Varlık Fonu'na devredilen birçok şirket hissesinden sonra binlerce insan 'Varlık fonu nedir? Ne zaman kuruldu? Varlık Fonu özelleştirme demek midir?' sorularının cevabını arıyor. 5 Şubat 2017'da Bakanlar Kurulu tarafından verilen kararla bazı şirketlerin hisseleri Türkiye Varlık Fonu'na devredildi. peki, Varlık Fonu nedir, ne zaman kuruldu? Amacı ve özelleştirme idaresi ile ilgisi nedir? Tüm ayrıntılar haberimizde.
VARLIK FONU NEDİR, NE ZAMAN KURULDU? KİME BAĞLI?
Varlık fonu nedir, hisseler nasıl aktarılır? Varlık fonu nasıl çalışır? Bakanlar Kurulu kararıyla bazı şirketlerin hisseleri Türkiye Varlık Fonu'na devredildi. Hazine uhdesinde bulunan bir kısım kamu sermayeli şirketlerin hisseleri Başbakanlık tarafından Varlık Fonu'na devredildi. Peki Varlık Fonu nedir ve nasıl çalışır? İnsanların cevabını merakla beklediği soruların açıklamalarını sizler için derledik.
OLUŞAN BÜTÇE FAZLASI
Varlık fonları nedir, ne şekilde kullanılır? Ulusal Varlık Fonları, çeşitli finansal varlıklara yatırım yaparak gelirini artırmayı hedefleyen, devletin sahipliği ve yönetimi altında çalışan fonlardır. Bu fonun geliri genellikle bütçe fazlalarından oluşur. Bir ülke eğer bütçe fazlası veriyorsa bu fazlayı 4 şekilde kullanabilir: (1) Harcamalarını artırır. (2) Mevcut vergi yükünü düşürür. (3) Borçlarını erken ödemeye tabi tutabilir. (4) Bir varlık fonu kurarak bütçe fazlalarını buraya aktarır ve bu fonla ulusal ya da yabancı bazı finansal varlıkları satın alıp gelirlerini artırmaya çalışarak gelecek kuşaklara refahı aktarma yoluna gidebilir.
Bu tür fon yönetimlerinde temel hareket noktası varlıkları risk ve getiri dengesini gözeterek kazanç amaçlı kullanmaktır. Bu işlemleri, bütçe kısıtlamaları ve parlamentonun sıkı denetimi altında yürütmek kolay değildir. Varlık fonu kuruluşunun bir nedeni de bu kısıtlamalardan kurtulmaktır.
VARLIK FONUNUN AMACI NEDİR, NEREDE KURULUR?
Bazı şirket hisselerinin varlık fonuna devredilmesi sonrası binlerce insan 'Varlık fonu nedir, ne zaman kuruldu? Hangi amaçla çalışır ve özelleştirme ile ilgilisi nedir?' gibi sorular sormaya başladı. Bir varlık fonu kurulmasının genel olarak iki temel amacı vardır: (1) Ülke ekonomisinin, konjonktürel etkilerden kurtarılarak istikrarlı biçimde işlemesini sağlamak. (2) Gelecek kuşaklara refah aktarabilmek. Bu çerçeveden bakınca fonun varlıkları ve getirilerinin karşılaşacağı risklerden yüksek olması gereklidir.
Varlık fonlarının kuruluş yeri olarak iki farklı uygulama söz konusudur: (1) Varlık Fonları, Merkez Bankası nezdinde kurulabilmektedir. Merkez Bankaları, rezervlerini değerlendirirken benzer işlemler yaptıkları için belirli bir deneyime sahiptirler. Ayrıca Merkez Bankalarının bağımsız yapısı bu tür fonların yönetimini siyasal etkilerden uzak yürütebileceği izlenimi vermekte, dolayısıyla kamuoyu nezdinde güven yaratmaktadır. (2) Varlık Fonları, ayrı bir şirket ya da idare olarak kurulabilmektedir. Bu tür bir kuruluşun, kendisini kanıtlayana kadar güven sorunuyla ve eleştirilerle karşılaşması olasılığı yüksektir.
