Enerji Ticareti Derneği Başkanı Cem Aşık, yaptığı açıklamada, Türkiye ile Rusya arasındaki doğalgaz kontratlarının uzun vadeli olduğunu ve tahkim sürecinin Türkiye'nin enerji arz güvenliğini olumsuz yönde etkilemeyeceğini söyledi.
Türkiye'de enerji arz güvenliğinin sağlanmasında iletim ve gaz depolamada altyapı yatırımlarına odaklanılması gerektiğini ifade ederek, "Doğalgaz fiyatları petrole endeksli. Petrol fiyatlarının düşük seyretmesinden dolayı BOTAŞ şu anki satış fiyatlarıyla kar baskısı altında değil. Bundan iki sene önce özellikle petrol fiyatlarına bağlı olarak BOTAŞ'ın üzerinde büyük bir zarar yükü vardı; bu durum sürdürülebilir değildi. Bu durum değişti. Bu yüzden Türkiye'nin eli pazarlıkta sıkışık değil, en iyi indirimi almak istiyor" diye konuştu.
Aşık, BOTAŞ'ın kar baskısı olmamasından dolayı doğalgaz fiyatlarına zam beklenmediğini ifade ederek, Tahkim sürecinin sonuçlanması beklenmeden, taraflar arasındaki görüşmelerle ve siyasi irade yardımıyla indirimin alınacağını düşündüğünü vurguladı.
Sözlü anlaşılan indirim oranını, halihazırda özel tedarikçilerin imzaladığını hatırlatan Aşık, "Birkaç temel konuda ortak nokta bulununca, indirim oranında anlaşma sağlanmasını bekliyoruz. Tahkim burada pazarlık sürecinin bir parçası olabilir" ifadelerini kullandı.
"Gazprom pazarlık sürecinde kararsız"
Yıldız Teknik Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nurşin Ateşoğlu Güney de Gazprom'un pazarlık sürecinde oldukça kararsız bir tutum sergilediğini ifade etti.
Türkiye ve Rusya arasındaki uzun dönemli kontratlar ile Türkiye'nin gaz tedarikinde sorun yaşamayacağını aktaran Güney, BOTAŞ'ın pazarlık sürecinin bir parçası olarak tahkime başvurduğunu ve doğal olarak başvuru tarihini kaçırmak istemediğini anlattı.
Prof. Dr. Güney, Rusya'nın ayrıca Türkiye'nin hava sahasına girmesiyle başlayan gergin süreçten negatif etkilendiğine işaret etti. Türkiye'nin Rusya'nın en büyük ikinci gaz müşterisi konumunda bulunduğunu hatırlatan Güney, "Mevcut siyasi gerilimin de uzun süreceği garanti değil ve 2018'de de Türkiye Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) ile Azeri gazını almaya başlayacak. Bu durum ve Avrupa piyasasında Rusya'nın 'güvenilir tedarikçi' imajını sürdürebilmesinin önemi dikkate alındığında, Moskova'nın bundan sonraki süreçte mantıklı hareket etmesi gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin Rusya ile doğalgaz kontratında yer alan fiyat revizyonu maddesine bağlı olarak indirim talep etme hakkı bulunuyor. Türkiye, geçen yıl aralıktan bu yana geçerli olan bu hakla beraber Rusya'dan yüzde 10,25 oranında bir indirim sözü almış fakat bu konudaki anlaşma imzalanamamıştı. Anlaşmaya varılamaması üzerine, Türkiye anlaşmazlığı tahkime taşıma kararı aldı.
ANKARA/AA