Hiç merak etmeyin... TÜİK açıkladığında nisan ayı itibari ile yıllık enflasyonun yüzde 50’nin altına düştüğünü göreceğiz.
Ama hiç yakınmayın... Çünkü fiyatlar artmaya devam edecek.
Hem de nasıl artacak...
İstanbul Ticaret Odası-İTO nisan ayında fiyatların %4,57 arttığını açıkladı. Ama yine İTO verilerine göre yıllık enflasyon mart ayında %73,01 iken nisan ayında %62,46’ya geriledi. Çünkü geçen yıl nisan ayında aylık fiyat artışı %11,36 olmuştu. Yani fiyat artışı hız kesti...
TÜİK verilerine göre ise geçen yıl nisan ayında aylık fiyat artışı %7,25 seviyesindeydi. Mart ayı itibari ile yıllık fiyat artışı %50,51 olduğuna göre aylık fiyat artışının bu nisan ayında yüzde 5,0 civarlarında gelmesi bile yıllık enflasyonu 50,0 baz değerinin altına düşürecektir.
Peki biz neden enflasyon düşerken fiyat artışını sert hissedeceğiz?
Bu durumu şöyle izah edeyim: 2003-2021 yıllarında yani yeni ekonomi modeline geçmeden önce... Veya ‘faiz sebep enflasyon sonuç’ teorisini fiiliyata geçirmeden önce 19 yılın nisan ayı fiyat artışı sadece ve sadece yüzde 1,11 seviyesindeydi. Oysa bu yıl nisan ayı enflasyonu en az yüzde 4,0 civarı gelecektir. Ve bu rakam eski yılların 4-5 katı olarak karşımıza çıkacaktır.
Alıştığımız tek haneli enflasyondan artık yıllık yüzde 50 enflasyona demir atmış durumdayız. O nedenle enflasyon düşerken fiyat artışları canımızı acıtmaya devam edecek.
BESLENME VE BARINMA
Bugün yaşadığımız enflasyon aslında çok daha derin sorunlar içeriyor.
İnsanoğlunun iki temel ihtiyacı: Beslenme ve barınma... İşte bugün yaşadığımız enflasyon ülkemizde tam da bu temel ihtiyaçları vuruyor.
En yüksek fiyat artışları gıda fiyatlarında ve konut-kira fiyatlarında.
Bu nedenle yaşanan enflasyon en temel iki ihtiyacı karşılayamaz noktaya taşıdı.
Peki çözüm nerede?
Bu iki temel sorunun çözümü aslında çok basit ve ülkemizin kendi kaynakları ile karşılayabileceği ihtiyaçlardır. Hem konut hem de gıda açısından yeterlilik oranı en yüksek iki ekonomik güce sahip ülkeyiz.
Tek sorun yönetim anlayışında.
Hani deriz ya un var, yağ var, şeker var ama pasta neden olmuyor? Tam da bunu yaşıyoruz.
ÜCRET ARTIŞI YETMİYOR
Yeni ekonomi modeli bize ne getirdi?
Ücretler tarafından bakalım: Ekim 2021’de ortalama brüt ücret 5.785 lira. Yani asgari ücretin 2,0 katı.
Ocak 2022 asgari ücret 4.253 lira ve brüt ortalama ücret 7.734 lira. Yani ortalama brüt ücret net asgari ücretin 1,82 katı.
Ve Ocak 2023; net asgari ücret 8.500 lira ama ortalama brüt ücret 15.587 lira. Fark yine 1,83 kat.
Peki zam oranı ne olmuş? Ekim 2021-Ocak 2022 arası ücretler yüzde 170 artmış... Tam da İTO İstanbul fiyat artışı kadar... Ama yetmiyor. Nedeni ise gıda ve konut-kira ücretlerinin aşırı artışından.
Yani beslenme ve barınma...
İhtiyacımız buraya kadar düştü.
Ama ülkemiz şahlanıyor; Türkiye Yüzyılı, gaz bulduk, İHA-SİHA yaptık, köprüler yaptık paralı... TOGG var...
Bence bütün bunlar ile toplumun temel ihtiyaçlarını karşılayamaması nasıl uyuşuyor? Ya da uyuşabilir mi?
15 Mayıs günü bunu da göreceğiz.