ZİRAAT, TPO, PTT, TÜRKSAT... VARLIK FONU'NA DEVREDİLDİ
Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararı ile, Ziraat Bankası, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ, TPO, PTT, Borsa İstanbul, Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme AŞ'nin sermayelerinde bulunan Hazineye ait hisselerin tamamı, Türk Telekomünikasyon AŞ'nin yüzde 6,68 oranındaki Hazine'ye ait hissesi ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Türkiye Varlık Fonu'na aktarıldı.
Türkiye Cumhuriyet Ziraat Bankası AŞ, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), Türkiye Petrolleri AO (TPAO), Posta ve Telgraf Teşkilatı AŞ (PTT), Borsa İstanbul AŞ, Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme AŞ'nin (TÜRKSAT) sermayelerinde bulunan Hazineye ait hisselerin tamamı, Türk Telekomünikasyon AŞ'nin yüzde 6,68 oranındaki Hazineye ait hissesi ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün (Çaykur) Türkiye Varlık Fonuna aktarılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu kararın uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve gerektiğinde uygulama esaslarına belirlemeye Başbakan yetkili kılındı.
Ayrıca mülkiyeti Hazineye ait Antalya, Aydın, İstanbul, Isparta, İzmir, Kayseri ve Muğla'da bulunan bazı taşınmazların tahsislerinin kaldırılarak Türkiye Varlık Fonuna devredilmesi kararlaştırıldı.
Söz konusu taşınmazlar devir ve tescil işlemleri tamamlanıncaya kadar Maliye Bakanlığı tarafından yönetilmeye devam edecek.
SAVUNMA SANAYİİ'NE AİT 3 MİLYAR LİRA DA AKTARILDI
Öte yandan Bakanlar Kurulunca Savunma Sanayii Destekleme Fonuna ait veya bu fonun tasarrufunda bulunan 3 milyar lira tutarındaki kaynağın en geç aktarım tarihini izleyen 3 ay içinde geri ödenmek kaydıyla Varlık Fonuna aktarılması kararlaştırıldı.
Söz konusu karar da bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.
Bakanlar Kurulu kararıyla Hazinenin uhdesinde bulunan bir kısım kamu sermayeli şirketler ile Özelleştirme Yüksek Kurulu kararıyla özelleştirme programında bulunan bazı şirketlere ait hisseler Türkiye Varlık Fonuna devredildi.
Bir kısım kamu sermayeli şirketler ile özelleştirme programında bulunan bazı şirketlere ait hisselerin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesine ilişkin Başbakanlık kaynakları tarafından yapılan açıklamaya göre, Bakanlar Kurulu kararıyla Hazinenin uhdesinde bulunan bir kısım kamu sermayeli şirketler ile Özelleştirme Yüksek Kurulu kararıyla özelleştirme programında bulunan bazı şirketlere ait hisseler Türkiye Varlık Fonuna devredildi.
Söz konusu şirketlerin mevcut yönetimleri ve işletme politikaları, iş planları, yatırım ve büyüme stratejilerine uygun olarak devam edeceği ifade edilirken, uluslararası finans kuruluşları da dahil olmak üzere ilgili paydaşlarla sağlanan işbirliğinin sürdürüleceği belirtildi. Türkiye Varlık Fonunun söz konusu şirketleri Bakanlar Kurulunca onaylanacak Stratejik Yatırım Planı çerçevesinde yönetecek.
DEVREDİLEN ŞİRKETLER
Yapılan açıklama göre devredilen şirketler; Ziraat Bankası, BOTAŞ, TPAO, PTT, BIST, TÜRKSAT, THY, Halkbank, Türk Telekomun Hazineye ait yüzde 6,68'lik kısmı ve Eti Maden ile Çaykur'un Genel Müdürlükleri.
THY VE HALKBANK HİSSELERİ DE VARLIK FONU'NDA
THY'nin yüzde 49.12'si ile Halbank'ın yüzde 51.11'i Türkiye Varlık Fonu'na devredildi
Türkiye Varlık Fonu'na bugün de yeni devirler oldu. THY'nin yüzde 49.12'si ile Halkbank'ın yüzde 51.11'i Varlık Fonu'na devredildi.
Dün de Bakanlar Kurulunca, bazı şirket hisseleri Türkiye Varlık Fonuna aktarılmıştı.
