Şu sıralar Cumhurbaşkanlığı Kabinesi harıl harıl çalışıyor. İşleri gerçekten çok yoğun ve hiç kolay değil...
Aldıkları oyların karşılığı olarak sürekli zam yapıyorlar.
Ne de olsa vatandaş son seçimlerde daha çok zam daha çok fakirlik istemiş olabilir. Vatandaşın bu isteği karşılıksız mı bırakılacaktı!!!
***
Espri bir yana işin gerçeğine dönelim.
AK Parti ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yakın tarihin en düşük kamu yatırım oranına rağmen “Eser Siyaseti” ile müthiş oy topluyor.
Nedir bu “Eser Siyaseti” derseniz hemen açıklayayım: Bildiğiniz gibi “para yok ve tek kuruş ödeme yapmadan yatırım yapıyoruz” diyerek Hazine garantili köprüler-yollar-şehir hastaneleri yapıldı.
Ve şimdi gerçekten kasada para yokken bu garanti ödemelerine her yıl milyarlarca dolar ödeme yapılıyor.
Bakın mesela Sağlık Bakanlığı bütçesinin önemli kısmı Şehir Hastaneleri garantisine gittiği için eczaneler ilaç bulamıyorsunuz. Ya da hastasınız ama randevu cenazenizden sonraya veriliyor!!!
Ama durun... Öyle çok endişe etmeyin. Çünkü son yolculuk için imam ve vaizlere epeyce kolaylık sağlandı. Sakın ola “Nasıl bilirdiniz” sorusuna yanlış cevap vermeyin.
***
Eser siyaseti demek şov siyaseti demektir. Sembolik büyük yatırımı yapacaksınız ama çok daha zaruri olan ve dikkat çekmeyen yatırımları yapmayacaksınız... Budur yani.
Ve “Eser Siyaseti” ödemeleri çok yüksek.
Hem dolar arttı hem de dolar bazında fiyatlar arttı. Mesela Osmangazi Köprüsü 2013 yılında 35 dolar+KDV iken şimdi geçiş fiyatı 50 doları da aştı.
Siz bakmayın eskinin ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun paylaşımlarına... Gerçek durumu size göstermiyorlar.
Yine Osmangazi Köprüsü üzerinden örnek vereyim: 7 yılda 70 milyon araç geçmiş...
Gerçek ne? Günlük 40 bin araç garantisinden 7 yılda 102 milyon araç geçmeliydi. Ama durun daha bitmedi ve asıl gizlenen ve sizlere doğru bilgi verilmeyen detaya bakalım.
-Şu anda Osmangazi Köprüsü fiyatı 190 TL; yani 7,3 dolar. Eeee....
Eeee’si ne? Yani bugünkü fiyatlar üzerinden yaklaşık rakamları söyleyelim: Geçmeyen 32 milyon araç için 50 dolardan 1,6 milyar dolar Hazine garantili müteahhitlere ödeme yapıldı.
Veee asıl kısım: Geçen 70 milyon araç bugünkü fiyatlarla 7 dolar öderken kalan 43 doları da yine Hazine garantili müteahhitlere bizler ödedik. Neymiş o rakam: 70.000.000*43 usd=3,0 milyar dolarcıkkk
Böylece Osmangazi Köprüsü’ne toplamda devletin kasasından son fiyatlara göre 7 yılda 4,6 milyar dolar ödemiş oldukkk... (2035’e kadar ödemeye devam edeceğiz)
Peki, soralım kendimize: Osmangazi Köprüsü kaç liraya yapıldı? O köprüyü yapan Japon firma açıkladı: 1,2 milyar dolara yapıldı.
Ve sonucu bağlayalım: Osmangazi Köprüsü’ne yaklaşık olarak söylüyorum 7 yıl toplamında 5,1 milyar dolar ödeme yapıldı. Bunun 500 milyon dolarını geçen araçlar, kalan 4,6 milyar dolarının da Hazine garantisinden geçmeyen Türk Halkı olarak bizler ödedik...Ve o köprü 1,2 milyar dolara yapılmıştı.
Not: Eskinin Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu size hiç bu bilgileri açıklıyor mu?
***
Şimdi gelelim başlığımızdaki meseleye... Bu iki konu neden bağlantılı ve köprülere otoyollara neden zam gerekli?
Hazine garantili köprü ve otoyolların ödemeleri doğrudan Hazine’den yapılmıyor. Bu ödemelerin öyle kolay kolay anlaşılmaması ve bilinmemesi önemli... !!!
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün gelirinin artması lazım ki Hazine’ye yük daha az binsin. Mali disiplin şart!
Yani Demirel ve Özal’ın yaptırdığı köprü ve otoyollar para kazanacak ki Erdoğan’ın “Eser Siyasetine” paralar ödenebilsin.
İşte bu nedenle 1. ve 2. Boğaz Köprülerinin ücretine zam yapmak gerekiyor. Peki ne kadar zam yapılmalı?
2021 yılında 13,25 lira yaklaşık 2 dolara karşılık geliyordu. Şimdi köprüler çift yönlü ücretli olduğundan vergi düzenlemesi sonrası fiyat 17,0 lira. Yani, 1 doların çok altında.
Bakın burada bir notu yeniden hatırlatmamız gerekiyor: Hazine garantili müteahhitlerin ödemeleri ABD dolarının enflasyonu da dikkate alınarak yapılıyor. Yeniden söyleyelim : Osmangazi Köprüsü garanti ücreti çoktan 35 dolardan 50 dolara yükseldi bile.
O zaman 1. ve 2. Boğaz Köprüleri’nin ücreti ne olacak? Bu hesaba göre en az tek yön ücret 1 dolar civarı olacak ki gidiş-dönüş 2 dolara gelsin. Bu da köprülerden tek yön geçiş ücreti olarak yaklaşık olarak 25 lira civarı eder.
Ayrıca bu zamlar elbette otoyol ücretlerine de yansıtılmalı ki, iki yıldır seçim nedeniyle ertelenmiş fatura vatandaşın önüne konulabilsin. Kısaca köprü ve otoyollara yüzde 200’e yakın zam gerekiyor. Ve bunun acilen de uygulamaya alınması lazım.
Sanırım zam yapma yoğunluğundan gözlerden kaçtı...
Hazine garantili müteahhitlerin köprü ve otoyol ücretlerine de zam yapılması gerekiyor. Şu anda Osmangazi Köprüsü örneğinde olduğu gibi buralarında ücretini geçenlerden daha çok geçmeyenler ödemektedir.
Eeee. bu da pek adil olmuyor.
O nedenle hemen zam, derhal zam... Unutmayın lütfen.