Rezervlerin akıbetine ilişkin açıklamalar siyasetçilerden geldi. Son olarak AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli’nin ifadeleri izah yerine yeni soru işaretleri doğurdu.
Kamuoyunun kilitlendiği konuda son olarak Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu açıklama yapmaya çalıştı.
Ayrıcalıklı döviz işlemi yapılmadığını söylemekle yetinen Kavcıoğlu’nun “Ortada kaybolmuş bir varlıktan bahsetmek mümkün değil” sözleri yeni soru işaretleri doğurdu.
‘BAŞKAN ‘BİZE DEĞİL YAPTIRANLARA SORUN’ DİYOR’
Muhalefetin ‘128 milyar nerede?’ sorusunun asıl muhatabı olan dönemin bürokratları sessizliğini korurken hükümetin afişlerin peşine düşmesi tepki çekti.
Ekonomistler de Kavcıoğlu’nun üstü kapalı ifadelerine işaret etti. Prof. Dr. Yalçın Karatepe “MB Başkanı net olarak açıklamamış.
Sözleri ‘Niye bize soruyorsunuz. Yaptıranlara sorun’ şeklinde yorumlanabilir” dedi. Uğur Gürses ise “Kimin sattığını söylemiyor. MB dövizini kime vermiş?” sorusunu yöneltti.
MERKEZ BANKASI DA TATMİN ETMEDİ
Muhalefetin ‘128 milyar dolar nerede?’ sorusuna hükümetten arka arkaya açıklamalar geliyor. AA’ya röportaj veren Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu “Bilanço varlık yükümlülük denkliği açısından bakıldığında, ortada kaybolmuş bir varlıktan bahsetmek mümkün değildir” dedi.
Ekonomistler de açıklamadan “Bize dolar satın dediler biz de ‘arka kapıdan’ sattık” anlamını çıkardık diyerek “Bir de kimin sattığını da söylemiyor” yorumunu yaptı.
Uzun bir süredir Türkiye’nin gündeminde geniş bir yer tutan Merkez Bankası’nın harcanan rezervleri hakkında Hükümet kanadından arka arkaya açıklamalar geliyor. Önceki gün Ekonomi İşleri Başkanı Nurettin Canikli, 2019-2020 yıllarında 128 değil 160 milyar doların satıldığını paylaşmıştı.
Canikli “Bir doların dahi nereye satıldığı bellidir. Merkez Bankasının doğrudan veya dolaylı olarak sattığı dövizi piyasadan satın alanların kimlikleri ve ne kadar döviz aldıkları devletin kayıtlarında yer almaktadır” dedi.
128 milyar dolar nerede? Sorusuna bir cevap da yeni Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavucıoğlu’ndan geldi. Açıklama ne muhalefeti ne de vatandaşı tatmin etmezken, dönemin aktörleri de hâlâ suskunluğunu koruyor. Kavcıoğlu, 128 milyar dolar tutarındaki rezervin akıbetine ilişkin iddialara yanıt vererek, döviz alım-satımlarının koordinasyon içerisinde yapılabilmesi için Şubat 2017’de Hazine Müsteşarlığı ile protokol imzaladıklarını bildirdi.
Kavcıoğlu “Protokolle sağlıksız fiyat oluşumunun engellenmesine, döviz piyasalarındaki arz-talep dengesine ve likidite tesisine katkıda bulunuldu. Söz konusu döviz işlemleri, işlem platformları üzerinden o günkü piyasa koşulları ve fiyatları çerçevesinde gerçekleştirilmiştir” ifadelerini kullandı.
Kavcıoğlu “Herhangi bir kesime, banka veya firmaya ayrıcalıklı döviz işlemi gerçekleştirilmesi söz konusu değildir” diyerek “Anılan platformlarda piyasa dinamiklerinden bağımsız, piyasa dışı fiyatlardan belirli taraflar seçilerek işlem yapılması mümkün değildir” açıklamasını yaptı.
