Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun (TRT) İstanbul Ulus'taki merkez binası ve Harbiye'deki İstanbul Radyosu binası deprem güçlendirme çalışması nedeniyle boşaltılıyor. Konuya ilişkin bir açıklama yapan Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu'na (KESK) bağlı Haber-SEN, "Deprem gerçeğiyle yaşanan bir şehirde bunun anlaşılabilir bir gerekçe olduğunun farkındayız" derken süreçle ilgili endişeleri kamuoyuyla paylaştı.
HARBİYE RADYOEVİ BİNASI CUMHURBAŞKANLIĞI'NA MI DEVREDİLECEK?
İstanbul Televizyonu'nun 1971, Radyoevi binasının ise 1945 yılında kamu yayıncılığı yapmak üzere tasarlanmış binalar olduğu belirtilen açıklamada, "Radyoevi binası İstanbul'un anıt yapılarından biridir. Bu binalarda yapılacak güçlendirme büyük bir özen ve planlama ile yapılmalı; süreç şeffaf bir şekilde yürütülmeli ve güçlendirme sonrası kesinlikle asıl işlevlerine dönmelidir. Oysa süreç pek çok soruyu beraberinde getiriyor. Üstelik her on yılda bir Radyo Binası'na göz dikildiği de düşünülecek olursa kaygımızın büyüklüğü daha net olarak anlaşılacaktır" denildi.
HABER-SEN RADYOEVİ'NDE BASIN AÇIKLAMASI YAPACAK
Radyo binasının 2000 yılında otel, 2012 yılında ise Birleşmiş Milletler'e verilmeye çalışıldığı hatırlatılan açıklamada, "Şimdi de İletişim Başkanlığı'na verileceği söylentisi var. KESK Haber-SEN bu son sürecin başından itibaren TRT Genel Müdürlüğü'nden taşınma ile ilgili bilgi talep etmiş ama hiçbir sorusuna cevap alamamıştır" ifadeleri kullanılarak şu sorulara yanıt istendi:
* TRT Genel Müdürlüğü'nün acilen çalışanlarına ve sizlere vermesi gereken cevaplar vardır. TRT'nin binaları hangi tarihte hangi deprem testine tabi tutulmuştur? Binalardaki risk nedir?
* Raporlar hangi kurumdan alınmıştır?
* Güçlendirme ve tadilat süreci nasıl yürütülecek, ne zaman tamamlanacaktır?
* Tadilat süresince taşınılacak Ayazağa'daki Digiturk'e ait bina hangi koşullarla kiralanmıştır?
* Bu binanın depreme dayanıklılık raporu var mıdır? Dere yatağındaki bu yapı sel riskine karşı test edilmiş midir?
* Pandemi koşullarına uygun mudur?
* Niçin Tadilat süreci iki binada aynı anda başlamıştır?
* Cevaplanması gereken en önemli soru güçlendirme sonrası geri dönülecek midir?
KESK Haber-SEN İstanbul şubelerinin 23 Aralık 2020 Çarşamba günü saat 12.30'da TRT Harbiye Radyoevi önünde, konuyla ilgili bir basın açıklaması gerçekleştireceği duyuruldu.
TRT İSTANBUL RADYOSU'NUN TARİHÇESİ
İlk yayınına İstanbul Radyosu adıyla, 6 Mayıs 1927'de, Sirkeci'deki Büyük Postane binasının bodrum katında başladı.
Henüz kimsede radyo alıcısı bulunmadığından, Postane binasının kapısının üzerine yerleştirilen hoparlör yardımıyla her akşam yayın yapılmaya başlandı. Amaç, halkın radyo yayınlarını dinleyip tanıması, kendi çevrelerine anlatarak radyo kavramının yayılmasını sağlamaktı.
Türkiye İş Bankası ve Anadolu Ajansı'nın 150 bin liralık sermayenin yüzde 70'ine sahip olması kaydıyla; Gümüşhane Milletvekili Cemal Hüsnü Taray, Falih Rıfkı Atay ve Sedat Nuri Bey tarafından 8 Eylül 1927 tarihinde 'Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketi' kuruldu.
