İkametgahı Türkiye’de olan kişilerden herhangi bir sosyal güvencesi olmayan ve bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında da bulunmayan vatandaşlar 1/1/2012 tarihinden itibaren zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınmışlardır.
Genel sağlık sigortası kapsamına alınan vatandaşlar Sosyal Güvenlik Kurumunca genel sağlık sigortası primleri kendilerince ödenmek üzere (2022 rakamlarıyla 5.004 X 3 / 100 =150,12 TL üzerinden) 5510-60/g bendi kapsamında tescil edilirler. Bu vatandaşların genel sağlık sigortası kapsamına alındıklarına dair SGK tarafından tebliğ edilen yazının ardından bir ay içinde ikametlerinin bulunduğu ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına (SYDV) başvurmaları ve SYDV tarafından yapılan gelir testi sonucu aile içinde kişi başına düşen gelir miktarının brüt asgari ücretin üçte birinden az olduğunun tespit edilmesi halinde, 60/g kapsamındaki genel sağlık sigortası tescilleri 60/c-1 bendi kapsamında güncellenmekte ve prim borçları silinerek GSS primleri devlet tarafından karşılanmaktadır.
1/1/2012 tarihinden itibaren başlanılan zorunlu GSS uygulamasına kısmi süreli çalışan sigortalılar da ay içinde çalışmadıkları eksik süreler zarfında dahil edilmişlerdir. Hal böyle olmakla birlikte kısmi süreli çalışan sigortalıların genel sağlık sigortası kapsamına alınmasında ay içindeki prim gün sayılarına, eksik gün nedenlerine ve başka birinin bakmakla yükümlü kişisi olup olmadıklarına bakılarak çeşitli tarihlerde bazı değişikliklere gidilmiştir.
Kısmi süreli çalışan sigortalılardan;
-2012/Ocak ila 2015/Mart ayları arasındaki prim gün sayısı 30 günden az olan ve eksik gün nedeni 06- Kısmi İstihdam, 17- Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma olarak bildirilen sigortalılar, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında olup olmadıklarına bakılmaksızın bir gün bile olsa eksik bildirilen süreler zarfında zorunlu GSS kapsamına alınmışlardır.
-2015/Nisan ila 2016/Eylül ayları arasındaki prim gün sayısı 30 günden az olan ve eksik gün nedeni 06- Kısmi İstihdam ile 5510/Ek-9. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olup ev hizmetlerinde 10 ila 29 gün çalışanlardan eksik gün nedeni 17- Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma olarak bildirilen sigortalılar, yine bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında olup olmadıklarına bakılmaksızın zorunlu GSS kapsamına alınmışlardır.(Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışan sigortalılar 2015/Nisan ve sonrasında zorunlu GSS kapsamı dışında tutulmuştur.)
-2016/Ekim ila 2020/Mart ayları arasında prim gün sayıları 1 ila 20 gün arasında olan ve eksik gün nedenleri 06- Kısmi İstihdam, 07-Puantaj kayıtları, 17- Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma olarak bildirilen sigortalılar, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında bulunmamaları halinde zorunlu GSS kapsamına alınmışlardır. (2016/Ekim ve sonrası zorunlu GSS kapsamına eksik gün nedeni 07-Puantaj Kaydı olan sigortalılar da dahil edilmiş, ayrıca kısmi süreli çalışmasına rağmen başka birinin bakmakla yükümlü kişisi olanlar zorunlu GSS kapsamı dışında tutulmuştur.)
-2020/Nisan ve sonrasında ise (halen yürütülmekte olan uygulamada) prim gün sayıları 1 ila 8 gün arasında olan ve eksik gün nedenleri 06- Kısmi İstihdam, 07-Puantaj kayıtları, 17- Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma olarak bildirilen sigortalılar, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında bulunmamaları halinde eksik bildirilen süre kadar zorunlu GSS kapsamına alınmaktadır.
Diğer taraftan zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınan sigortalıların, genel sağlık sigortası prim borçlarını e-Devlet uygulamalarında yer alan “Genel Sağlık Sigortası Tescil ve Prim Borcu Sorgulama” ekranı üzerinden kontrol etmeleri mümkün bulunmaktadır.
SİGORTALI ÇALIŞTIRILMAYA SON VERİLDİĞİNDE SGK’YA BİLGİ VERİLMESİ GEREKİR
Geçen ay işçi çalıştırmaya son verdik, ancak SGK’ya bildirim yapmadık. İşçi çalıştırmaya son verdiğimizde SGK’ya bildirim yükümlülüğümüz var mıdır? Bu yükümlülüğü yerine getirmediğimiz için bir cezayla karşılaşır mıyız? Mehmet Selim Ş.
5510 sayılı Kanunun 86/13. fıkrasında, işverenin sigortalı çalıştırmadığı takdirde, bu hususu sigortalı çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren on beş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlü olduğu,
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102/16. fıkrasında ise işyerinde sigortalı çalıştırmaya ara verdiğini sigortalıyı çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren onbeş gün içinde yazılı olarak bildiren işverenin, her ay ayrıca sigortalı çalıştırmadığına ve ücret ödemediğine ilişkin bir bildirimde bulunmasına gerek olmadığı
Öngörülmüştür.
Bu itibarla sigortalı çalıştırmaya son/ara verildiğinde bir defaya mahsus olmak üzere sigortalı çalıştırmaya son verilen tarihten itibaren 15 gün içinde SGK’ya bildirimde bulunulması gerekiyor. Bu bildirimin süresi içinde yapılmaması halinde ise yasada idari para cezası uygulanacağına dair bir düzenlemeye yer verilmediğinden bildirimi yapmayan veya süresi dışında yapan işverenlere idari para cezası uygulanması sözkonusu değildir.