Başkent Şam'ın kuzeybatısında 6 ayı aşkın süredir rejim ve Hizbullah milislerinin kuşatması altındaki Madaya beldesinde yaşanan açlık krizi uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Hizbullah'ın mayınla çevrelediği beldede 23'ü geçen ay olmak üzere, yaklaşık 70 kişi gıda yetersizliğinden açlıktan hayatını kaybetti. 40 bin kişinin yaşadığı, temel gıda malzemesinin sokulması ve beldeden dışarı çıkılmasının engellendiği beldeye, ilk kez dün Birleşmiş Milletler (BM) tarafından gönderilen 4 kamyon insani yardım malzemesinin girmesine izin verildi. Yardımların belde sakinlerinin ihtiyaçlarını ne ölçüde karşıladığı ve sürüp sürmeyeceği ise henüz belirsiz. Ancak Madaya tek değil, kuşatma altında kırılan 13 bölgeden sadece biri.
Zebadani ablukada
Suriye'de sivillerin ablukada tutulduğu bölgelerden Lübnan sınırı yakınındaki Zebadani, geçen yıl boyunca rejim ve muhalifler arasında en şiddetli çatışmaların yaşandığı bölgelerden biriydi.
Temmuz ayında Zebadani ve buradaki nüfusun akın ettiği 10 kilometre mesafedeki Madaya beldesi, Esed rejimi ve Hizbullah milisler tarafından kuşatma altına alındı. Muhaliflerin İdlib'in güneyinde Şii nüfusun yaşadığı Fua ve Kafraya'ya yoğun saldırıları sonucu BM gözetiminde yapılan anlaşmalar neticesinde bölgeye yardımların girişine kısmen izin verildi.
400 kişinin durumu kritik
Dün BM Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Durumlar Koordinatörü Stephen O'Brien, beldede kritik durumdaki 400 kişinin tıbbi müdahale ihtiyacı nedeniyle kentten tahliye edilmesi gerektiğini söyledi. ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Samantha Power da yaptığı yazılı açıklamada, Madaya'ya bugün ulaştırılan yardımın ihtiyacın çok altında olduğunu belirterek, 400 kişinin de ölümün eşiğinde olduğunu ve tedavi için tahliyelerinin gerektiğini vurguladı.
Suriye'de halihazırda 13 bölge daha Madaya ile aynı kaderi yaşıyor. Rejim güçleri ve Hizbullah milislerinin ablukası Şam çevresinde yoğunlaşıyor.
Cayrud, Ruhaybah
Şam'ın doğusundaki dağlık Kalamun bölgesinin doğusunda yer alan Cayrud ve Ruhaybah beldeleri, rejimin yanı sıra DAEŞ'in de yoğun saldırılarına sahne olan bölgelerden. Muhaliflerin Şam-Humus yolunda ellerinde olan kavşak noktalardan olan iki kent, Nisan 2013'ten bu yana rejim kuşatması altında. Bölgedeki muhalif komutanlardan Ebu Cemal, AA muhabirine iki beldede de ölümlerin yüzde 85’inin rejim ve DAEŞ saldırılarından kaynaklandığını söyledi.
Kalamun'daki Dumayr bölgesi de rejimin kuşatması altında. Bunun yanında bölgede DAEŞ ile muhalif Ecnad’uş Şam, Ceyş’ül İslam, Nusra Cephesi, Ahrar’uş Şam grupları arasında çatışmalar yaşanıyor.
Doğu Guta, el Tal
Şam'ın doğusundaki Doğu Guta bölgesi, Aralık 2012’den bu yana kuşatma altında. Bölgeye rejim ablukası nedeniyle insani yardım ulaştırmak Suriye’nin diğer bölgelerine göre daha zor. Bölgeye düzenli elektrik ve su da verilemiyor.
Duma Yerel Koordinasyon Komitesi’nin kayıtlarına göre Doğu Guta’nın sadece Duma bölgesinde 2015 yılında bin 601 kişi hayatını kaybetti. Bunların yüzde 42’si hava saldırılarından, kalanı ise gıda yetersizliğinden hayatını kaybetti.
Esed rejimi, 2013'te 20 Ağustos'u 21'ine bağlayan gece, Başkent'in doğusundaki Guta bölgesine sarin gazıyla saldırmıştı. Saldırıya uykuda, savunmasız şekilde yakalananlardan en az bin 300'ü hayatını kaybetmiş, 3 bin 600 kişi de zehirlenmişti.
Şam'ın kuzeyinde Doğu Guta bölgesinin batısındaki El Tal bölgesi ise Haziran 2015 tarihinden bu yana askeri ve insani olarak kuşatma altında.
Yermük Kampı, Darayya, Mudamiya, Kanakir
Şam’ın güneydoğusunda Filistinli mültecilerin yaşadığı Yermük kampı Aralık 2012’den bu yana rejimin kuşatması altında. Güneyden de DAEŞ'in kuşattığı kampın sakinlerinin bir kısmı Hatay'ın Reyhanlı ilçesine, diğer kısmı da Hama, İdlib, Halep'teki kamplara yerleşti. Son iki yıldır kamp sakinlerinden 3 bin 500’üne ise temiz su, gıda ve tıbbi malzeme ulaştırılamadı. Çatışmaların başından bu yana Yermük Kampında binin üzerinde sivil hayatını kaybetti.
Şam'ın güney semti Darayya ise 2012 yılının sonundan bu yana rejimin ablukası altında bulunuyor. Temmuz 2015'te bin gününü dolduran ablukada bugüne kadar rejim saldırılarından dolayı 2 bin 200 kişinin hayatını kaybetti. Yerel kaynaklar, bölgeye bin civarında varil bombası atıldığını belirtiyor.
Darayya'nın batısındaki Mudamiya semtinde yaşayan 40 bin sivil, 15 gündür tam kuşatma altında. Semte hiçbir şekilde gıda girişine izin verilmiyor. Mudamiya sakinleri, gıda ve süt yetersizliğinden çocuk ölümleri başladığı bildiriliyor.
Kanakir, Şam’ın güney kırsalında Kuneytra bölgesi ile Deraa arasında bulunuyor ve Mart 2015'ten beri kuşatma altında.
Humus'ta Hola, Telbise, Rastan, Vaer
Humus'un merkez semtlerinden Vaer'in bazı bölümlerinin halen rejim kuşatmasında olduğunu ifade ediliyor.
Mayıs 2011’den 2015'e kadar süren Humus kuşatması, bölgenin Esed rejimine teslim edilmesiyle BM öncülüğünde sona erdirilmişti. Kuşatma sırasında yaklaşık 150 kişi beslenme yetersizliği ve tıbbi malzeme eksikliği nedeni ile hayatını kaybetmişti. Mayıs ayında muhaliflerin bölgeyi boşaltması ve teslim etmeleri şartıyla Esed rejimi BM gözetiminde insani yardım girişine izin vermişti. Humus Koordinasyon Merkezi'nden alınan bilgiye göre, Vaer'in bazı bölümlerinde kuşatma devam ediyor.
Humus'un kuzey kırsalındaki Hola, Telbise ve Rastan bölgeleri de 3 yıldır kuşatma altında. Birkaç ayda bir kaçak yollarla yardımın girdiği bölge, son 1 haftadır tam abluka altında.
ANKARA/AA