İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü 2017-2018 Eğitim Öğretim yılında güzel, farklı, faydalı bir çalışma başlattı. Sözlük Özgürlüktür Projesi isimli bu proje ilk yılını hedeflenenin çok çok üstünde bir öğretmen tarafından benimsenerek tüm sene boyunca birçok kıymetli çalışma ile sürdürüldü.
Mart ayına kadar 1000 öğretmene ulaşmayı hedefleyen çalışmada Mart ayına gelindiğinde 6 bin 200 öğretmene ulaşıldı. Milli Eğitim çevrelerinin gözlemine göre öğretmenler arasında Sözlük Özgürlüktür Projesi İstanbul’un şimdiye kadar en çok benimsenen projesi oldu. Okulların, öğretmenlerin bir projeyi bu denli benimsediği ve iştiyakla uyguladığı görülmediği ifade ediliyor. Projenin sahibi İstanbul Milli Eğitim Müdürü Ömer Faruk Yelkenci. Müdürümüz bu projeyi büyük eksikliğin gayet bilincinde olarak hayata geçirmek istediğinde sözlüklerle öğrencilerin irtibatını kuvvetlendirmeyi hedefleyen bir projenin nasıl verimli bir şekilde yürütülebileceğine dair kanaatlerimizi kendisi ile paylaştık. Süreç içinde proje koordinatörü olarak gayret ettim, ekip kurdum. Güzel, fedakar, sözlük meselesine inanan bir ekibimiz oluştu. Benim de Sözlük Özgürlüktür’ün büyümesinde, yayılmasında bir katkım olduysa ne mutlu.
Peki diyeceksiniz, neyin nesiymiş bu Sözlük Özgürlüktür? Onu biraz açayım sizlere:
Sınıfta günün kelimesi uygulaması, panoların verimli kullanılması, öğrencilerin kendi sözlüklerini oluşturması, öğrencilerin her hafta bir beyti sınıflarında arkadaşları ile birlikte ezberlemesi, beyitlerin kelimelerini çalışmaları, kütüphanede bir yazarla, ilim adamı ile sözlük sohbeti yapılması, derste müstakilen sözlük okunması ve hepsinden önemlisi bir klasik eserimizin ders kitabı olarak sene boyunca okunması.
İlkokullarda birçok oyun ve yarışma şeklinde etkinlikler düşünüldü. Sonuç, ortaya muazzam özverili öğretmenler ve öğrenciler çıktı. Sözlük Özgürlüktür çalışmalarından özellikle klasik eser dersi çalışmasını biraz açmak isterim. Bunu yapmak için Türkçe öğretmeni, edebiyat öğretmeni olması şart değil. Tek şart okumayı, kitapları seven herhangi bir öğretmenimizin aşağıda bulunan klasik kitaplarımızdan birini seçip dersine girdiği sınıflardan birinde veya hepsinde haftada bir ders saati olacak şekilde ve kitabın bitimine değin sürecek bir şekilde okuyup, okutup tahlil edip, ettirmesi. Klasik Eser Dersi dediğimiz dersi; pratikte de bilinçli bir şekilde Yunus Divanı Dersi, Safahat Dersi, Mecelle Dersi diyerek bu dersi sene boyunca öğrencileri ile işler. 1000’e yakın öğretmenimiz bu dersi yapmaya gayret etti. Sultan Murad Hanın Fatih Sultan Mehmed’e Nasihatler kitabı, İsmail Hakkı Bursevi’nin Mesnevi’nin Ruhu, Erzurumlu İbrahim Hakkı’nın İnsan-ı Kamil’i, Katip Çelebi’nin Mizanül Hakk’ı, Ahmed Cevdet Paşa’nın Mecelle’si, Fuzuli’nin Leyla vü Mecnun’u sene boyunca ders olarak işlendi. En çok rağbet gören ders Yunus Divanı Dersi ile Safahat Dersi idi.
Bunun aynı zamanda okulculuk sistemimizde kilitlenip kalmış olan ders adları, okuma kültürünü beslemeyen ders kitabı içeriği meselelerinin de çözümü olabilecek bir yaklaşım olduğunu gördük.
Ders kitapları sektörü ile kültür kitabı sektörü birbirinden fazlaca kopuk ne yazık ki. Ülkedeki kitap okuma seviyesinin düşüklüğünün en temel sebeplerinden biri de bu bence. Sahadan bir kardeşimizden duyduğuma göre Türkiye’de ders kitapları yayıncıları kültür yayıncılığına hizmet etmiyor; daha çok kendi bireysel köşk, yalı, villa kültürlerine hizmet ediyor imiş.
Biz Sözlük Özgürlüktür’e dönelim. Sadece 900 öğretmen 2 binden fazla sınıfta, haftada bir düzenli beyit ezberlediler. Ortak hafızada dolaşan birbirinden kıymetli beyitler ezberlediler.
Tüm çalışmaları anlatmam imkansız. Bir kaç tanesini yazayım: İstanbul çapında açılan Sözlük Özgürlüktür yarışmalarına 4 bin 500 öğrenci başvurdu. Bunlardan sadece 1200 tanesi öğrencilerin kendi yazdıkları tematik sözlükler. Sözlükleri görseniz bayılırsınız. Yunus Emre Divanı Dersi vesilesi ile 110 yeni beste yapıldı Hazreti Yunus’tan. Sadece 970 öğrenci kendilerine verdiğimiz beyitlerin 35’ini ezberlemek yerine 70 beyitin tamamını ezberlediler, pazartesi, salı günü yapacağımız yarışmada en iyilerini seçmeye çalışacağız ama bence çocuklarımızın hepsi harika. 70 beyit bilmek ne demek, aklınız alıyor mu?! Söylediklerimi biraz daha somut görmek için bilgisayarınızın, telefonunuzun arama sayfasına Sözlük Özgürlüktür yazmanız yeterli. Karşınıza bir birinden güzel onlarca uygulama örneği çıkacak.
Çarşamba günü ise yarışmalara katılan tüm öğrencilere hediyeleri takdim edilecek. Buradan Sözlük Özgürlüktür’e emeği geçen tüm ekip arkadaşlarıma öğretmenlerimize, yardımcım İbrahim Akçay Bey’e çocuklarımıza ve İstanbul Milli Eğitim Müdürümüze teşekkür ediyorum.