GÜVEN ADALI / EKONOMİ SERVİSİ
Geçtiğimiz yılın şubat ayında Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) tebliği ile kaldıraç oranının 10’a düşürülmesinin yanı sıra 50 bin lira teminat kararı nedeniyle zor günler yaşayan foreks şirketlerinin bir kısmı kapanırken neredeyse tamamı da sağladığı istihdamı yüzde 80’e varan oranlarda azaltmak zorunda kaldı. Sektörün cazibesini kaybetmesi nedeniyle yurtdışında faaliyet gösteren ve merdiven altı olarak tabir edilen denetimden uzak, daha yüksek kaldıraç oranı sağlayan firmalara yönelimin artmasından endişe ediliyordu. Geçtiğimiz süre zarfında endişelerde haklılık payının olduğu görülürken yerli yatırımcı bilgilerinin de kara borsaya düştüğü anlaşıldı. Türkiye’de faaliyetlerine son veren bir foreks şirketinin tüm yatırımcı bilgilerini Kıbrıs ve Londra merkezli bir şirkete sattığı ortaya çıktı. Türkiye’deki yatırımcıları arayarak 1’e 200 kaldıraç oranı ile işlem yapmayı taahhüt eden bu şirket, minimum 500 dolarlık hesap açılışı sayesinde Türkiye’den çok daha basit şartlarını ortaya koyarak yatırımcıları cezbetmeye çalışıyor. Yatırımcıların güvenini kazanabilmek için mail yoluyla bilgilerini gönderen bu şirketin en büyük kozu ise İngiltere Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (FSA) alınan ‘Financial Conduct Authority’ kısa adıyla FCA lisansı. Fakat her ne kadar bu şirketler FCA lisansı almış olsalar da Türk yatırımcılar için büyük risk barındırıyor. Çünkü Türkiye, işleyiş güvenilirliği ile diğer ülkelerden oldukça farklı. Türkiye’de SPK’nın denetimi altında olan aracı kurumlarda işlem yapan yatırımcıların en önemli güvencesi Takasbank. Takasbank, aracı kurumlardan kaynaklı yaşanabilecek riskleri büyük oranda ortadan kaldırıyor. Yurtdışı merkezli şirketlerin ise tamamen güvensiz olduğunu söylemek çok doğru olmasa da denetim mekanizması ve hesap sorulabilirliği noktasındaki açıklıklar, Türk yatırımcılar için oldukça büyük bir risk oluşturuyor. Foreksa piyasasında işlem yaparken mutlaka aracı firmanın SPK denetimine tabi olup olmadığı ve lisansının varlığı sorgulanmalı. Ayrıca sizi bu tip türev işlemlere yönlendiren aracı kurum çalışanının da lisansı olup olmadığı mutlaka sorulamakta fayda bulunuyor.
‘BANKALAR DA SORUMLULUK ALSIN’
SPK, geçtiğimiz günlerde ‘Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’a İlişkin Tebliği’ni yayınladı. Tebliğde ‘Türkiye’de yerleşik kişilerin, kaldıraçlı işlemler ve kaldıraçlı işlemlerle aynı hükümlere tabi olduğu belirlenen türev araçları ve kaldıraçlı döviz işlemleri yalnızca Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla almaları ve satmaları serbesttir’ maddesi yer aldı. Sektör temsilcileri, özellikle bankaların da yurtdışı merkezli yapılan işlemlerin tespiti ve önlemlerinin alınması noktasında denetimlerini artırarak daha hassas olunmasını istiyor.
KALDIRAÇ DÜŞTÜ TEMİNAT GELDİ
SPK, yatırımcılardan gelen şikayetler üzerine foreks işlemlerine dair yeni bir düzenlemeye gitti. 2016 yılı başında kaldıraç oranlarını yarı yarıya düşüren SPK, 10 Şubat 2017’de Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ ile başlangıç teminatı olarak asgari 50 bin TL koşulu getirdi. Bunun yanı sıra pozisyonun ilk açıldığı sırada uygulanacak kaldıraç oranı da 10:1’e düşürüldü. Daha önce oran bu 100:1 seviyesindeydi. Düzenleme sonrasında 9 foreks firması kapanırken faaliyetlerine devam edenler de işlem hacimlerinin düşmesi nedeniyle istihdam sayılarını ciddi oranlarda azaltmak zorunda kaldı.
SPK SİTELERİ KAPATIYOR
SPK Türk vatandaşları korumak adına, düzenli olarak yurtdışında faalişet gösteren foreks firmalarının internet erişimlerini kapatırken insanları bu konuda bilinçlendirmek ve uyarmak adına buna ilişkin de bülten yayınlıyor. Fakat bu yabancı aracı kurumlar daha domain erişimleri kapatılmadan bir sonraki domaini açıyor. Bu firmaların başında da Klasfx yer alıyor. Şirket şu anda 12’nci domain adresini kullanırken bu adresin de erişime kapatılması bekleniyor.