Son günlerde İran'ı sarsan protesto dalgasında, ülkenin birçok şehrindeki binlerce kişi sokağa inerek hayat pahalılığı ve zorlaşan ekonomik şartları protesto ediyor. Gösterilerde hükümet karşıtı sloganların yanı sıra, rejim karşıtı sloganlar da atılıyor. İran devlet televizyonundan geçilen habere göre, protestolarda ölenlerin sayısının 12'ye yükseldi.
İran’ın Meşhed kentinde perşembe günü işsizlik, yüksek enflasyon ve yolsuzluğa karşı başlayan eylemler sürüyor. Meşhed kentinde başlayan olaylar Kirmanşah, Reşt, İsfahan ve Kum’un ardından başkent Tahran’a sıçradı. Ekonomi politikalarını protesto amacıyla düzenlenen eylemler yerini ülkenin dini lideri Ali Hamaney karşıtı gösterilere dönüştü.
Bölgedeki gelişmeleri anlık olarak veren haritalara İran'daki gösteriler de yansımaya başladı.
PROTESTOCULAR PÜSKÜRTÜLDÜ
Ülkenin Dorud kentindeki protestolarda 2 kişi hayatını kaybetmesinin ardından dün akşam saatlerinde de Huzistan Eyaleti’ndeki İze şehrinde dün gece 2 kişi hayatını kaybetti. Ülke genelinde ölü sayısı arttı. İran devlet televizyonu tarafından yapılan açıklamada, ülke genelindeki gösterilerde toplam ölü sayısının 12’ye yükseldiği açıklandı. Güvenlik güçlerinin, polis merkezi ve askeri üsleri ele geçirmeye çalışan “silahlı” protestocuları püskürttüğü kaydedildi.
İran'daki hükümet karşıtı gösterilerde hayatını kaybedenlerin sayısı 12'ye yükselirken, gözaltına alınanların sayısının ise en az 377 olduğu bildirildi.
İranlı İşçiler Ajansı ILNA'nın haberine göre, Huzistan Eyaleti'ne bağlı İze kenti milletvekili Hidayetullah Hadimi, mecliste yaptığı konuşmada "İze kentinde dün gece düzenlenen gösterilerde 2 kişinin öldüğünü" açıkladı.
İran'ın çeşitli şehirlerinde devlet yetkililerinin yaptıkları açıklamalara göre ise eylemlerin başladığı geçen perşembe gününden bu yana ülke genelinde 12 kişi hayatını kaybetti.
TRUMP: İRAN'DA DEĞİŞİMİN ZAMANI
Trump, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "İran Obama yönetiminin kendileriyle yaptığı berbat anlaşmaya rağmen her seviyede başarısız oluyor. Mükemmel İran halkı yıllardır baskı altında bulunuyor. (Onlar) yiyecek ve özgürlüğe açlar. İnsan haklarıyla birlikte, İran'ın varlığı yağmalanıyor. DEĞİŞİMİN ZAMANI" ifadesini kullandı.
377 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI
Gösteriler sırasında Tahran'da 200, Erak kentinde 100, İsfahan'da 60, Batı Azerbaycan Eyaletinde 10 ve Rebatkerim ilçesinde 7 kişi olmak üzere ülke genelinde 377 kişinin gözaltına alındığı duyuruldu.
Meşhed kentinde perşembe günü herhangi bir siyasi partinin çağrısı olmadan toplanan bir grup, ülkedeki ekonomik şartları protesto etmek amacıyla gösteriler düzenlemeye başlamıştı. Gösteriler, rejim muhalifi protestolara dönüşerek birçok kente yayılmıştı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ülkede günlerdir devam edem kitlesel gösterilerin ardından ilk kez konuştu. Ruhani, "İranlılar, İran hükümetini protesto etmek ve eleştirmekte özgürdürler. Protestolar, İslam Cumhuriyeti'ndeki durumun iyileşmesine yol açacak bir şekilde yapılmalı. Şiddet ve kamusal alanlara zarar vermek eleştiri değildir. Ama eleştiri ve protestoların ülkenin ve halkın durumunu iyileştirmesi için çaba harcamalıyız. Hükümet vandallık yapan ve çevreye zarar veren gruplara tolerans göstermeyecektir" dedi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın açıklamalarına karşılık Ruhani, "İranlılara terörist diyen bir kişinin İranlılar hakkında açıklama yapma hakkı yok" diye konuştu.
ABD'DEN YÖNETİMİ KIZDIRACAK AÇIKLAMA
ABD yönetimi, İran'da devam eden protestolarla ilgili, "İran halkının kendini barışçıl bir şekilde ifade etme hakkını destekliyoruz." açıklamasını yaptı.
YARIN İÇİN GREV ÇAĞRISI
Umman Körfezi'ndeki liman kenti Chabahar'da protestocular yeni yıla girilirken yürüyüş gerçekleştirdi. Kirmanşah yakınlarındaki Nurabad'da da benzer görüntüler kaydedildi. Yılın ilk günü muhalifler yarın için genel grev çağrısı yapıyor. Reuters haber ajansı, protestolar sırasında ülkede bir tabunun yıkıldığını bildiriyor. Takestan şehrindeki protestocular ülkeyi 1925 ile 1941 arasında yöneten Rıza Pehlevi'yi öven sloganlar atarak bir tabuyu devirmiş oldu. Pehlevi hanedanlığı 1979 İslam devrimiyle yıkılmıştı.
İSRAİL'DEN BEKLENEN AÇIKLAMA
İsrail İstihbarat Bakanı Yisrael Katz, İran'daki protestoların başarılı olmasını umduğunu söyledi. Katz, Ortadoğu'daki ezeli düşmanlar arasında yeni bir gerilimi tetikleyebilecek açıklamayı bir radyo röportajında yaptı.
ABD Başkanı Donald Trump da geçtiğimiz günlerde sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Rejiminin yolsuzluğundan ve yurtdışında terörizmi beslemesinden bıkan İranlı vatandaşlarının barışçıl gösterilerine ilişkin haberler geliyor. İran hükümeti, vatandaşlarının kendilerini ifade etme hakkı da dahil her türlü hakkına saygı duymalı” demişti.