Bazen yaşadığımız dünyanın çılgınlıklarıyla başetmede çaresiz kalırız ve hemen herkesten uzaklaşıp, kendimize yeni sığınaklar ararız. Şu günlerde tam da böyle bir haleti ruhiye içerisindeyiz. Öyle bir dünyada yaşıyoruz ki, insanları her an ateşe vermeye hazır zır deli liderlerin çılgınlıklarını dünya dehşetle izliyor.
Hemen her gün yüreğimiz ağzımıza geliyor, bir gün Trump denen ırkçı ihtiyar peşine taktığı entarili soytarılarla Ortadoğu’yu karıştırıyor, bir başka gün Nazi kılıklı İsrailli liderle Filistin halkı için ölüm tuzakları hazırlıyor.
***
Hemen yanıbaşımızda kendi halkını bombalarla, zehirli gazlarla öldüren Esad denen bir katil var. Filipinlerde ise Trump’ın bir başka versiyonu Duterte... Önüne gelene ölüm talimatları veriyor, kelimenin tam anlamıyla deliler alemine mensup birisi kısacası... Kuzey Kore’deki manyağı hiç saymıyorum bile...
Gördüğünüz gibi katillerin, delilerin, manyakların, diktatörlerin, faşistlerin kol gezdiği bir dünya burası... İnsanlığın bunca bela ile baş etmesi hiç kolay değil elbette. Galiba böyle zamanlarda anarşist ruhlu şairlere ihtiyaç var.
Amerika’da Beat kuşağı şairlerinden Allen Ginsberg işte böyle asi ruhlu, anarşist bir şair. Ginsberg’in 1959’da McCarthy’nin ‘Kızıl Korkusu’ndan dolayı yıllar boyu sürdürdüğü baskı politikalarının ardından yazdığı ‘Amerika’ adlı şiiri o dönemin iktidarlarına karşı bir isyan bildirisi niteliğindedir. Gençlik yıllarında hızlı bir Marksist olan şair, 1950’lerden sonra Beat ruhuna kaymış, Vietnam savaşına karşı, savaş karşıtı platformların en mücadeleci kişilerinden birisi olmuştur. Aynı zamanda Budist inanç ve değerlerine önem veren bir şairdir.
Beat kuşağının önemli şairlerinden birisi olan McClure, Ginsberg’le ilgili şunları söylüyor: “Bir bariyer yıkıldı! Bir insan sesi ve bedeni: Amerika’nın sert duvarına, onun akademilerine, kurumlarına, düzeninin sahiplerine ve güç destekli temellerine karşı gürledi.”
***
Anadolu’da güzel bir tabir vardır, deli deliyi görünce değneğini saklarmış. Dünyanın zır deli liderleri, Ginsberg’in şiirini görünce değneklerini saklarlar mı bilinmez ama, şairin ‘Amerika’ adlı şiiri okumaya değer.
/Amerika her şeyimi verdim sana, şimdi bir hiçim
17 Ocak 1956 ve iki dolar yirmi-yedi sent.
Kendi kafam bile destek değil bana.
İnsanlarla savaşı ne zaman sona erdireceğiz Amerika?
Al şu atom bombanı kı.ına sok.
Kafam bozuk, Amerika, bir de sen üstüme varma,
Kafam yerine gelene dek şiir miir de yazmayacağım.
Söyle bana Amerika ne zaman melekleşeceksin sen?
Ne zaman anadan doğma olacaksın
Ne zaman bakacaksın mezarlıktan Amerika?
Ne zaman milyonlarca troçkistine yakışır olacaksın?
Amerika, kitaplıkların niçin gözyaşı ile dolu?
Amerika, Hindistan’a yumurtaları ne zaman yollayacaksın?
Amerika bu senin kılı kırk yarmalarından bıktım artık.
Ne zaman süpermarket’e gidip, şu güzel gözlerim için
gerekenleri alabileceğim?
Amerika, her şeyin bir yana, eksiksiz olan bir sen varsın
bir de ben, öbür dünya değil.
Şu makinalarına da dayanasım kalmadı Amerika, bil.
Bende bir ermiş olma isteği uyandırdın./