Merkez Bankamız neden vitrin faizini artıramayıp arka kapı yöntemine gider?
Aslında sorunun cevabını herkes ve hepimiz biliyoruz: En üst makam izin vermediği için.
O vakit sorumlu kim oluyor?
Ve devam edelim Murat Çetinkaya faiz indiriminde ihtiyatlı davranışı seçtiğinde görevden alındı. Sonra bu görevden alınma gerekçesi olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan şöyle konuşmuştu:
“Şimdi sistem değişince TCMB (Başkanını) görevden alma yetkisini de aldık. Ve böylece önceki Merkez Bankası Başkanını görevden aldık, çünkü laf dinlemiyordu adam; görevden aldık. Ve yeni arkadaşımızla yola devam ettik, dedik ki bak böyle böyle... Faiz oranlarını düşüreceğiz. Çünkü faiz bir ülkenin kalkınmada en büyük zulümdür; yatırımları durdurur, istihdamı durdurur, üretimi durdurur, rekabet gücünüzü ortadan kaldırır ve sizin büyümenizi de engeller. Şimdi bu adımlar atılınca ve hava değişti; işte bakın enflasyonda tek haneliye düştük.”
Şu açıklamayı lütfen 3 kez okuyun.
Çünkü bu açıklama Ülkemizi yöneten ana fikirdir. Ve bu ana fikir içerisinde Murat Uysal daha 1 ay önce 22 Ekim toplantısında faiz artırım kararı alamadı.
Murat Uysal 22 Ekim sonrası her açıklamasında cümle arasında faiz artırma gerekliliğini söyledi: Yumurta fiyatları bile kur artırışından etkileniyor demişti.
Daha ne desin ki...
Anlayana bütün sözleri söyledi. Ama onun da koltuğu gitti. Bir anda gece yarısı görevine son verildi.
Görevden alan yine yukarıdaki cümleleri söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’dı.
Ve ben de bu tutarlılık esasına uygun olarak Naci Ağbal faiz artıramaz demiştim. Ama yanıldım... Hem de çok yanıldım.
Aslında olayı yaşadıklarımdan anlamalıydım: Merkez Bankası görev değişimi ile beni arayan çok büyük kesim ‘Reisçilerdi’. Hepsi faiz artırılır ve dolar düşer mi diye soruyordu. Ben de onlara “Reisinizin sözlerini ve görüşlerini bilmiyor musunuz? Yoksa faiz artarsa Ali Babacan ve Mehmet Şimşek başta olmak üzere çok ağır ‘faizcilikle-faizcilere hizmet etmekle’ yapılan suçlamalar ne olacak” diyordum.
Ama anlamalıydım.
Bu kesimde işler böyleymiş. Dün beyaz denilene bugün çok rahat siyah denilebiliyor ve bu da sadece politika oluyormuş. Ama muhalefetin 40 yıl önceki bir harfi bile sorgulanabiliyor; o başka tabii.
***
Evet, küresel değişime de uygun şekilde faizlerde 425 baz puan olarak toplamda sıfır artış yapıldı. Zaten yüzde 15,00’e gelen fiili MB faizi sadece resmileşti.
Ama dün görmemiz gereken bir başka veri de MB rezervleri. Görevden alınmaların ardından 3 milyar dolardan fazla erime var.
Aynı zamanda vatandaş hala döviz alıyor. 30 Ekim sonrası YP mevduatlarında 5,6 milyar dolar artış var. Bu döviz alımı görevden alınmalar sonrasında da sürmüş.
Bir de yabancı kısmı var. Görevden alınma haftasında yabancı 951 milyon dolarlık sıcak para getirmiş. Bunun da 615 milyon doları hisse senedine. Yani yabancı da faiz piyasasından çok hisse piyasası ile ilgilenmiş. Burada da varlıklarımızın yabancılara sudan ucuz hale geldiğini gösteriyor.
Kısaca finansal dengelerde aslında çok değişen bir şey yok. Sadece bir algı verildi ve işler düzeldi sanılıyor.
Oysa asıl acı faturayı vatandaş ödeyecek.
Krediler pahalaşınca ekonomi soğuyacak, talep düşecek ve ardından işler kesilecek. Esnaf zaten “sonbahar yaprakları gibi dökülecek”.
Ama tersi durum zaten felaketti. Parasal genişleme ve kur artışı zaten felakete gidiyorduk.
Anlayacağınız ekonomiyi finansal piyasalara esir ettik. Çalışmadık, üretmedik ve esir olduk.
Soracağımız ana soru şu olsun: Bu ülkeyi faizcilere dövizcilere borsacılara kim esir etti. Sorumlu kim?