi göstermemesi, Müslümanların net bir şekilde İsrail’in meşruiyetin tanıması gibi mesajlar içeriyor. Habeck’in konuşması bu zamana kadar yapılan resmi açıklamaların ötesinde, Almanya genelinde kabul gören duygusal bir düzey yakalamayı başardı. Habeck’in sözleri hem muhalefet partilerinden, hem bizzat Başbakan Scholz’dan hem medyanın büyük bir kesiminden ve hem de Almanya’daki Yahudi sivil toplum örgütlerinden övgüler aldı. Habeck başbakanlığa oynuyor gibi yorumlar bir yana bu paylaşım, İsrail konusunda Almanya’da ulusal bir konsensüs sağlandığı ve bu tavrın ödünsüz bir şekilde sürdürüleceğini gösteriyor.
***
Erdoğan’ın ziyareti Habeck paylaşımı sonrası İsrail konusunda daha da kenetlenmiş bir Almanya’ya olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son olarak yaptığı ‘’Netanyahu hiçbir şekilde bizim için muhatap alınabilir biri değil. Onu sildik attık’’ açıklaması da “Hamas terör örgütü değil kurtuluş ve mücahitler grubudur.’’ açıklaması gibi Almanya’da şaşkınlık yaratacak muhtemelen.
Her şeye rağmen bu ziyaretin gerçekleşmesi çok önemli. İsrail konusunda iki farklı kutbun tartışmalı da olsa bir diyalog tesis edebilmesi, Gazze’de yaşanan dramın son bulmasına katkı sağlayabilir. Akan kanın durması için genel diplomatik teammüllerden feragat edilmesi katlanılabilir bir durumdur ve buna kamuoyu da anlayış gösterir.