Son bir yılda üç kez seçime giden ve sonunda Başbakan Binyamin Netanyahu’nun en büyük rakibi Benny Gantz ile koalisyon kurmasıyla iç siyasi çalkantıların durulduğu İsrail, gözünü yine Filistin’den yeni parçalar koparma planlarına çevirdi. Netanyahu ile Ganz arasında zoraki kurulan koalisyon bugün göreve başlamadan önce de ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Netanyahu’nun daha önce açıkladığı Batı Şeria’daki yasadışı Yahudi yerleşimleri ve Ürdün Vadisi’nin ilhak planını görüşmek üzere İsrail’i dün ziyaret etti. Netanyahu ve Gantz ile görüşen Pompeo’nun bu salgından sonra ilk resmi yurtdışı ziyaretiydi. İsrail’de olmaktan mutlu olduğunu belirten Pompeo ilk açıklamasında “İki kritik tehditle mücadele ediyoruz: Kovid-19 ve İran. İsrail ve ABD bu zorluklara karşı yan yana duracaktır.” ifadesini kullandı.
Batı Şeria’da bulunan yasa dışı Yahudi yerleşim birimleri ile Filistin toprağı olan Ürdün Vadisi’nin “İsrail’e ilhak” planı hakkında ise “Daha yapılacak işler var ve bu konuda ilerleme kaydetmeliyiz.” demekle yetindi. Pompeo asıl gündem maddesi olan ilhak planları ile ilgili soruları böylece geçiştirse de Filistin’de tansiyon yüksek. Önceki gün İsrail güçleri Batı Şeria’daki El Halil kentinde Zeyd Fazıl Kaysiyye adlı Filistinli bir çocuğu taş attığı gerekçesiyle şehit etti. Bu olaydan bir gün önce ise Cenin kenti yakınlarında bir tutuklama operasyonu sırasında bir İsrail askeri öldürülmüştü. New York Times’ta yer alan bir habere göre Amerikalı ve İsrailli yetkililerden oluşan bir haritalama komitesi Batı Şeria’nın yüzde 30’unun İsrail’e bırakıldığı bir sınır planını çiziyorlar. Avrupa Birliği dahil ilhak planı uluslararası alanda büyük tepkiyle karşılanıyor. Böyle bir ortamda Pompeo’nun ziyareti ABD’nin ilhak planlarını desteklediğini gösterme amacı taşıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın hazırladığı ve “Yüzyılın Barışı” diye tanıttığı Ortadoğu Planı doğrultusunda öngörülen ilhak Netanyahu’nun en önemli seçim vaadiydi. Netanyahu şimdi bu vaatleri, Trump’ın başkanlık dönemi sırasında hayata geçirmeyi hedefliyor. Koalisyon sözleşmesi, Netanyahu’nun planlarını 1 Temmuz’dan itibaren parlamentoya sunabilmesini öngörüyor. İsrail medyası, öncelikle Batı Şeria’da kısmi ilhak gerçekleşeceğini ve Doğu Kudüs’ün dışında kurulan yerleşim yerlerinin İsrail topraklarına katılacağını öne sürüyor.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo İsrail’de maske taktı
FİLİSTİN'İ TASFİYE EDEN PLAN
Trump’ın Ocak ayı başında açıkladığı Ortadoğu Planı, Filistinlilere ağır şartlar altında kendi devletlerini kurma imkanı veriyor. Plan, Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim yerleri ile stratejik açıdan önemli olan Ürdün Vadisi’nin İsrail tarafından ilhak edilmesine de yeşil ışık yakıyor.
Buna göre plan, Batı Şeria topraklarının yaklaşık yüzde 30’unun İsrail’e verilmesini öngörüyor. Bunun yanı sıra İsrail ve Filistinliler arasında bölünmemiş Kudüs’ün İsrail’in başkenti olması da planda yer alıyor. Trump’ın hazırladığı haritaya göre İsrail, Filistin’in sınırlarını çevrelerken, Batı Şeria ile Gazze Şeridi arasındaki sadece bir tünel ile sağlanması planlanıyor. 1967 yılındaki Altı Gün Savaşları sırasında İsrail, Batı Şeria ile Doğu Kudüs’ü işgal etmişti. Bu bölgeleri geri isteyen ve Doğu Kudüs’ün kuracakları devletin başkenti olmasını isteyen Filistinliler, Trump’ın Ortadoğu Planı’na kesinlikle karşı çıkıyor. Plana, uluslararası toplum da tepki gösteriyor.