OĞULCAN ÇOKSAYAR
Süper Lig’de sezonun bitimine 10 hafta kala 13 hakemin görevine son verilmesi, Türk futbolunda yeni bir tartışmanın kapısını araladı. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), Merkez Hakem Kurulu (MHK), Süper Lig’de görev alan hakem kadrosunu yeniden belirlerken 13 ismi listeden çıkardı. MHK’nin açıkladığı Süper Lig gözlemci listesinden çıkarılan önemli isimler bulunuyor. TFF’nin internet sitesinden yapılan açıklamaya göre Süper Lig’de düdük çalan; Cüneyt Çakır, Ali Palabıyık, Abdulkadir Bitigen, Fırat Aydınus, Bahattin Şimşek, Burak Şeker, Suat Arslanboğa, Hüseyin Göçek, Mert Güzenge, Tugay Kaan Numanoğlu, Alper Ulusoy, Halis Özkahya listeden çıkarılırken Özgür Yankaya sadece VAR hakemi olarak görev alacak. Hakemlerin yanı sıra Mustafa Çulcu, Ünsal Çimen, Taner Gizenci, İbrahim Aksoy, Mustafa Arslan, Somer Karakaş, Süleyman Abay, Ahmet İbanoğlu gibi gözlemciler de artık maç alamayacak. Ayrıca Cüneyt Çakır’ın ise Dünya Kupası hayali için farklı bir ülkede düdük çalması gündemde. Uzun zamandır kulüplerin, hakem yönetimleriyle ilgili şikayetleri nedeniyle baskı altında kalan MHK’nin yeni başkanı Ferhat Gündoğdu göreve başladıktan sonra hakemler için klasman belirleme kriterlerini değiştirmişti. Sezon ortasında yeni klasman için çalışmalara başlanırken MHK’nin yeni listesi TFF ile yapılan toplantıda oy birliği ile kabul edildi. Yenilenme ve gençleştirme operasyonu olduğunu ifade edilen yeni kararlar için farklı tartışma konuları da ortaya atıldı. Söz konusu hakemlerin birçok lig maçı yönetmiş olması ve sezon sonunun beklenmeden hamle yapılması ‘şaibe’ iddialarını gündeme getirdi. TFF’nin konuya ilişkin bir açıklama yapmaması da kulüpler tarafından tepki çekerken hakem atamalarına dışarıdan müdahale olduğuna dair iddialar da ortaya atıldı. Konuyla ilgili MHK Başkanı Gündoğdu’nun yakın zamanda bir açıklama yapması da bekleniyor.
BÜLENT TUNCAY: ÇÖZÜM DEĞİL KÖRDÜĞÜM
MHK Süper Lig ve 1. Lig hakem ve gözlemci klasmanlarını yeniden belirledi. Buna göre 12 hakeme hiç görev verilmeyecek, bir hakem de sadece VAR’da görev alabilecek. Kızağa çekilen hakemler arasında Katar’daki Dünya Kupası finallerine gitme olasılığı yüksek olan Cüneyt Çakır ve yaş sınırını aşmasına karşın bu sezon özel izinle düdük çalan Fırat Aydınus da var.
Peki ligin bitmesine 10 hafta kala, neden böylesine önemli bir karar alındı? Kötü yönetim gösterdikleri için mi artık bu hakemlere görev verilmeyecek?
Eğer öyle ise bu hakemlerin “kötü” yönettiği maçlarda zarar gören takımların hakları ne olacak?
MHK neye göre bu radikal kararı aldı? TFF ve MHK bunu izah edemiyor. Ortada bir rapor var mı, işten el çektirilmelerinin gerekçesi var mı, belli değil.
Olağan şüpheli Kulüpler Birliği Vakfı idi. Hiç olmadığı kadar MHK’ye etki etmeye başlamışlardı ama Vakıf yazılı bir açıklama yaparak bu operasyonun kendileri ile alakalı olmadığını açıkladı.
Fenerbahçe başta olmak üzere birçok kulüp Vakıf’tan bağımsız olarak bu operasyonun gerekçesini sorguluyor, ister istemez geçmiş maçlarla ilgili büyük bir şüpheye de düşüyor. TFF ve MHK’yi ikna edici bir açıklama yapmaya zorluyor. Hakem camiasına göre bu operasyonu Çaykur Rizespor Başkanı Tahir Kıran, Ahmet Ağaoğlu, Ahmet Nur Çebi ve Murat Sancak tetikledi. Birkaç ay önce “Bu Cüneyt Çakır şubat ayında gidecek” diyen Kıran’ın bu öngörüsünün tutması manidar bulunuyor. Sancak da “MHK içinde FETÖ’cüler var, mutlaka temizlenmeli” diyerek çıkışta bulunmuştu. Bu durumda bileti kesilen 12 hakem FETÖ’cü mü?