Türkiye Cumhuriyet Ziraat Bankası AŞ, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), Türkiye Petrolleri AO (TPAO), Posta ve Telgraf Teşkilatı AŞ (PTT), Borsa İstanbul AŞ, Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme AŞ'nin (TÜRKSAT) sermayelerinde bulunan Hazineye ait hisselerin tamamı, Türk Telekomünikasyon AŞ'nin yüzde 6,68 oranındaki Hazineye ait hissesi ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün (Çaykur) Türkiye Varlık Fonuna aktarılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
TÜRKİYE VARLIK FONU YÖNETİMİ ANONİM ŞİRKETİ KURULMUŞTU
Başbakanlığa bağlı, ana faaliyet konusu fonların kurulması ve yönetimi olan, sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için Türkiye Varlık Fonu ve bu fona bağlı alt fonları kurmak ve yönetmek üzere Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi kurulmuştu.
VARLIK FONU NE ZAMAN KURULDU?
Türkiye Varlık Fonu ve bu fona bağlı alt fonları kurmak ve yönetmek üzere Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi kurulmuştu. Ağustos 2016 yılında Anadolu Ajansı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi'nin kuruluşunu şöyle duyurmuştu:
Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, Başbakanlığa bağlı, ana faaliyet konusu fonların kurulması ve yönetimi olan, sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için Türkiye Varlık Fonu ve bu fona bağlı alt fonları kurmak ve yönetmek üzere Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi kuruldu.
Şirket, stratejik yatırım planında belirtilen hedeflerle likidite, yatırım, risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, yerli ve yabancı şirketlerin paylarının, Türkiye ve yurt dışında kurulan ihraççılara ait payların ve borçlanma araçlarının, kıymetli madenler ve emtiaya dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının fon katılma paylarının türev araçlarının, kira sertifikalarının, gayrimenkul sertifikalarının, özel tasarlanmış yabancı yatırım araçlarının ve diğer araçların alım satımını Türkiye Varlık Fonu adına gerçekleştirecek.
BAĞIMSIZ DENETÇİLER DENETLEYECEK
Şirket ve şirket tarafından kurulacak diğer şirketler, Türkiye Varlık Fonu ve kurulacak alt fonlar bağımsız denetime tabi olacak ve şirket, Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında kurumsal yönetim düzenlemelerine uyacak.
Türkiye Varlık Fonu'nun mal varlığı ile şirkete yönetilmek üzere devredilen varlık ve haklar şirketin mal varlığından ayrılacak.
KURULUŞ SERMAYESİ 50 MİLYON LİRA
Şirketin 50 milyon lira olan kuruluş sermayesi, Özelleştirme Fonu'ndan karşılanacak. Tamamı ödenmiş olan bu sermayeyi temsil eden paylar Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ait olacak ve şirketin hisse senetleri nama yazılı olacak.
Şirketin en az 5 kişiden oluşan yönetim kurulu, başkan ve üyeleri ile genel müdürü başbakan tarafından atanacak.
Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi ile bağlı şirket veya iştirakleri ile fon ve bünyesinde kurulacak alt fonları kapsayan 3 yıllık stratejik yatırım planı yönetim kurulu tarafından hazırlanacak ve Bakanlar Kurulunun onayıyla yürürlüğe girecek.
Türkiye Varlık Fonu'nun kaynakları, Özelleştirme Yüksek Kurulunca özelleştirme kapsam ve programında bulunan ve fona devrine karar verilen kuruluş ve varlıklarla Özelleştirme Fonu'ndan fona aktarılmasına karar verilen nakit fazlasından oluşacak. Gerçekleştirilen faaliyetler neticesinde elde edilen, tescile tabi olabilen diğer her türlü değer, ilgili siciline veya kütüğüne Türkiye Varlık Fonu adına tescil edilecek.
Varlık fonu nedir, ne zaman kuruldu? Varlık fonu özelleştirme demek midir? Bakanlar Kurulu kararıyla Ziraat Bankası ve PTT gibi bazı şirketlerin hisseleri Türkiye Varlık Fonu'na devredildi. Binlerce insan, 'Varlık Fonu A.Ş. ile özelleştirme idaresi arasındaki ilgi nedir?' sorusunu soruyor. Ayrıntılar ve son gelişmeler haberimizde.