İstanbul Ticaret Odası-İTO açıkladı... İstanbul’da fiyatlar son bir ayda yüzde 3,10 artış göstermiş.
Gıda fiyatları ise %4,52 artarken bu sektörde artışlar;
-Ekmek ve tahıllarda %3,34
-Yağlar,süt ve süt mamulleri ile yumurtada %4,58
-Yaş, kuru sebze ve meyvelerde %9,53 olmuş.
Genel fiyat düzeyini ve gıda fiyatlarını özellikle verdim. Hem gıda fiyatları hem de genel fiyatlarda sadece aylık bazda muazzam artışlar olmuş.
Dolar kurunun sabit tutulduğu son iki ayda ise İstanbul’da fiyat artışı %7,19... Evet, yanlış anlamadınız...
Son iki ayda dolar kuru sabit ama fiyatlar %7,19 artış göstermiş.
Peki, müjde bu işin neresinde?
Geçen yıl kasım ayında İstanbul’da fiyat artışı aylık %4,71; bu yıl kasım ayında ise aylık fiyat artışı %3,10
Aylık fiyat artışı farkı (4,71-3,10)=1,61 puan ediyor ama baz etkisi devreye girdiğinde yıllık fiyat artışı %108,77’den %105,55’e düşerek 3,22 puanlık yıllık enflasyon gerilemiş oluyor.
Müjde burada... Türkiye ekonomisini şahlanışa geçirecek ve AK Parti üzerinden Cumhurbaşkanı
Erdoğan’a seçim kazandıracak şifre burada.
Enflasyon düşüyor mu? Evet, düşüyor... Şifre bu.
Yoksa zamlar devam etmiş, hatta kurlar dururken bile son iki ayda yaşanan zamlar eskiden yıllık zamları geçmiş kimin umurunda...
Mesele küçük bir baz etkisi ile sahneye çıkabilmektir.
İşte o sahne de kuruldu.
BAZ ETKİSİ ÖRNEĞİ
Size şöyle bir örnek vereyim: Geçen yıla girerken( A) ürününün fiyatı 100 TL ediyordu. Ve yıl içinde bu ürüne 80 lira zam geldi. Oysa bu (A) ürününe bu yıl da zam yapılmaya devam edildi ve yeni zam 90 lira oldu.
Bu (A) ürünü üzerinden yıllık enflasyon şöyle olur: Geçen yıl %80 olan enflasyon bu yıl 90 lira zamma rağmen %50’ye düşen enflasyona yol açar.
80TL/100TL= %80
90TL/180TL=%50
Formülü şöyle izah edeyim: Geçen yıl 80 lira zam 100 liranın üzerine geldi. Oysa bu yıl 90 lira daha zam 180 lira üzerine gelmiştir. Zam miktarı artmıştır ama oranı düşmüş oluyor.
İşte buna BAZ ETKİSİ diyoruz.
Ortada ne düşen gerçek enflasyon ne de bir başarı vardır; ama sadece ve sadece baz etkisi ile Millet avutulacaktır.
Bakın savunduğumuz görüş doğru denilecektir: “Faiz düştükçe enflasyon da düşüyor” edebiyatı meydanları inletecektir.
Oysa birisi de çıkıp “kardeşim bu enflasyon yüzde 20’lerden yüzde 110’lara nasıl ve kimin yüzünden çıktı. Asıl önemlisi de bu baz etkisi geçince seçimden sonra ne olacaktır” diye sormaz mı?
Nitekim dolar kurunun sabit tutulduğu son iki ayda bile fiyatların %7,19 arttığı İstanbul’da fiyat artışları kurlara bile bağlı olmadan hızla artmaya devam ediyor.
Asıl sorgulanması gereken nota budur.
Yapısallaşan bir enflasyona geri döndük ve artık bu yönetimde yüksek enflasyon bir kader haline gelmiştir.
İŞİN EN KÖTÜSÜ
Dün İSO-PMI Endeksi açıklandı. Birileri şimdi ‘bize ne’ diyebilirsiniz. O zaman ben söyleyeyim: Reel sektörde İşler hiç iyi gitmiyor.
Siparişler ve talep düşüyor. Hem içeride hem de dışarıda... Bunu aylar önce yazmıştım.
Bu ne anlama geliyor? Şu anda 30 milyonun üzerinde olan çalışan sayısı bir kaç aya kalmaz 30 milyonun altına düşer.
Bir milyon mu, yoksa daha fazla insan mı işini kaybeder bilemiyorum. Ama işsizliğe de hazır olun derim.
O anlamadığınız PMI Endeksi bunu söylüyor.
Hem durgunluk hem de yüksek enflasyon ile Türkiye Yüzyılı nasıl kurulurmuş, bekleyip görelim.