İLK YAYIN TÜRKÇE EZANLA BAŞLADI
İstanbul Radyosu'nun ilk naklen yayını, 3 Şubat 1932'de Atatürk'ün isteği ile Ayasofya Camii'nden Kadir Gecesi okunan Türkçe ezanla başlamış ve mevlitle devam etti.
İlk yayınlar akşam saatleri yapıldı ve 5 saatle sınırlıydı.
Elektrik vs. giderlerin, halktan alınan yıllık 10 liralık aidatla karşılanamaması üzerine şirket zarara girdi. Hükümet'in hatırı sayılır bir mali yardım yapmasına rağmen zararın devam etmesiyle birlikte, 1936 yılında biten sözleşmesinin de Hükûmet tarafından yenilenmeyince şirket, 13 Haziran 1937'de yapılan Genel Kurul'da kendini tasfiye etmeye karar verdi.
HARBİYE'DEKİ BİNA 1949'DA HİZMETE GİRDİ
İstanbul Radyosu; 8 Eylül 1936 tarihinde bir devlet kurumu olan PTT'ye devredildi. Ekim 1938'de yayınına ara veren İstanbul Radyosu'nun, stüdyo ihtiyacını karşılamak için 1945'te İstanbul Radyoevi binasının temeli atılarak inşasına başlandı. İnşası tamamlanan Harbiye'deki bina, 19 Kasım 1949 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün açış konuşmasıyla hizmete girdi ve İstanbul Radyosu yayın hayatına tekrar başladı.
Radyo yayıncılığı; fiilen 1990'a, anayasal olarak 1993'e kadar devlet eliyle yürütüldü.
1961 Anayasası'nın tanıdığı imkanla, 1 Mayıs 1964 tarihinde Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) kuruldu ve diğer radyo yayınları gibi İstanbul Radyosu da TRT şemsiyesi altına girdi. 1993 yılındaki anayasa değişikliği ve 1994 yılında çıkarılan kanunla devlet tekeli kalktı ve özel yayıncılık devreye girdi.
İSTANBUL RADYOSU'NDA İLK RADYO YAYINI
Türkiye'de ilk radyo yayın denemeleri 1921 yılında İstanbul'da başladı ve halka açık ilk radyo deneme yayını 19 Mart 1923 tarihinde Öğretmen Okulu'nun bodrumunda, davetliler ve basın huzurunda 'Telsiz Telefon Tecrübeleri' adı altında gerçekleştirildi. Bu ilk yayın, İstanbul Üniversitesi'nde toplanan halk tarafından heyecanla dinlendi.
Cumhuriyetin ilanından iki yıl sonra, 1925'te 'Telsiz Tesisi Hakkında Kanun' yasası çıkarılarak, ülke genelinde bir telsiz şebekesi kurulması öngörüldü ve uluslararası açılan ihaleyi kazanan bir Fransız şirketi tarafından İstanbul ve Ankara'da telsiz telgraf vericileri yapımına başlandı. Bu tesisin 1927 yılında hizmete girmesiyle New York, Londra, Berlin, Viyana, Moskova ve Tahran'la bağlantı kuruldu. Daha sonra bu vericilere telsiz telefon yayını yapabilecek gerekli donanımların ilavesiyle radyo yayınları gerçekleştirildi.
RADYOEVİ GÜNÜMÜZDE FAALİYETLERİNİ SÜRDÜRÜYOR
TRT İstanbul Radyosunda halen çeşitli bant ve canlı yayın programları yapılmaktadır. Mesut Cemil Stüdyosunda halka açık olarak düzenlenen ve aynı zamanda televizyon çekimi veya radyo bant kaydı olarak hazırlanan programlar bulunmaktadır. Bunlardan bazıları: Radyo Sanatçıları Konseri, Tasavvuf Müziği Konseri, Akşamın Neşesi, Beraber ve Solo Şarkılar, Şarkılar ve Oyun Havaları vs.
İstanbul Radyosunda aynı zamanda Mesut Cemil Stüdyosu yenilenmiş ve televizyon çekimleri için uygun hale getirilmiştir. Bu yenilik Ankara Radyosu Büyük Stüdyosu içinde uygulanmıştır.