Akaryakıt sektöründeki düzenlemelerin kâr marjları üzerindeki baskısı artarken, Fransa merkezli petrol ve gaz şirketi Total Türkiye'deki akaryakıt dağıtım faaliyetlerini satmak üzere Societe Generale'i yetkilendirdi.
Dağıtım şirketlerinin kârlarını baskılıyor
Avrupa'da akaryakıtın en pahalı olduğu ülkelerden birisi olan Türkiye'de yüzde 60'ı aşan vergi oranları ve sektördeki sert düzenlemeler dağıtım şirketlerinin kârlarını baskılıyor.
Yetki verdi
Konu hakkında bilgi sahibi bir bankacılık kaynağı, "Total, Türkiye'de akaryakıt dağıtım sektöründen çıkmak için Societe Generale'e yetki verdi. Sektörde kârlılık ciddi baskı altında, alıcı bulmaları halinde diğer yabancı şirketler de aynı yolu izleyebilir" dedi.
Kararlar kârlar üzerinde baskı oluşturdu
EPDK'nın akaryakıt dağıtım şirketleri ve bayilerinin kâr marjlarını sınırlamak üzere dönem dönem tavan fiyat uygulamasına gitmesi; bayilik sözleşmelerinin 2010 yılından itibaren beş yıl ile sınırlanması, 2011 yılından itibaren akaryakıt istasyonlarında finansal ve hizmet promosyonları dışındaki tüm promosyonların yasaklanması gelirler ve kârlar üzerinde baskı oluşturdu.
Mevcut bayilerini koruyabilmeleri
Özellikle 18 Eylül 2010 tarihinden itibaren bayilik sözleşmelerinin beş yıl ile sınırlanması ve bu sürenin bu yıl içinde dolacak olması, akaryakıt şirketlerinin mevcut bayilerini koruyabilmeleri ya da yeni bayi edinebilmeleri için yüksek tutarlarda bütçeler ayırmalarını gerektiriyor.
Sözleşmeler 5 yıl
Aynı kaynak, "Bayilik sözleşmeleri önceden 20 yılken bunun beş yıla düşmesi ve yenilemenin bu yıl yapılacak olması bütün akaryakıt şirketlerin önünde ciddi bir maliyet. Kârların bu kadar baskılandığı bir dönemde bazı şirketler bu maliyete katlanmak istemiyorlar" diye konuştu.
İlk 10 şirket yüzde 80 alıyor
EPDK verilerine göre, 80 milyar lira büyüklüğündeki akaryakıt dağıtım sektöründe 70 şirket faaliyet gösteriyor ancak ilk 10 sıradaki şirketin pazar payı yüzde 80'i aşıyor.
Avusturya merkezli OMV'nin sahibi olduğu Petrol Ofisi PTOFS.IS bu yılın ilk iki ayında 761,000 ton satış ve yüzde 25 pazar payı ile akaryakıt sektöründe lider konumda bulunuyor. OPET, yüzde 17'lik pazar payı ile ikinci sırada yer alırken, Total ise yüzde 5 pazar payı ile Shell-Turcas ve BP gibi oyuncuların ardından altıncı sırada yer alıyor.
Total Türkiye'de yaklaşık 440 istasyon ve 10,000 çalışanı ile 1992 yılından bu yana faaliyet gösteriyor.
İş yapmayı olanaksız hale getiriyor
"Pazar payı küçük, istasyon ağı geniş olmadığında marjlardaki daralma iş yapmayı olanaksız hale getiriyor" diyen bir sektör kaynağı, "Büyük oyuncular bir şekilde devam etmenin yolunu buluyor ancak Total'in pazar payı görece olarak küçük" diye konuştu.
İSTANBUL/DHA