Yapay Zekâ, şüphesiz “dönüştürücü”, “yıkıcı-disruptive” bir teknoloji. Dönüştürücü… Çünkü o teknolojiden öncekiyle sonraki hayatımız arasında büyük fark gözlüyoruz. İş hayatından ev hayatına kadar her şeyi dönüştürüyorlar. Daha elli yıl öncesine kadar böyle teknolojilerin arasında yarım asırlık, bir asırlık zamanlar olurdu. Şimdi on yıllar içinde peş peşe geliyorlar. Elektronik, sonra bilgisayar ve en son da internet teknolojileri gibi. Geçen yıl Endüstri 4.0’dan söz ediyorduk. Şimdi Endüstri 5.0’dan bahsediyoruz. 5.0’da Yapay Zekâ başı çekiyor.
Bir ülke yeni teknolojileri yakalayabilirse ne âlâ. Yakalayamazsa, 19. asırdaki Doğu gibi, o teknolojileri üreten milletlere karşı güçsüz kalır. Bir teknolojinin bir ülkede üretilebilmesi için önce farkındalık gerekir ama farkındalık yetmez. O teknolojiyi bilen insan gücü, o teknolojiye odaklı araştırma merkezleri, o teknolojiye dayalı girişimler ve nihayet o girişimleri destekleyecek sermaye gerekir. Buna, o teknolojinin ekosistemi diyoruz. Tıpkı her canlının ancak kendi ekosisteminde yaşayabilmesi gibi teknolojiler de yeniliği insanıyla, araştırma kurumlarıyla, piyasasıyla, sermayesiyle destekleyen ekosistemlerde can bulur. İşte meşhur Silikon Vadisi, böyle bir ekosistem olduğu için ün kazanmıştır.
YAPAY ZEKÂ’DAKİ HERKES ORADAYDI
Türkiye’nin birçok eksiği var. Birçok olumsuzluğu yazıyor çiziyoruz. Karamsarlığa kapılıyoruz. Bu kötülüklerin baskısı altında, burnumuzun dibindeki güzellikleri kaçırıyor muyuz?
Geçen hafta, Kapadokya Üniversitesi’nin Birinci Ulusal Yapay Zekâ Buluşması vardı. İşte orada, Türkiye’deki yapay zekâ ekosistemini gördüm. Gördüm ve gurur duydum.
Düzenleyenler şöyle sıralanıyor: Kapadokya Üniversitesi, Yapay Zekâ Fabrikası, KU İS AI Center, İTÜ AI ve AI.TR (Türkiye’nin AI Platformu). Yapay Zekâ Fabrikası, İş Bankası’na ve yeni teşebbüslere kuluçka ve yatırımcı bulma desteği veriyor. KU, Koç Üniversitesi. İTÜ malum. AI TR de Türkiye Bilişim Vakfı ile yine İTÜ’nün başı çektiği bir ulusal ve uluslararası platform. Doğuş ve Softtech ana sponsor.
Unilever’den Eczacıbaşı’na, Pegasus’ten Dimes’e başka destekçiler de var. Saydığım kuruluşlar, sponsorluğun ötesinde teknolojide, araştırma-geliştirmede direksiyonu ellerinde tutan üst yöneticileriyle de Kapadokya Üniversitesindeydiler. Türkiye Bilişim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Faruk Eczacıbaşı oradaydı. İş Bankası Yapay Zekâ Fabrikası Başkanı Sayın Barış Karakullukçu; İTÜ AITR Eş Başkanı ve Aidin.Ai Kurucu Ortağı Prof. Dr. Altan Çakır ve Koç Üniversitesi, KUİS Yapay Zekâ Merkezi Direktörü Prof. Dr. Çiğdem Gündüz Demir bizzat gelenler ve başarıdan payı olanlar arasında. Liste daha da uzar…
ON DÖRT OTURUM
Toplam on dört oturumun başlıklarını sayarsam olan biten belki daha iyi belirir:
Akademik Çalışmalar ve Yapay Zekâ, İş Dünyası ve Yapay Zekâ, Girişimcilik ve Yapay Zekâ, Kırılım Çağı: Yapay Zekâ ve Gelecek (Soru/Cevap Paneli), Türkiye’nin Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi ve Kamu Politikaları, Başarılı Girişim Yolculuğu Örnekleri, Sorumlu Yapay Zekâ ve Etik, Demoday: Girişim Sunumları ve Öğrenci Posterleri, Yapay Zekâ Güvenlik, Algı Yönetimi, Sosyal Manipülasyon, Üretken Yapay Zekâ ve Dil Modelleri, Sağlıkta Yapay Zekâ ve Uygulamaları, Görüntü ve Video İşleme, Otonom Sistemler ve Robotik, Yapay Zekâ Odaklı Veri Yönetişimi- Büyük Veri, Sanat ve Yapay Zekâ.
Kaçırdık diye üzülmeyin. Bütün oturumların kayıtları Kapadokya Üniversitesi YouTube kanalında var: (https://bit.ly/kapadokya-yz )
İş Bankası Yapay Zekâ Fabrikası, yeni girişimcilerin ve öğrencilerin çalışmalarını Türk yapay zekâ ekosistemine, uzmanlara ve yatırımcılara tanıtmak için “Demoday” adıyla buluşmalar düzenliyor. Bu sefer Demoday de Kapadokya Ulusal buluşmasının içinde yer aldı.
TEKNOLOJİ BÖYLE YAKALANIR
Panel başlıkları yapay zekânın hemen bütün önemli alanlarını kapsıyor. Ancak Kapadokya Üniversitesi buluşmasının başlık ve isim saymakla tam belli olmayacak asıl özelliği şu: Türkiye’nin yapay zekâ ekosistemi kanlı canlı hâliyle oradaydı. Bu başlıklar altında sırf akademisyenler toplanıp konuşabilir, tartışabilirlerdi. Bu da yararlı olurdu ama geçen haftaki buluşma bunun ötesinde. Yapay zekâ ürünleri üretip kazanan girişimler var. Epey yol almışların yanında onlarca yeniler, “start-up”lar var. Onları destekleyen büyük holdinglerimiz, şirketlerimiz var. Bu konunun uzmanı teknik insanlar, akademisyenler, araştırıcılar var. Nihayet posterlerle fikirlerini belki ilk kez bütün bu ekosisteme açma imkânına kavuşan öğrenciler, gençler var. Özet: Türkiye’nin yapay zekâ ekosisteminin tamamı oradaydı.
Kendi üniversitem gerçi ama övünmek gibi olsun: Kapadokya Üniversitesi, Mütevelli Başkanı Sayın Funda Aktan ve Rektörüm Sayın Hasan Ali Karasar ve diğer yöneticiler ne kadar övünse azdır. Yazdıklarıma, tıkır tıkır işleyen bir organizasyonu da eklemem gerekir. Başarı o kadar belirgindi ki hemen 2025’te yapılacak ve adına bu sefer “geleneksel” eklenerek 2. Kapadokya Geleneksel Yapay Zekâ Buluşması ilan edildi.
Türkiye’de güzel şeyler de oluyor.