Elon Musk'ın sosyal paylaşım sitesi Twitter'ı satın alması bazı kullanıcıları alternatif platformlara yöneltti. Bu yönelişte en kazançlı girişimlerden biri de Mastodon oldu.
Mastodon şu anda 655 bin kullanıcısını olduğunu ve bunların 230 bininin platforma son bir haftada katıldığını açıkladı.
6 yıl önce açılan sosyal paylaşım sitesi, benzeri görülmemiş bu ilginin sunucularını zorladığını belirtti.
TWITTER'A BENZİYOR AMA BİR FARKLA...
Mastodon'un arayüzü Twitter'a benziyor.
Kullanıcı hesaplarını birbirini takip ederek etkileşimi başlatıyor. Hesapların yaptığı paylaşımları yanıtlama, beğenme ve yeniden paylaşma seçenekleri bulunuyor.
Ancak arka planda Mastodon Twitter'dan oldukça farklı bir çalışma prensibine sahip.
ÜYE OLURKEN NEDEN SUNUCU SEÇİYORUZ?
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Mastodon'a kayıt olurken çok sayıda sunucudan birini seçmek gerekiyor.
Bu sunucular ülkelere, şehirlere ya da ilgilere göre sınıflandırılmış durumda.
Aslında hangi sunucuyu seçtiğiniz büyük bir fark oluşturmuyor, çünkü diğer sunuculardaki hesapları da takip edebiliyorsunuz. Ancak sunucular ortak ilgilere sahip insanları buluşturarak başlangıç aşamasında kullanıcılara bir topluluk sağlıyor.
Türkiye'den kullanıcılar için genel amaçlı bir Türkçe Mastodon sunucusu da buluyor. Bu sunucunun şu an 4 binden fazla kullanıcısı var.
GEÇİCİ SÜREYLE ÜYELİK KAYITLARI DURDURULDU
Bazı sunucular yoğun ilgi nedeniyle oldukça yavaşlamış durumda.
İngiltere'de MastodonApp.UK sunucusunu firması Superior Networks aracılığıyla yöneten Ryan Wild, son 24 saatte 6 binden fazla kişinin sosyal ağa katıldığını, bu nedenle yeni kayıt almayı durdurduğunu söylüyor.
MASTODON NASIL ÇALIŞIYOR?
Twitter'dan farklı olarak Mastodon kullanıcılara takip etmeleri için hesaplar önermiyor.
Mostodon'a katıldıklarında kullanıcıların istedikleri hesap adını seçmeleri mümkün. Ancak kullanıcı adları sunucu isimleriyle birlikte veriliyor.
Farklı sunuculardaki kullanıcıları ararken sunucu uzantılı kullanıcı adlarının sorgulanması gerekiyor.
Ancak aynı sunucudakiler sadece isimleri sorgulayarak birbirlerini bulabiliyor.
Mastodon'da hashtagleri aramak da mümkün.
MASTODON KİME AİT?
Mastodon'un bir sahibi ya da bağlı olduğu bir şirketi yok.
Farklı kişiler ya da organizasyonlar tarafından oluşturulan tüm bu sunucuların birbirine bağlanmasıyla kolektif bir ağ oluşturuluyor.
Buna 'dağıtık ağ' deniyor ve dağıtık platformların en sevilen özelliklerinin başında tek bir oluşumun kontrolünde olmaması, satın alınamaması ve satılamaması geliyor.
Ancak bunun dezavantajı, bunun yerine sunucunuzu çalıştıran kişi veya kuruluşların kontrolüne bağımlı olmaları. Yani bu kişi ya da kurumlar, kontrol etikleri sunucuyu bırakmaya karar verirlerse hesabınızı kaybediyorsunuz.
Mastodon, sunucu sahiplerinden, sunucuyu kapatmaya karar vermeleri durumunda kullanıcılarına üç ay önceden haber vermelerini istiyor.
Twitter'ın ilk kurucusu Jack Dorsey, BlueSky adlı yeni bir ağ üzerinde çalışıyor. Dorsey, bu ağın dağıtık olmasını istediğini belirtmişti.
MASTODON'DAKİ İÇERİKLER NASIL DENETLENİYOR?
Mastodon'un tüm sunucuların kendi denetim kuralları var. Yani bazı sunucularda hiçbir kural yok.
Bazı sunucular, bot'larla (sanal robotlarla) dolu veya yüksek miktarda nefret söylemi içeren diğer sunuculara bağlanmamayı tercih ediyor.
Bu durumda engelledikleri sunuculardaki kişiler bu sunucuları göremiyor.
Gönderilerin sunucu sahiplerine bildirilmesi de mümkün.
Nefret söylemi veya illegal içerikleri sunucu sahipleri tarafından silinebiliyor ancak bu durumda içerikler farklı sunucularda dolaşmaya devam edebiliyor.
Eğer platform büyümeye devam ederse bu, büyük bir sorun olacak.
Halihazırda insanların nefret söylemlerinin hedefi haline geldiklerine dair haberler var.
MASTODON'DA REKLAM VAR MI?
Sosyal paylaşım sitesi Mastodon'da reklam yok fakat şirketinizi veya ürününüzü tanıtan bir gönderi yazmanızın önünde bir engel de yok.
Mastodon ayrıca gönderilerin nasıl görüntüleneceği konusunda Twitter ve diğer sosyal ağlar gibi kürasyona başvurmuyor.
Platformda genellikle takipçilerinizin ne paylaştığını paylaşımların yapıldığı sırayla görürsünüz.
MASTODON ÜCRETSİZ Mİ?
Mastodon platformunun ücretli olup olmaması, hangi sunucudan bağlandığınıza göre değişiyor. Platform sunuculara para ödemediği için bazıları kullanıcılarının bağış yapmasını istiyor ancak bu yaygın bir uygulama değil.