İsviçre'nin Cenevre kentinde süren Suriye konulu 4. tur görüşmelerde, Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Kahire ve Moskova yönetimlerine yakınlığıyla bilinen gruplarla görüştü. Suriye'deki muhalefetin sözcülerinden Yahya el-Aridi, söz konusu grupların Beşşar Esed rejiminde sembolik değişiklikler yapma isteklerinin kabul edilemez olduğunu söyledi.
Rusya ve İran, Esedsiz geçiş sürecini rafa kaldırmak için bazı muhalif grupların desteği ile geçici hükümet kurulmasını savunuyor. Mistura'nın temaslarının bu adıma yönelik olduğu belirtiliyor.
Mistura, görüşmelerin 4. gününde, Kahire ve Moskova yönetimlerine yakınlığıyla bilinen ve kendilerini "muhalif" olarak adlandıran grupların temsilcileriyle bir araya geldi.
TSİ 18:30'de Kahire grubu temsilcisi Cihad Makdisi ile görüşen Mistura, TSİ 20:30'da Moskova grubu temsilcisi Hamza Münzir'le bir araya geldi.
MUHALEFET TEPKİLİ
Görüşmeler sırasında AA muhabirine açıklama yapan muhalefetin sözcülerinden Aridi, şunları kaydetti:
"(Moskova ve Kahire grupları) Muhalefetin parçası olmak istemiyorlar. Ayrı temsil edilmek istiyorlar. Bu bölünme, çok kötü niyet taşıyor. Gruplardan ziyade, onlardan istifade etmek isteyenlerin, siyasi sürece engel olma niyetlerini taşıyor. Hedefimizi negatif etkiliyor. Söylemleri rejime yakın. Rejimi rehabilite etmek, revize etmek, dönüştürmek istiyorlarsa, biz onu istemiyoruz. Bu dönüştürme meselesi değildir. Bu Cenevre 1 Bildirisi uyarınca siyasi geçişi sağlama meselesidir."
Muhaliflerin oluşturduğu Müzakere Yüksek Komitesi (MYK), 15-16 Şubat'ta Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'ta bir araya gelerek, Cenevre 4'e katılacak isimleri belirlemişti.
Söz konusu gruplar, muhalefet içerisindeki temsilci sayılarını artırmak ve ayrı birer oluşum olarak yer almayı talep ederken, muhalifler ise bunu bir "sulandırma" girişimi olarak görüyor ve sadece makul şartlarda müzakere heyetine katılmalarına izin veriyor.
Sözde muhalif gruplar, son üç yıl içinde Mısır ve Rusya yönetimlerinin desteğiyle, Kahire ve Moskova'da bir dizi toplantı düzenledi.
Toplantılarda siyasi geçişe ilişkin tutumlarını ortaya koyan gruplar, Esed yönetiminde yapılacak küçük değişikliklerle geçiş yönetimi oluşturmayı istiyor.
Söz konusu grupların muhaliflerden bir diğer farkı da sahada karşılıklarının olmaması.
Askeri muhaliflerle bağlantısı olmayan gruplar, çoğunlukla eski siyasetçiler, sanatçılar ve aşiret liderlerinden oluşuyor.
3 KONUYU EŞ ZAMANLI GÖRÜŞME TEKLİFİ
Cenevre 4 görüşmeleri, 23 Şubat'ta BM Temsilcisi Mistura'nın taraflarla ayrı ayrı görüşmeleriyle başlamıştı.
Mistura, taraflara görüşmelerin gündemine ilişkin bir belge sunarak, BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararının öngördüğü geçiş yönetimi, anayasanın hazırlanması ve adil seçimlerin düzenlenmesi konularının eş zamanlı görüşülmesini önermişti.
Rejim ve muhalefet, Mistura'nın teklifini değerlendirmek üzere zaman istemişti.
BM temsilcisinin yarın muhaliflerle görüşmesi bekleniyor. Ancak BM ofisi bu programı henüz teyit etmedi.
MUHALEFET TEKLİFİ REDDEDECEK
Muhaliflerin değerlendirme toplantılarında, 3 konuyu eş zamanlı ele almaya karşı çıkan görüşün ağırlık kazandığı öğrenildi.
Söz konusu görüş, üç konunun eş zamanlı tartışılmasının geçiş yönetimine bırakılmış yetkilere zarar vereceği gerekçesine dayanıyor.
AA'nın ulaştığı Mistura'nın, taraflara sunduğu belgede, BMGK'nın 2254 sayılı kararındaki siyasi geçiş sürecine farklı bir yaklaşım getirmek istediği görülmüştü.
Esasen söz konusu karara göre, muhalefet ve rejim heyetlerinin müzakereleri 6 ay içinde sonuçlandırması, yeni yönetimin de 12 aylık dönemde bir anayasa hazırlayıp ülkeyi adil seçime götürmesi gerekiyor.
CENEVRE / AA