VAR sistemi yani uzun ismi ile Video Assistant Referee diğer hakemlerin de maçı takip ederek herhangi bir yanlışlık olmasının önüne geçilmektedir. VAR hakemlerinden birisi olan Alper Ulusoy maçı takip ettikleri bu sistem hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Basın meNsupları TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi ve Merkez Hakem Kurulu (MHK) Başkanı Murat Ilgaz'ın da katılımı ile birlikte VAR Sistemi Merkezi gezisi yaptı ve hakemlere merak edilen soruları sordu.
KIRMIZI VE YEŞİL BUTON
Sistem hakkında merak edilenleri cevaplayan Ulusoy kırmızı ve yeşil butonlarla ilgili "Kırmızı buton hakemle iletişime geçtiğimiz buton. Kımızı butona bastığınız zaman hakemle iletişim açık hale geliyor ve konuşabiliyoruz. Basmadığınız zaman hakem burada konuştuklarımızı duymuyor. Yeşil buton ise işaretleme yaptığımız buton. Bu nasıl oluyor? Maç devam ederken potansiyel ofsayt, faul veya top içeride mi dışarıda mi gibi konularda video üzerinde işaretleme yapıyoruz. Operatörümüze bir bilgi gidiyor. Maç içinde yüzlerce kez bu butonu kullanıyoruz ve operatörümüzden bu konuda destek alıyoruz." şeklinde bir açıklama yaptı. Merak edilenler ise butonlar ile bitmedi. Sorulara yanıt vermeye devam eden Ulusoy maçlarda karar vermelerinin stresi ile ilgili sorulan soruya ise; "Daha önce hakemlik yaptık, yardımcı hakemlik yaptık, üst düzey hakemlik yaptık ve bundan sonra gelip burada görev yapıyoruz. O yüzden maçtaki baskı, stres nasıl kaldırılabiliyorsa, burada geldiğimiz zaman da bunu kaldırabilecek düzeyde olmamız lazım." diyerek yanıt verdi.
OFSAYT ÇİZGİSİ
Örnek bir video üzerinden ofsayt çizgisini de anlatan Ulusoy, "Topun temas ettiği hangi oyuncunun hangi uzvundan çizgi alınması gerektiğini operatör arkadaşımıza iletiyoruz. Operatör de yazılımla birlikte bunu ekranlara getiriyor." diyerek ofsayt çizgisinin nasıl belirlendiğini ifade etti. Bu bağlamda hakemlere " hangi görüntüyü istiyorsunuz?" diye soruluyor ve hakemlerde istedikleri görüntüyü belirtiyor. Ardından ise yine operatör onaylamaları için " bu görüntüyü onaylıyor musunuz'' diye soruyor. Yani hakemler onaylamadan görüntü işleme alınmıyor.
VAR SİSTEMİNİN İNCELEME ALANLARI
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) VAR sistemi ile ilgili bir broşür yayınladı. yayınlanan broşürde ise VAR sisteminin inceleme alanına giren olaylar da belirtildi. Bu olaylar ise;
-Goller: Golden önce golün geçersiz olması için bir ihlalin olup olmadığını bildirmek.
-Penaltı/ Penaltı değil kararları : Verilen veya verilmeyen bir penaltı kararında açık bir hata olup olmadığını bildirmek.
-Yanlış oyuncuya kart verilmesi: Hakemin ihlal yapan takımdan yanlış oyuncuya ihtar veya ihraç vermesi durumunu veya hangi oyuncunun cezalandırılması gerektiğini bildirmek.
-Direkt kırmızı kartlar: (2. ihtarlar hariç) Verilen veya verilmeyen bir ihraç kararında açık bir hata olup olmadığını bildirmek
VAR HAKEMİ OLARAK KAÇ KİŞİ GÖREV ALIR?
VAR hakemleri maç esnasında iki kişi olarak görev alıyorlar. Maç boyuncu ana hakem iletişimlerini kesmeyerek maçı takip ediyor ve gerekli gördükleri durumlarda da müdahale ediyorlar.
VAR SİSTEMİNİN UYGULANDIĞI ÜLKELER
VAR sistemi 2018 yılından beri birçok ülkede uygulanmakta. Uygulanan bu ülkeler ise;Türkiye, Avustralya, Belçika, Brezilya, Çin, Çekya, İngiltere(Kupa Maçları), Fransa, Almanya, İtalya, Güney Kore, Hollanda, Polonya, Portekiz, Katar ve ABD olarak söyleyenebilir.
VAR SİSTEMİNİN BAŞLANGICI
İlk olarak bu sistemi FİFA 2012'de Dünya Kulüpler Kupası'nda kullandı. Uygulamanın başarılı olmasının ardından ise 2013 yılında İngiltere Futbol Fedarasyonu da sistem için harekete geçerek uygulamaya başladı.