TCMB Başkanı Kavcıoğlu “Bilanço varlık yükümlülük denkliği açısından bakıldığında, ortada kaybolmuş bir varlıktan bahsetmek mümkün değildir” derken “TCMB, görev ve sorumluluk alanlarındaki bilgi ve verileri uluslararası standartlar dahilinde son derece şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşmaktadır” dedi.
Kavcıoğlu’nun 128 milyar dolar üzerine AA’ya verdiği röportaj sonrasında ekonomistler de yorumlarda bulundu. Analist Prof. Dr. Yalçın Karatepe “Merkez Bankası Başkanı’nın 128 milyar dolar hakkındaki açıklamasından ben “mutmain” olmadım. Ya siz? Merkez Bankası Başkanı 128 milyar dolar hakkında konuşmuş ama konuyu net olarak açıklamamış.
Söylediğinin anlamı şu: bize dolar satın dediler biz de ‘arka kapıdan’ sattık. Bu açıklama şöyle de yorumlanabilir: Niye bize sorup duruyorsunuz, bizler emir kuluyuz. Bize bunu yaptıranlara sorun” paylaşımında bulundu.
‘SATILDI DENİLMİYOR İŞLEM DENİYOR’
Ekonomist Uğur Gürses Merkez Bankası Başkanı’nın açıklamalarına Twitter’dan tepki gösterdi. Gürses, paylaşımında şunları kaydetti: “Açıklama, dövizin satıldığını söylemiyor hala ‘işlem’ diyor. Bir de kimin sattığını da söylemiyor... Merkez Bankası dövizini kime vermiş? Arz-talep dengesizliği varsa ‘arka kapıdan’ giderilmez bu. Döviz satış ihalesi en güzel yoludur. ‘Arka kapı’ya kadar yapılıyordu da.”
‘FİNANSAL BİR SKANDAL’
İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Erhan Usta: “Merkez Bankası Başkanı değişikliği neden yapıldı? Başkan değişikliğinin temelinde ekonomik konuların olmadığı, yüksek faizin olmadığı başka bir şey olduğu hususu ortaya çıkıyor. Bu başka şey de önceki başkan 128 Milyar dolara ne olduğu konusunu araştırmaya başladığı için görevden uzaklaştırılmıştır.
Nurettin Canikli 20 tweet yazmış fakat bu sorunun cevabı o 20 tweette yok. Bizim sorumuz temelde 128 milyar dolarlık rezerv erimesi nasıl gerçekleşmiştir? Merkez Bankasının hangi yöntemlerle para verdiği bellidir. Bu araçların hiçbirini kullanmadan bakıyorsunuz Merkez Bankasının kasasındaki para azalmış. Merkez Bankasından hala herhangi bir açıklama yok.
Bu mesele gayri hukukidir. İleri merkez bankalarının uygulamalarına aykırıdır, bu finansal bir skandaldır, finansal bir soygundur. Bu paranın piyasaya aktarılış tarzı hiçbir şekilde hukuki değildir.”
ARAŞTIRMASINI İSTEDİ GÖREVDEN ALINDI
CHP Sözcüsü Faik Öztrak “AK Parti Grup Başkanvekilleri de cehalette yarışa girdi. Biri çıkmış, 1 doları, 1 TL sanmış, ‘128 milyar TL nerede’ diye soranlara, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yani işçi ve işverenin parasından dağıtılan 51 milyar lirayı göstermiş.
Cehaleti ortaya çıkınca da attığı tweeti de silmek zorunda kalmış. Bir diğeri de işi gücü bırakmış komplo teorilerine sardırmış. İşin içine IMF sosu katmaya kalkmış. Faizlerin yüzde 19’da sabit tutulması Naci beyin 2 puan faiz artırdığı için görevden alınmadığını gösterdi.
Demek ki Merkez Bankası kasasından buharlaşan 128 milyar doları araştırın dediği için görevden alınmıştır, bu ortaya çıkmıştır. 128 milyar dolar buhar olup gitmiş, bunun hesabını sorunca ana muhalefet partisi binalarına vinçlerle, kirpilerle saldırıyorlar, bununla güven nasıl sağlanacak? Nerede demokrasi hukuk devleti?” diye konuştu.