İşletmemiz bünyesinde çalışıp aynı zamanda sendika yönetiminde görev alan sigortalılar için işsizlik sigortası primi ödememiz gerekiyor mu? Zeynep G.
5510 sayılı Kanunun 4. maddenin ikinci fıkrasında, 4/a kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin hükümlerin işçi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenler hakkında da uygulanacağına yer verilmiştir.
Ancak, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 46. maddesinin üçüncü fıkrasında 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olanlardan bir hizmet akdine dayalı olarak çalışmayanların İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında sayılmadıkları belirtilmiştir.
Bu çerçevede sendika şube başkanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenler ile işçi sendikaları ve konfederasyonları ile arasındaki çalışma ilişkisi hizmet akdinden ziyade vekalet akdine dayandığından, işçi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlıkları ve yönetim kurullarına seçilen ve “profesyonel sendika yöneticisi” olarak da adlandırılan kişiler adına işsizlik sigortası primi kesilmemektedir. Dolayısıyla bu kişilerin ücretleri sendikalarca ödenmekte, SGK bildirimleri de ilgili sendikalarca ve işsizlik sigortası priminin kesilmediği 13 nolu belge türü seçilerek yapılmaktadır.
Bu kişilerin dışında hizmet akdine tabi olarak bir işveren yanında çalışıp, ücretlerini ilgili işverenden almaya devam eden ve SGK bildirimleri de yine işverenlerince yapılan sigortalılar, “amatör sendika yöneticisi“ olarak sendika yönetiminde görev alabilmektedir. Ancak amatör sendika yöneticilerinin mevcut işyerlerinde hizmet akdine tabi olarak çalışmaları devam ettiğinden bu kişilerin 13 nolu belge türü ile bildirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu sigortalılar hakkında, işverenlerince işsizlik sigortası da dahil olmak üzere tüm sigorta kollarından prim ödenmesi gerekmektedir.
EMEKLİ OLMADIĞI HALDE SGDP’Lİ BİLDİRİLEN SİGORTALI İÇİN DÜZELTME İŞLEMLERİ NASIL YAPILIR?
16/7/2022 tarihinde işe aldığımız bir çalışanımızın tahsis talebinde bulunduğu için işe girişini 08-SGDP’li olarak bildirdik ve MUHSGK’sını da 02-SGDP belge türü ile bildirdik. Ancak sonradan çalışanın emeklilik için 83 gün daha prim gününe ihtiyacı olduğu belirtilerek tahsis talebinin kabul edilmediğini öğrendik. Bu sigortalı için düzeltmeleri nasıl yapmamız gerekir?
MUHSGK uygulamasında son yapılan değişikliklerle birlikte MUHSGK’da 01 nolu belge türünden bildirim yapılabilmesi için işe giriş bildirgesindeki sigorta kolunun 01-Tüm Sigorta Kolları (Zorunlu) olarak bildirilmesi; 02 nolu belge türünden bildirim yapılabilmesi için işe giriş bildirgesindeki sigorta kolunun 08-Sosyal Güvenlik Destek Primi olarak seçilmesi şartı getirilmiştir.
Bu kontroller asıl/ek bildirgelerin sisteme yüklenmesi sonrasında yapılmakta olup, iptal bildirgeler için sistemde böyle bir kontrol yapılmamaktadır.
Buna göre işe giriş bildirgesindeki sigorta kolu ve MUHSGK’daki belge türü hatalı seçilmiş sigortalı için öncelikle işe giriş bildirgesindeki sigortalı kolunun hatalı seçildiği belirtilerek sigorta kolunun 01-Tüm Sigorta Kolları (Zorunlu) olarak düzeltilmesi için ilgili sosyal güvenlik merkezine bir dilekçe ile müracaat edilmesi gerekecektir.
Sonrasında, 2022/Temmuz ayına ilişkin MUHSGK’nın 26/8/2022 tarihine kadar verilebileceği de dikkate alınarak MUHSGK’da 02 nolu belge türünden yapılan bildirim için iptal satırı, 01 nolu belge türünden ek satırı açarak düzeltme beyannamesi gönderilmesi icap etmektedir. Düzeltme beyannamesinde sadece hatalı bildirilen sigortalı için iptal/ek bildirim yapılması yeterli olmakla birlikte vergi bildirimleri ile kısmın da son haliyle yüklenmesi gerekmektedir.
Ayrıca hatalı MUHSGK’nın gönderilmesinin ardından muhteviyatı primler ödenmiş ise cari dönem içinde iptal nitelikte düzeltme beyanname gönderilebilmesi için ödemelerin askıya alınması gerekecektir. Dolayısıyla sigorta kolunun düzeltilmesi için SGK’ya yapılacak başvuru sırasında 2022/Temmuz ayına ilişkin primler ödenmiş ise ödenen paraların emanet alınması talep edilmeli, sonrasında iptal/ek bildirimler yapıldıktan sonra ödemelerin 2022/Temmuz ayı borcuna aktarılmasının istenilmesi, son olarak da iptal/ek işlemleri sonrasında bir borç oluşmuş ise 31/8/2022 tarihine kadar ödenmesi ihmal edilmemelidir.
MESLEK KODU HATALI SİGORTALIYI NASIL BULABİLİRİM?
Temmuz ayı MUHSGK’sını düzenlerken “Meslek kodu SGK tarafından bildirilen meslek kodları arasında bulunamadı” şeklinde bir mesaj aldık. İşverenin çok fazla şubesi ve çalışanı var, mesajda TC kimlik numarası da belirtilmediğinden hangi sigortalının meslek kodunun hatalı olduğunu bulamadık. Ne yapabiliriz? Karar okuru
MUHSGK’da verilen hata mesajlarının bir kısmı SGK tarafından, bir kısmı GİB tarafından dönülmektedir. SGK tarafından verilen hata mesajlarında hatalı bildirim yapılan sigortalının TC kimlik numarası da gösterilmektedir. Bu hata mesajında TC kimlik numarası belirtilmediğinden GİB tarafından dönülmüş genel bir mesajdır.
Hata mesajının kaynağı ise İŞKUR tarafından meslekler tablosuna ilave edilen yeni meslek kodlarının MUHSGK uygulamasında güncellenmemiş olmasından kaynaklanmaktadır.
Bu aşamada yeni meslek kodlarının MUHSGK uygulanmasında güncellenmesi gerektiğinden, konuyla ilgili Vergi İletişim Merkezi (189) veya mphb@gelirler.gov.tr adresinden temasa geçilmesi yerinde olacaktır.