Bitcoin'in kayıp 40 milyarı

Burak Köse

Ortaya çıktığı ilk zamanlarda Bitcoin üretmek epeyce kolaydı. Evdeki basit bir bilgisayar bunun için yeterliydi. Zaman ilerledikçe Bitcoin üreten madencilerin sayısı arttı. Teknolojisi gereği, Bitcoin madencilerinin sayısı arttıkça üretim zorluğu da artıyor. Sonuç olarak bugün gelinen noktada bu iş için özel olarak üretilmiş donanımları kullanmaksızın kâr elde etmek imkansız hale geldi. Artık işin içinde bundan 8-9 yıl önce olduğu gibi sıradan kullanıcılar değil, değeri milyar dolarlarla ölçülen şirketler var.

Galler'in Newport şehrinde yaşayan James Howells adındaki bilişimci, Bitcoin'in ortaya çıktığı 2009 yılından beri evdeki bilgisayarı ile Bitcoin madenciliği yapıyordu. Bu sayede bugünkü değeri 60 milyon doları aşan 7,500 Bitcoin üretmişti. Howells, bunu 2013 yılına kadar sürdürmüş, o yıl madenciliği bıraktıktan sonra dizüstü bilgisayarını parçalara bölerek eBay'de satmıştı. Ürettiği Bitcoin'lere erişim sağladığı hard diski ise saklamıştı ancak aynı yıl, evini temizlerken yanlışlıkla çöpe attı. Howells'ın 7500 Bitcoin'inin değeri bugün 60 milyon dolar ile ifade edilse de fiyatın 20,000 dolar olduğu 2017'nin Aralık ayında 150 milyon dolar ediyordu. Galli bilişimci, hard diskini şehrin çöplük alanından kurtarabilmek için belediye ile birçok kez temasa geçti. Hatta Bitcoin'lerin yüzde 10'unu vermeyi bile teklif etti fakat bu çabaları sonuçsuz kaldı, çünkü çöplüğü kazma, atıkları depolama ve işleme maliyeti milyonlarca sterlini bulabilirdi ve hard diskin bulunacağının ya da bulunsa bile çalışacağının bir garantisi yoktu. Ayrıca kazı çalışmalarının çevreyi kötü etkileyeceği endişesi de vardı.

Talihsiz Howells'ın hikayesi, epeyce ilginç ve bir o kadar can sıkıcı ancak esasında Galli bilişimcinin kayıp Bitcoin'leri, bugüne kadar kaybolan ve bir daha geri getirilemeyecek olan tüm Bitcoin'lerin yanında küçük bir yüzdeyi temsil ediyor. Yani, eminim ki Howells'ın hikayesi gibi duymadığımız birçok hikaye var, çünkü veriler bunu anlatıyor.

Son araştırmalar, en az 2, en çok 5 milyon Bitcoin'in sonsuza dek kaybedildiğine işaret ediyor. Bu, 2 milyon Bitcoin'in son 5 yılda, 5 milyon Bitcoin'in ise son 3 yılda hiç hareket etmemesine dayandırılıyor. Rakamlar, bugünkü Bitcoin değeri üzerinden konuşulacak olursa en az 16 milyar, en çok 40 milyar doların bir daha geri döndürülememek üzere yok olduğunu gösteriyor.

Bu Bitcoin'ler nasıl kaybediliyor?

Bitcoin'lere olan erişim, genellikle Bitcoin'lerin saklandığı cüzdanın şifresi unutulduğunda, hatalı bir adrese gönderim yapıldığında, sahibi vefat ettiğinde ya da Howells'ın örneğindeki gibi bir durum yaşandığında kaybedilir. Esasında Bitcoin'in kendisi kaybolmaz, yalnızca sahibinin kontrolünde olan özel anahtar (private key) bilinmediğinden artık ona ulaşılamaz. Kaybedilen Bitcoin'ler, Bitcoin'in teknolojisinin değişmezlik ilkesi gereği geri alınamaz.

Bitcoin'lerin kaybedilmesi kötü bir şey mi?

Bitcoin'lerin kaybedilmesinin sahibi açısından kötü bir şey olduğuna şüphe yok fakat ekosistemin tamamı için kötü değil, hatta iyi bile olabilir. Bitcoin'lerin kaybedilmesi, Bitcoin'in arzının azalması anlamına geliyor. Pek çokları tarafından bilindiği gibi Bitcoin, en fazla 21 milyon adet üretilecek. Kaybolan Bitcoin'lerin sayısını 5 milyondan hesapladığımızda bu geriye sadece 16 milyon Bitcoin'in kalacağını gösteriyor. Yıllar ilerledikçe kaybolan Bitcoin miktarındaki artışla beraber bu sayı daha da aşağı inecek. Bu durumda daha kısıtlı bir arzdan söz edebileceğiz ve daha kısıtlı arz, talep sürdükçe bizi daha yüksek bir değere götürecek.

Bitcoin'in kimliği belirsiz yaratıcısı Satoshi Nakamoto, kayıp Bitcoin'ler hakkında yaptığı bir yorumda şöyle diyor:

"Kayıp coin'ler, diğer herkesin coin'ini sadece biraz daha değerli kılar. Bunu herkese bağış olarak düşünün."

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.