Cevap bekleyen çok soru var.
Nihat Özdemir TFF’si ve MHK, anlaşılan o ki üzerine yağmur gibi gelen oklardan sıyrılmak için hakemleri feda etti. Aslında sorunu çözmedi, içinden çıkılmaz bir kördüğüm haline getirdi. Bazı kulüpleri memnun etmek isterken diğer kulüpleri kuşku ateşinin içine attı, sorunu tedavi edeyim derken hastayı komaya soktu. VAR’la zaten Riva’ya bağlı olan hakemler bu saatten sonra bağımsız yönetim nasıl gösterecek, doğrusu merak ediyorum…
Nitekim Mete Kalkavan kendi isteği ile bıraktı. Sanırım kalan haftalarda başkanları ellerinde düdük sahada göreceğiz, kendileri çalıp kendileri oynayacaklar!
ÖZCAN OAL: DÜNYADA ÖRNEĞİ YOK
Her işin mutlaka bir usulü vardır. Bu usuller de sezon başlangıcında net çizgiler ile belli olur. Akla gelebilecek her iş için geçerlidir bu. Hakem camiasında klasman imtihanları ve yerleştirmeleri sezon bittiği zaman hakem performanslarına yani koşu-mesafe gibi parametrelerin ışığında belirlenir. 50 senedir böyle geldi böyle gitti.
Merkez Hakem Kurulu’nun yaptığı son operasyon hiçbir formaliteye uygun değil. Böyle bir şey kitaba uygun değil. Eski dönemlerde sezon içinde performansları çok iyi olan hakemlerden belki bir tanesi üst klasmana çıkarılırdı. Örneğin Hilmi Ok zamanında çok başarılı 1 hakem üst klasmana çıkarılabilirdi. Bu da istisnai bir durumdu. Daha ligler devam ederken klasman hakkına sahip hakemlerin görevden alınması hiç görülmemiş bir olay. Sebebi nedir, bunu Merkez Hakem Kurulu açıklarsa daha sağlıklı olur. Liste dışı kalan hakemlerin kabahati nelerdir herkesin öğrenmesi lazım. Bir kulüp başkanının FETÖ iddiası ve çağrısında bulunmasının ardından sezon ortasında keskin bir karar alınması ile benim aklımda ne yazık ki bulanıklık belirdi.
İlla bir klasman hamlesi yapılacaksa da sezon sonunda yapılması gerekirdi. Sezon ortasında böyle bir karar alınınca da dünyada yankı yaratıyor. Çünkü bu durumun bir benzeri hiç bir ülkede daha evvel yaşanmadı.
Sezon başında klasman hakkı kazanmış hakemlerin bu hakkı ellerinden alınmaz. Tek istisna emeklilik yaşı gelen Fırat Aydınus olabilir. Ancak diğer hakemler için hukuk yolu açıktır ve hak aranacaktır. İşin altında bilmediğimiz olaylar var. Mesela, Kulüpler Birliği daha önce Süleyman Hurma başkanlığında bir sempozyum düzenledi. Oraya Serdar Tatlı MHK’si çağrılmadı ve işin sonunda Tatlı istifa etti. Süleyman Bey’in yaptığı toplantıda kulüpler kapı arkasında bir takım işler çevirmiş de olabilir.
Sonuç olarak bu kadar iddianın merkezinde yer alan bir konuyu sorumluluk sahibi MHK aydınlatmalı. Yoksa Kulüpler Birliği toplantısı, bir başkanın açıklaması ile bu işler olmaz. Her devirde hakemlere bu yapılmıştır, ama dünya üzerinde ilk kez görülen bu tarzdaki operasyon talimatlara aykırı. Klasman her daim sezon sonuna kadar geçerlidir. 50 senedir hakem camiasının içindeyim böyle bir şeye ilk kez denk geldim. Bu kararın alınması için ağır bir kusur olmalı. Bir Dünya Kupası hakeminin bile talimatla görevden alındığı bir durum varsa, iddialardaki gibi şaibe varsa açıklansın.