Merkez Bankası verisini Uğur Gürses paylaştı. 26 Temmuz haftasında 98 milyar 984 milyon dolar olan brüt döviz rezervi 09 Ağustos haftasında 112 milyar 040 milyon dolara yükseldi. Yaklaşık 13 milyar dolar rezerv artışı var. Bu hesapta parite etkisi yapılmadı; çünkü aynı zaman diliminde parite yatay bir seyir izledi.
BDDK verisine göre de 22 Temmuz haftasında 233,4 milyar dolar olan yabancı para mevduatları 11 Ağustos itibari ile 241,7 milyar dolara yükseldi.
Yaklaşık artış 20 milyar dolar ama tekrar edelim burada parite etkisi hesaplanmadığı gibi bir de iç içe geçme durumu var. Onu da şöyle izah edeyim: Mesela bankaya 10 milyar dolar geldi... Banka bunun yaklaşık %25’ini MB’ye mevduat karşılığı olarak gönderiyor. Bankada o 10 milyar dolar gözükürken ayrıca MB’de de 2,5 milyar dolar rezerv artışı gözüküyor.
Nereden bakarsak bakalım en az 15 milyar dolarlık bir yabancı para artışı yaşanmış. Bu para nereden gelmiş olabilir?
***
İlk akla gelen konu elbette yurtdışından bir sermaye girişi olması... Mesela Putin mi yolladı? Ya da S. Arabistan mı 20 milyar dolarlık paketin ilk dilimlerinden yolladı? Belki de BAE’den karşılıklı ziyaret sonrası karşılık parası mı geldi?
Henüz hiçbir bilgimiz yok. Lakin burada tek konu şu: Bir ülkeden ülkemize bu kadar yoğun bir para trafiği oluyorsa bu akış ne kadar şeffaf?
Şeffaflık önemli, çünkü bu sermayenin ne karşılığı geldiğini öğrenmemiz gerekiyor. Bu tür trafikler ülkenin bir anlamda Milli Güvenlik sorunu dahi olabilir?
Günü kurtarma adına ülkenin geleceğinde nelerden feragat ettiğimiz önemli...
Bu tür politikalara aslında II. Abdülhamit döneminde de rastlıyoruz. Mesela Kıbrıs’ı İngiltere’ye verme gibi..
***
15-20 milyar dolarlık yabancı para artışının tamamını yurtdışı olarak görmemek gerekir. Mesela bir kısmının turizm gibi gelirlerden kaynaklanmış olabileceğini de düşünmeliyiz.
Ama bu sefer tersi durum da aklımıza geliyor. Mesela bu tarihler arasında KKM’de 3,2 milyar dolarlık TL varlık artışı var. Yani bir kısım döviz bozdurulmuş ve TL’ye de geçmiş olabilir.
Kafaları çok karıştırmayalım: Ülkemizde Son 3 haftada yaklaşık 20 milyar dolarlık bir yabancı para artışı yaşandı. Bu artışın kaynağını ve nedenlerini bulmamız ve öğrenmemiz gerekiyor.
Sadece seçimi atlatmak için ileride çok büyük maliyetler ödeyeceğimiz bir GÜVENLİK sorununa gitmemeliyiz. Bu politika koltuk politikası olabilir ama ÜLKE POLİTİKASI olamaz.