Çıkacak kanun, icra takibine uğramış, 2.000 TL’ye kadar olan alacakların silinmesi ve borçluların ibra edilmesini; ardından da, silinen borçların ya hükümet tarafından ödenmesi ya da alacaklılara, bunu gider yazma imkânı tanınması konularını içerecek.
Öncelik, 2.000 TL’ye kadar olan icralık borçların anapara, masraf ve faizlerinin silinmesidir.
Geriye kalan bütün tartışmalı konular, bu şirketler ile hükümet arasında, aylarca hatta yıllarca müzakere edilebilir; tüketiciyi ilgilendirmez.
Benim bu konudaki görüşüm şudur: Firmalar ve bankalar, sildikleri alacak karşılığında istedikleri “nakit” veya “gider yazma” tutarlarının bir listesini yeminli mali müşavirlere onaylatarak hükümetin ilgili idaresine arz etmelidir.
Alacaklılar listesini incelediğimizde hepsinin aynı nitelikte olmadığını ve hepsinin alacağının kaynağının da farklı olduğunu görürüz. Turkcell, Telsim, Türk Telekom, Digiturk, DSmart, Tivibu, Elektrik, Doğalgaz ve Su İdareleri, köprü ve otoyollar, Varlık Yönetim Şirketleri ve Bankalar.
Bu şirketlerin hepsi kendi “alacak türü”nün farklı olduğunu iddia edeceklerdir ve muhtemelen bazıları haklıdır. Buna rağmen yukarıda zikrettiğimiz “öz”den, yani “borç anaparadır ve bu anapara borç ile fer’ileri kayıtsız şartsız ibra edilmelidir” ilkesinden taviz verilmemelidir.
Unutulmaması gereken olgu, bu kanunun hedefinin, sadece bir finansal af olmadığını; aynı zamanda, finansal piyasaların dışına itilmiş on milyonlarca kişiyi, piyasalara, tekrar kazandırma çabasıdır, da.
KANUN HAZIRLAYICILARININ BU YAZILARI OKUMASINI DİLERİM
1A)https://www.karar.com/yazarlar/mehmet-ali-vercin/ey-bankalar-kucuk-alacaklarinizi-silin-12094
Özet: Bankaların “küçük alacaklarını silme” konusundaki yasal kısıtlamalar dolaysıyla, satmak zorunda kaldıkları alacaklarının oluşturduğu sorunlar ve çözüm önerileri.
Kısa alıntı: “Bu yıl, 2019 yılında, 20 banka yaklaşık olarak 10 Milyar TL’lik alacaklarını bu Varlık Yönetim Şirketlerine (VYŞ) 300 milyon TL’ye satmış. Satılan bu sorunlu alacakların banka başına ortalaması yaklaşık 500 milyon TL; sattıkları fiyat %3. Yani 9,7 milyar TL’nin üstüne bir bardak su içmişler.
1B)Bu da Varlık Yönetim Şirketleri hakkında bir yazı: https://www.karar.com/yazarlar/mehmet-ali-vercin/ozgurlugune-kavusmus-bir-milyon-kole-1589265
2) https://www.karar.com/yazarlar/mehmet-ali-vercin/kurt-yapmaz-bu-taksimi-kuzulara-sah-olsa-12116
Özet: Kanuni takip yoluyla nakde çevrilen teminatların, nasıl vergi ve masraflara gittiğini, dolaysıyla, borçlu ve alacaklıların nasıl mağdur edildiği…
Kısa alıntı: “Bir topluluğun dindarlık dâhil toplam kalitesi en alttakilere, marjinallere, mağdurlara, borçlulara ve her türlü dara düşmüşe nasıl muamele edildiğine göre ölçülür.”
3)https://www.karar.com/yazarlar/mehmet-ali-vercin/borc-ve-kolelik-1589192
Özet: Günümüz borçlularını, geçmiş yüzyıllarda borçlarını ödeyemediği için köleleştirilmiş borçlularla mukayese ediyor ve bazı öneriler sunuyorum.
Kısa alıntı: “Efendi, borcunu ödeyemeyen adamın karısının, çocuklarının ve sahip olduğu her şeyin satılarak borcun tahsil edilmesini emreder. (Matta İncili:23-24)
Köleliğin bilinen sebepleri savaşlar, haydutluk, korsanlık ve köle ticaretidir. İncil’den alıntıladığımız borçlarını ödeyemeyenlerin, ailece satılmasının köle ticareti içindeki payları ve etkileri kavranmadan ne dini mesajlar ne tarihi olgular ne de bugünkü borç temelli ekonomiler tam olarak anlaşılamaz.”
4)https://www.karar.com/yazarlar/mehmet-ali-vercin/kolelikten-beter-hayatlar-1589215
Özet: Borçlarını ödeyemeyenlerin, hem Amerika da hem de Türkiye’de yaşadığı mağduriyetleri örneklerle anlatıyorum.
Kısa alıntı: “2019 yılında icra iflas mahkemelerine otuz milyonun üzerinde dosya intikal etmiş ve Adalet Bakanlığının verilerine göre bunların 23.644.481’i 2020 yılına aktarılmış. Peki, varlıklı insanlar ve şirketler için af üstüne af çıkaran hükümetimiz şimdiye kadar bu mağdur ve mazlumlarla ilgili herhangi bir kanun, düzenleme veya hayra yorulabilecek bir iyilik yapmış mıdır?”
Çıkacak kanunla bu borçları silmek yetmez, ilaveten, bu tip borç mekanizmaların tekerrürünü önlemek için de tedbir almak şart.
Çünkü gerçek kişileri borçlandırmak, bazen bir insanlık suçuna dönüşebilir.